ثبت رکوردهای جدید در برنامه فضایی ایران

به گفته رئیس سازمان فضایی ایران، در سال گذشته ۵ ماهواره چمران، کوثر و هدهد، بلوک انتقال مداری، فخر و یک محموله تحقیقاتی با موفقیت به مدار تزریق شد.
وی درباره مهمترین دستاوردها و موفقیتهای شاخص صنعت فضایی در سال ۱۴۰۳ اظهار میکند: «در حوزه زیرساختی پیشرفتهای قابلتوجهی در صنعت فضایی داشتهایم، به طوری که پایگاه فضایی چابهار در حال حاضر به پیشرفت فیزیکی بالای ۸۰ درصد رسیده و پیشبینی میشود در سال ۱۴۰۴ فاز اول این پایگاه به طور رسمی افتتاح شود.» فاز اول این پایگاه به پرتابگرهای سوخت جامد مربوط میشود.
مهمترین دستاوردها و موفقیتهای شاخص صنعت فضایی در سال ۱۴۰۳
وی ضمن اشاره به اینکه نزدیک به ۷۵ درصد از زیرساخت فیزیکی دو مرکز فضایی سلماس و چناران تکمیل شده، اضافه میکند: «این دو مرکز برای دریافت تصاویر ماهواره و کنترل ماهوارهها مورد استفاده قرار خواهند گرفت؛ همچنین در مرکز قشم، سکوی جدیدی برای دریافت تصاویر در باند ایکس راهاندازی شده که بهره برداری از آن آغاز شده و تصاویر ماهوارهای از طریق آن دریافت میشود و ارتقاهایی در مرکز فضایی ماهدشت مربوط به رصدخانه و زیرساختهای دریافت تصاویر و کنترل ماهوارهها داشتیم.»

سالاریه ادامه میدهد: «در مورد آزمایشگاه ماهواره کلاس یک تن نیز پیشرفتهای خوبی داشتیم و قریب به ۶۰ درصد از فاز فیزیکی آن تکمیل شده است. بخش عمدهای از تجهیزات آزمایشگاه نیز در حال تامین میباشد.»
وی خاطرنشان میکند: «در سال ۱۴۰۳ ماهوارهبر قائم ۱۰۰ و ماهوارهبر سیمرغ پرتابهای موفقی داشتند که به نوعی تثبیت عملی این پرتابگرها محسوب میشود. ماهواره چمران توسط ماهوارهبر قائم ۱۰۰ در مدار قرار گرفت که این ماهوارهبر توسط محققین صنعت فضایی در نیروی هوافضای سپاه ساخته میشود.»
وی توضیح میدهد: «پرتابهای خارجی ماهوارههای کوثر و هدهد نیز موفقیت بزرگی برای کشور محسوب میشود؛ زیرا هر دو ماهواره توسط بخش خصوصی ساخته شدهاند. آزمایشهای اولیه نمونه ارتقا یافته ماهوارهبر سیمرغ نیز توسط دانشمندان وزارت دفاع و سازمان صنایع هوافضا انجام شد. به این ترتیب، سال ۱۴۰۳ از نظر ساخت و پرتاب ماهوارهها سال نسبتا شلوغ و موفقی بود.»
برنامهریزی برای پرتاب ماهوارههای پارس ۱ و ۲ در ۱۴۰۴
سالاریه با اشاره به رونمایی ماهواره ناوک، ماهوارههای سنجشی پارس ۱ و ماهواره پارس ۲ در سال ۱۴۰۳، میگوید: «ماهوارههای پارس یک (ساخت پژوهشگاه فضایی ایران زیر مجموعه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات) دقت ۱۵ متر رنگی و پارس ۲ (ساخت گروه فضایی صنعت الکترونیک ایران زیر مجموعه وزارت دفاع) دقت ۴ متر سیاه و سفید و ۸ متر رنگی دارد که در حال برنامهریزی جهت پرتاب آنها هستیم.»

وی با بیان اینکه در سال ۱۴۰۳ پرتاب ماهواره چمران توسط ماهوارهبر قائم ۱۰۰ انجام شد، خاطرنشان میکند: «پرتاب ماهواره آزمایشگاهی_تحقیقاتی چمران ساخته گروه فضایی صاایران نیز از اهمیت ویژهای برخوردار بود؛ زیرا ماهوارهبر قائم ۱۰۰ به نوعی به تثبیت فناوری رسید و مانورهای مختلفی توسط ماهواره چمران انجام شد که این خود یک نقطه عطف مهم در کشور بود.»
به گفته او ماهوارهبر سیمرغ با موفقیت بلوک انتقال مداری سامان ۱ را پرتاب کرد که جرم آن حدود ۳۰۰ کیلوگرم بود که یک رکورد برای صنعت فضایی ایران به شمار میآید. در سال ۱۴۰۳ بخشهای زیادی از زیرسامانههای ماهواره بلوک انتقال مداری سامان ۱ با موفقیت آزمایش شد و بخشهای باقی مانده در پرتاب بعدی آزمایش خواهد شد که آوردههای بسیاری برای کشور دارد؛ چون برای اولین بار به زبان ساده یک سفینه فضایی آزمایش میشود.
سالاریه اضافه میکند: «بسیاری از ویژگیهایی که باید یک سفینه فضایی داشته باشد، سامان ۱ دارد؛ بدین معنا که توانایی انجام مانورهای ارتفاع بالا و مانورهای تغییر صفحه مداری و تزریق ماهواره به مدار را دارد و به این ترتیب میتواند به عنوان یک ابزار قدرتمند در عرصه فضایی عمل کند، به ویژه برای رسیدن به مدارهای ارتفاع بالا.»
به گفته او، ماهواره فخر ۱ نیز که به همراه بلوک انتقال مداری سامان ۱ در مدار قرار گرفت، ویژگیهای مهمی دارد. تمامی زیرسامانههای این ریزماهواره تولید داخل است و آزمایشهای آن با موفقیت انجام شد. با توجه به اینکه فناوریهای به کار رفته در آن در منظومههای ماهوارهای، از جمله منظومه شهید سلیمانی، مورد استفاده قرار میگیرد، بخشهای زیادی از آزمایشهای زیرسامانههای مربوط به این منظومه به خوبی انجام شده است.
او توضیح میدهد: «ماهواره بر سیمرغ، ماهواره بر سوخت مایع است که در مجموعه وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ساخته میشود و قابلیت قرار دادن اجرامی به بزرگی ۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم در ارتفاع حدود ۵۰۰ کیلومتری را دارد. این ویژگی میتواند بخشهای زیادی از نیازهای صنعت فضایی کشور را به خوبی رفع کند.»
سالاریه اضافه میکند: «نمونههای جدیدتر از سیمرغ تحت عنوان «سیمرغ ارتقا یافته» یا «بهینه» در حال ساخت است و آزمایشهای اولیه آنها از سال ۱۴۰۳ آغاز شده و پیشبینی میشود که در سال ۱۴۰۴، پرتابهایی با این نسخه جدید انجام شود.»
او خاطرنشان میکند: «پرتابهایی که بر روی نمونه اول ماهوارهبر سیمرغ ارتقا یافته انجام میشوند، به دلیل تثبیت فناوری، به عنوان پرتابهای عملیاتی در نظر گرفته میشوند که به ایران کمک میکنند تا فناوریهای فضایی خود را بیش از پیش تقویت کند؛ همچنین، بر روی سیمرغ بهینه یا ارتقا یافته، پرتابهای آزمایشگاهی و تحقیقاتی نیز خواهیم داشت که میتوانند به توسعه و بهبود فناوریهای فضایی کشور کمک کنند.»
سالاریه درباره ماهوارههای هدهد و کوثر ساخت بخش خصوصی (شرکت امید فضا) در سال ۱۴۰۳ میگوید: «ماهواره هدهد با هدف اینترنت اشیا (IoT) طراحی و ساخته شده که تمام آزمایشهای آن با موفقیت انجام شده است. ماهواره کوثر هنوز در مرحله آزمایش قرار دارد که احتمالا چندین ماه طول بکشد و البته اشکالاتی هم در آن مشاهده شده است؛ این ایرادات در نمونههای بعدی که در حال ساخت است و به زودی پرتاب میشوند، اصلاح خواهند شد.»
به گفته سالاریه، ماهوارههایی که در سال ۱۴۰۳ پرتاب شدند، عمدتا به عنوان ماهوارههای تحقیقاتی و نمونههای اولیه ساخته شدهاند؛ این ماهوارهها، از جمله چمران، بلوک انتقال مداری سامان ۱ و فخر ۱، با هدف آزمایش زیرسامانهها و الگوریتمها ایجاد شدهاند؛ به عنوان مثال، بلوک مداری سامان ۱ به عنوان یک کیس آزمایشگاهی مورد ارزیابی قرار گرفت و پس از تکمیل آزمایشها، نمونه اصلی در پرتابهای آینده حمل خواهد شد.