هشدار سازمان فضایی اروپا برای پاکسازی فوری زباله‌های فضایی از اطراف زمین

0 9
بر اساس گزارش اخیر آژانس فضایی اروپا در مورد محیط فضا، اگر اوضاع کنترل نشود، فضای اطراف زمین می‌تواند به قدری با زباله‌های فضایی آلوده شود که استفاده از برخی مدارها غیرممکن شود. این مسئله خطرات جدی برای ماهواره‌ها، ماموریت‌های فضایی آتی و در نهایت زندگی روزمره ما دارد؛ زیرا به خدمات مبتنی بر فضا متکی هستیم و پاکسازی فضا از زباله‌ها و پیشگیری از تولید بیشتر آن، حیاتی است.

گزارش‌ها حاکی از آن است که با وجود اجرای تدریجی استانداردهای جدید برای کاهش زباله‌های فضایی، این اقدامات برای جلوگیری از برخورد قطعات موجود در مدار با یکدیگر کافی نیست. این برخوردها می‌توانند انبوهی خطرناک از زباله‌ها را ایجاد کنند که به عنوان «سندرم کسلر» شناخته می‌شود.

اهمیت مدیریت زباله‌های فضایی و جلوگیری از برخوردها

آژانس فضایی اروپا (ESA) در بیانیه‌ای اعلام کرد که سیاست‌ها و الزامات به‌روزرسانی‌شده‌اش میزان زباله‌های فضایی تولید شده توسط فعالیت‌های این آژانس را کاهش می‌دهد و این اقدامات از نوامبر۲۰۲۳ اجرا شده‌اند. با این حال، هنوز اقدامات بیشتری برای مقابله با این مشکل و جلوگیری از افزایش زباله‌های فضایی مورد نیاز است.

اهمیت مدیریت زباله‌های فضایی و جلوگیری از برخوردها
اهمیت مدیریت زباله‌های فضایی و جلوگیری از برخوردها

به گفته آژانس فضایی اروپا، حتی اگر دیگر هیچ زباله فضایی جدیدی تولید نکنیم، باز هم این کافی نخواهد بود تا از یک رشته برخورد و تکه‌تکه شدن مهار‌ناپذیر جلوگیری کنیم.

بر اساس تخمین‌ها، بیش از ۱.۲ میلیون قطعه زباله فضایی بزرگ‌تر از یک سانتی‌متر در فضا وجود دارد که می‌توانند خسارات فاجعه‌باری ایجاد کنند. از این تعداد، بیش از ۵۰ هزار قطعه بزرگ‌تر از ۱۰ سانتی‌متر هستند. این زباله‌ها خطر برخورد با ماهواره‌ها و فضاپیماها را افزایش می‌دهند که پاکسازی این زباله‌ها یک چالش بزرگ است و راه‌حل‌های مختلفی در حال بررسی هستند.

به گفته این آژانس، هر چیزی بزرگ‌تر از ۱۰ سانتی‌متر می‌تواند یک ماهواره یا فضاپیما را تکه‌تکه کند. این هشدار پس از آن داده شد که در سال ۲۰۱۶، یک ترک ۷ میلی‌متری در یکی از شیشه‌های پنجره ماژول «کاپولا» ایستگاه فضایی بین‌المللی بر اثر برخورد یک قطعه زباله فضایی بسیار ریز ایجاد شد. این زباله فضایی که اندازه‌اش کمتر از چند هزارم میلی‌متر تخمین زده شده، آسیبی به خدمه وارد نکرده و این رویداد نشان‌دهنده خطرات بالقوه ناشی از زباله‌های فضایی است. فضانوردان برای نظارت و مستندسازی آسیب، از این رویداد عکس‌برداری کردند.

طبق آژانس فضایی اروپا، برخورد با یک شی به اندازه یک سانتی‌متر (تقریبا به اندازه یک نخود) می‌تواند سامانه‌های حیاتی ماهواره‌ها را از کار بیندازد، در حالی که اشیا بزرگتر می‌توانند ایستگاه فضایی بین‌المللی را سوراخ کنند. حتی ذرات کوچک با سرعت بالا می‌توانند اثرات مخربی داشته باشند، معادل انرژی یک تصادف اتومبیل. این مسئله نیازمند توسعه فناوری‌های پیشرفته برای ردیابی و کاهش این خطر است.

گزارش آژانس فضایی اروپا، چگونگی تشدید مشکل زباله‌های فضایی موجود را بر اثر تغییرات اخیر در ترافیک فضایی توضیح می‌دهد. این گزارش سه عامل اصلی را که باید در برنامه‌ریزی عملیات فضایی پایدار در نظر گرفته شوند، شامل حجم ترافیک، نوع فضاپیما و تعداد اپراتورهای تجاری برمی‌شمارد. تجمع زباله‌های فضایی، دسترسی بلندمدت به فضا را تهدید می‌کند.

امروز شاهد افزایش چشمگیر پرتاب‌ها به فضا هستیم، به‌ویژه با ظهور منظومه‌های ماهواره‌ای بزرگ. این افزایش به‌طور بالقوه به افزایش زباله‌های فضایی در مدار زمین منجر می‌شود که از قبل نیز آلوده به بقایای فضایی است؛ به بیان دیگر، درحالی‌که مدار زمین مملو از زباله است، اکنون زباله‌های بالقوه بیشتری به آن افزوده می‌شود.

زباله‌های فضایی برای همیشه در فضا نمی‌مانند. برخی از آن‌ها در جو می‌سوزند و بقیه به زمین برمی‌گردند. با این حال، میزان زباله‌هایی که از مدار خارج می‌شوند، بسیار کمتر از زباله‌هایی است که به مدار اضافه می‌شوند. این موضوع به دلیل فعالیت‌های مداوم پرتاب ماهواره‌ها و اشیا فضایی دیگر است که به انباشت زباله‌ها در فضا دامن می‌زند. این زباله‌ها برای ماهواره‌ها و فضاپیماهای فعال خطرآفرین هستند.

زباله‌های فضایی با هر برخورد به قطعات کوچک‌تر تقسیم می‌شوند و از همین طریق خودشان را تولید می‌کنند. در فضای اطراف زمین چیزی وجود ندارد که باعث کند شدن زباله‌های فضایی شود. این زباله‌ها تا زمانی که با چیزی برخورد نکنند یا مدارشان آنقدر پایین نیاید که در جو بسوزند، به حرکت خود ادامه می‌دهند. این یک چرخه معیوب است: هرچه زباله بیشتر باشد، احتمال برخورد بیشتر می‌شود و هرچه برخوردها بیشتر باشد، زباله بیشتری تولید می‌شود.

آژانس فضایی اروپا توصیه می‌کند: «برای کاهش تولید زباله‌های جدید، فضاپیماها طوری طراحی شوند که در مدت حداکثر پنج سال پس از پایان عمرشان در جو بسوزند؛ این مدت پنج برابر کمتر از توصیه‌ قبلی ۲۵ ساله است.» به گفته‌ این سازمان، برای زباله‌هایی که همین حالا در مدار زمین هستند، مرحله‌ بعدی، حذف فعال آن‌هاست، پیش از آنکه این مشکل از کنترل خارج شود.

ماموریت کلیر اسپیس-۱ (ClearSpace-1) آژانس فضایی اروپا که قرار است در سال ۲۰۲۸ راه‌اندازی شود، اولین ماموریت برای حذف یک ماهواره از کار افتاده از مدار خواهد بود. این ماموریت، اولین نمایش عملی حذف فعال زباله‌های فضایی است و هدف آن، حذف ماهواره پروبا ۱ (Proba-1) است که گامی مهم در جهت پاکسازی فضا از زباله‌های فضایی و کاهش خطرات ناشی از برخوردها است.

منبع zoomit
با اشتراک گذاری مطلب از اسپاش حمایت کنید
https://espash.ir/?p=93590
مطالب پیشنهادی اسپاش
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها