خطرناک‌ترین سلاح‌های فضایی (بخش اول)

در حالی که فضا همیشه به عنوان یک زمینه برای اکتشافات علمی و صلح‌آمیز مطرح بوده، می‌توان از آن به عنوان موقعیتی استثنایی برای دستیابی به برتری نظامی نیز یاد کرد. برای مثال سالهاست که ماهواره‌های جاسوسی در فضا به فعالیت می‌پردازند. ضمن اینکه از زمان شروع عصر فضا، سازمان‌های مختلفی استفاده از فضا را برای پرتاب موشک‌های نظامی مد نظر داشته‌اند. در مقاله‌ی حاضر 10 طرح سلاح‌های خطرناک فضایی که تا کنون ارائه شده‌اند در دو قسمت بررسی می‌شود.

این سلاح‌ها عبارتند از: موشک‌ها، تسلیحات قابل نصب بر روی راکت‌ها، سلاح‌های لیزری، ماهواره‌های نظامی، ایستگاه‌های فضایی، شاتل‌های فضایی، سیستم‌های ضدماهواره‌ای و سیستم‌های هدایت شهابسنگ‌ها.

موشک‌ها

اگرچه طبق دایره المعارف بریتانیکا (Britannica) تاریخچه‌ی معتبری از اولین موشک‌های ساخته شده وجود ندارد، اما بیش از 1000 سال است که موشک‌ها برای مقاصد مختلف استفاده می‌شوند. اولین کشوری که نامش در این زمینه مطرح می‌شود چین است. راکت‌های استوانه‌ای برای اولین بار در قرن 18 ام در هند استفاده شدند و پس ار آن سر ویلیام کانگریو (Sir William Congreve) نمونه‌ی انگلیسی را با الهام از طرح هندی ساخت. راکت‌ها همچنین به شکل محدود در جنگ آمریکا و مکزیک، جنگ‌های داخلی آمریکا و جنگ جهانی اول استفاده شدند.

اما پیشرفت های چشمگیر در زمینه‌ی ساخت راکت، در هنگام جنگ جهانی دوم پدیدار شدند. نیروهای متحدین و متفقین هردو از موشک های نظامی استفاده می‌کردند اما بیشترین توجه را در آن زمان، راکت آلمانی V-2 (که بیش از 1000 عدد آن به سمت بریتانیا شلیک شد)، به خود جلب کردند.

پس از آنکه آلمان در جنگ شکست خورد، تعدادی از دانشمندان این کشور که در زمینه‌ی ساخت راکت فعال بودند توسط شوروی و آمریکا جذب شدند. این امر باعث پیشرفت روزافزون تکنولوژی ساخت راکت در دو کشور شد و رقابت فضایی را بین ابرقدرت ها کلید زد. موشک‌ها هنوز در قالب موشک‌های بالستیک قاره پیما توسط کشورها استفاده می شوند که بعدا به این زمینه اشاره خواهد شد.

پروژه‌ی MAHEM

در برابر دستگاهی که جریانی از فلز مذاب را به سمت دشمن پرتاب می‌کند، احتمالا شانسی برای بقا وجود ندارد! این ایده ابتدا در سال 1955 در یکی از رمان‌های علمی تخیلی آرتور سی کلارک (Arthur C. Clarke) مطرح شد اما سازمان پروژه‌های پیشرفته‌ی دفاعی آمریکا (DARPA) می‌کوشد تا آن را واقعیت بخشد.

مهمات انفجاری مگنتوهیدرودینامیک (MAHEM) در سال 2008  توسط این سازمان معرفی شد. با اینکه از آن زمان اطلاعات منتشر شده بروز رسانی نشده‌اند، صفحه‌ی مربوط به MAHEM هنوز در سایت دارپا فعال است. هدف این برنامه فراهم کردن راندمان و کنترل بیشتر، و توانایی ایجاد چند شلیک با یک بار شارژ می باشد. با وجود دقت مرگبار  MAHEMاحتمالا بتوان آن را در آینده بر روی راکت ها نصب کرد.

پروژه‌ی THEL

برنامه‌ی ساخت لیزر پر انرژی تاکتیکی (THEL) بین سال‌های 1996 تا 2005 توسط شرکت نورثروپ گرومن (Northrop Grumman) اجرا شد. THEL به عنوان پروژه‌ی مشترکی بین آمریکا و رژیم صهیونیستی در طی یک دهه توسعه‌ی خود 46 خمپاره، راکت و گلوله‌ی توپ را منهدم کرد که همه‌ی آنها هوابرد بودند.

با وجود اینکه برنامه‌ی مذکور در حال حاضر غیر فعال است، نورثروپ گرومن اعلام کرده است که این پروژه را برای ارتش آمریکا بازسازی می‌کند و آزمایش‌های آن در نیومکزیکو به انجام می‌رسد.

ماهواره های مسلح

در حضور انبوه ماهواره‌هایی که به دور زمین گردش می‌کنند، تجهیز یکی از آنها به تسلیحاتی که آماده‌ی شلیک به سمت زمین یا ماهواره‌های دیگر باشد کار دشواری به حساب می‌آید. در حالی که انجام چنین طرحی بر خلاف توافقات انجام شده در خصوص عدم استفاده از سلاح‌ در مدار زمین می‌باشد، تعدادی از سازمان‌های نظامی در سالهای اخیر آن را مورد بررسی قرار داده‌اند.

یکی از معروفترین پروژه‌های آمریکایی در این زمینه، پروژه‌ی Thor از دهه ی 1950 می‌باشد. طرح‌های مفهومی مختلفی برای سلاح‌های فضایی ارائه شده است؛ از جمله Rods from God که تسلیحات و ماهواره‌ها را از مدار رها می کند و آنها را برای هدف قرار دادن ماهواره‌های دیگر یا اهداف زمینی هدایت می‌کند.

ایستگاه فضایی آلماز شوروی

طبق گفته‌ی آناتولی زک (Anatoly Zak) کارشناس فضایی روس، ایستگاه فضایی Almaz در دهه‌ی 1960 توسط شوروی برای جستجو و مورد هدف قرار دادن اهداف دریایی طراحی شد. وی افزود: تمرکز روسیه بر رقابت برای ارسال کاوشگر به ماه باعث به تاخیر افتادن اولین پرتاب این ایستگاه فضایی تا سال 1973 شد.

در این سال شوروی پس از پرتاب اولین بخش آلماز اعلام کرد که بخش جدیدی از ایستگاه فضایی سالیوت (Salyut) را به فضا پرتاب کرده است تا توجه جهان به این موضوع که شوروی دو ایستگاه فضایی دارد که یکی از آنها نیز نظامی است، جلب نشود. مشکلی که در پرتاب Salyut-2 به وجود آمد مانع اعزام فضانوردان به همراه آن شد اما در ماموریت‌های Salyut-3 و Salyut-5 فضانوردان به فضا فرستاده شدند و حداقل بر یک ماموریت نظارت داشتند و در سال 1975 یک شلیک انجام دادند. اما مشکلات فنی مانع از ادامه‌ی کار آن شد.