رسانههای آمریکایی: ادامه پیشرفت ایران در حوزه فضایی با وجود تحریمها

برنامه فضایی ایران، ابزاری برای قدرت دفاعی
در دوره اول ریاستجمهوری ترامپ، آمریکا تحریمهایی علیه سازمان فضایی ایران اعمال کرد، اما این مانع از آن نشد که ایران یکی از پیشرفتهترین برنامههای فضایی غرب آسیا را بسازد؛ بهطوریکه هم سازمان فضایی ایران و هم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ماهوارهبرها و ماهوارههایی به مدار فرستادهاند.
نگرانیها از توسعه فناوری هستهای و موشکی ایران، بیش از ۲۰ سال است که بر روابط غرب با جمهوری اسلامی سایه افکندهاند و طبق ادعای آژانس بینالمللی انرژی اتمی، از زمان انتخاب دوباره ترامپ، ذخایر اورانیوم غنیشده تهران بار دیگر نگرانیها درباره توانایی نظامی آن را برانگیخته است.
مذاکرهکنندگان واشنگتن و تهران در تاریخ ۱۲آوریل در عمان گفتوگوهای غیرمستقیم انجام دادند و امروز شنبه در حال آمادهسازی برای دومین نشست در رم ایتالیا هستند؛ طبق گزارشات، مقامها و کارشناسان غربی، برنامه پیچیده فضایی جمهوری اسلامی ایران را بیش از پیش بهعنوان یکی از ارکان اصلی توان دفاعی آن میدانند.
آنتونی کاتن، فرمانده فرماندهی راهبردی ایالات متحده، میگوید: «کار ایران روی پرتابگرهای فضایی — از جمله ماهوارهبرهای دو مرحلهای سوخت مایع حامل ماهواره سیمرغ — احتمالا زمان لازم برای تولید موشک بالستیک قارهپیما (ICBM) را کاهش میدهد؛ زیرا این فناوریها مشابهاند.» این در حالی است که پیشرفت فضایی ایران در زمانی اتفاق میافتد که بسیاری از کشورها و شرکتهای خصوصی در حال سرمایهگذاری سنگین برای تقویت تواناییهای نظامی فضایی مانند ماهوارههای جاسوسی و اختلالگرهای ماهوارهای هستند.
همکاری فضایی ایران و روسیه
برنامه فضایی ایران همچنین از روابط تقویتشده با روسیه در سالهای اخیر بهرهمند شده است. در ژانویه، مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران، یک توافقنامه شراکت راهبردی با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، امضا کرد. همچنین سال گذشته، یک ماهوارهبر روسی، اولین ماهوارههای ایرانی توسعهیافته توسط بخش خصوصی را به مدار پرتاب کرد.
این رسانه مینویسد، توانایی ایران برای پرتاب ماهوارههای بیشتر میتواند امکان هدایت بهتر سلاحهای تهاجمی از طریق فضاپیماها را فراهم کند. «جان شلدون» شریک مؤسس شرکت مشاوره فضایی «آستروآنالیتیکا» در ابوظبی گفت: «ایرانیها میتوانند در هدفگیری بسیار دقیقتر شوند و واکنش سریعتری برای پرتاب نیروهای موشکی بالستیک خود برای اصابت دقیقتر به اهداف داشته باشند.»
حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی ایران، درباره افتتاح پروژه چابهار میگوید: «زمانی که این پروژه به پایان برسد، چابهار به یک مجتمع ۱۴ هزار هکتاری تبدیل خواهد شد که بهعنوان قطب اصلی ماموریتهای فضایی ایران عمل خواهد کرد.» چابهار نقش حیاتی در راهبرد دولت ایران دارد؛ زیرا این مرکز باید توانایی پرتاب فضاپیماهای قدرتمندتر را افزایش دهد. چابهار همچنین نسبت به دیگر پایگاههای پرتاب ایران به خط استوا نزدیکتر است و این موقعیت امکان استفاده بهتر ماهوارهبرها از چرخش زمین را نسبت به مناطق شمالیتر فراهم میکند.
محمد ابراهیم العسیری، مدیرعامل سازمان فضایی بحرین، میگوید: «همسایگان ایران بهدنبال تقویت همکاری فراگیر عربی هستند و ۱۴ کشور در گروه همکاری فضایی عربی مشارکت دارند. تواناییهای بسیار پیشرفته تهران تهدیدی ایجاد نمیکند، اما بحرین باید به نحوه استفاده ایران و سایر کشورها از فضا برای اهداف نظامی و امنیتی پاسخ دهد. این یک رقابت است و بهترین راه مقابله با آن، آمادگی و توسعه فناوری بومی است.»
ایران درست مانند برنامه هستهای صلحآمیزش، فناوری فضایی را ابزاری برای ارتقای جایگاه خود در منطقه و جهان میداند، فراتر از توسعه توان نظامی، مانند کپسولهای پیشرفتهای که قابلیت اعزام انسان به فضا دارند.