آمریکا رسیدگی به فعالیت استارلینک در ایران را خارج از قوانین ITU دانسته است

وزارت ارتباطات دولت سیزدهم تلاشهای قابلتوجهی برای مقابله با استفاده از استارلینک در ایران انجام داده، اما با این وجود تخمین زده میشود که این فناوری بیش از ۳۰ هزار کاربر منحصر به فرد در ایران دارد؛ این در حالی است که ایران قوانین خود را به طور رسمی به استارلینک ابلاغ کرده و این سرویس به طور رسمی ممنوع اعلام شده است.
بدین ترتیب، تلاشهای وزارت ارتباطات دولت سیزدهم برای فشار به استارلینک (Starlink) جهت پیروی از قوانین حاکمیت ایران به نتیجه نرسید. با توجه به کیفیت پایین اینترنت در کشور و محدودیتهای ایجادشده در آن، روز به روز به تعداد کاربران اینترنت آزاد و سریع استارلینک در ایران افزوده میشود.
اینترنت ماهوارهای قرار بود اتصال به اینترنت در مناطق دورافتاده یا مناطقی را که دسترسی به روشهای رایج دشوار است، ساده کند و حالا به روشی برای دسترسی به اینترنت آزاد در ایران تبدیل شده است.
موضع اتحادیه بینالمللی مخابرات در رابطه با همکاری استارلینک با ایران
امیر محمدزاده لاجوردی، رئیس سازمان تنظیم مقررات وزارت ارتباطات دولت سیزدهم، بیان میکند: «در آخرین جلسه هیئت مقررات رادیویی اتحادیه بینالمللی مخابرات (ITU)، شرکت آمریکایی اسپیسایکس را ملزم به همکاری با ایران برای ارائه خدمات اینترنت ماهوارهای استارلینک تحت قوانین سرزمینی کرده است.»
تلاشهای وزارت ارتباطات دولت سیزدهم برای اطمینان از پیروی استارلینک با قوانین ایران که به عنوان یک موفقیت بزرگ مورد استقبال قرار گرفته بود، به نظر نمیرسد مورد پذیرش آمریکا بوده باشد و استارلینک همچنان در ایران قابل استفاده است.
برخی از موافقان فیلترینگ معتقدند با وجود تحریمها میتوان شرکتهای خارجی را مجبور به پیروی از قوانین حاکمیت فضای مجازی در کشور کرد. این وعدهها و ارائه دادههای غیردقیق باعث هدر رفت منابع و وجهه بینالمللی کشور در سازمانهای تخصصی میشود و مسئولان را در تصمیمگیری درست برای رفع فیلترینگ به بیراهه میبرد.
اتحادیه بینالمللی مخابرات موضوع همکاری استارلینک با ایران را از آمریکا پیگیری کرده و حالا آمریکا در نامهای به تاریخ ۷اسفند۱۴۰۳ به ITU، به پیگیری ایران درباره فعالیت استارلینک در این کشور پاسخ داده است؛ این نامه شامل توضیحات دولت آمریکا درباره ترمینالهای فعال استارلینک در خاک جمهوری اسلامی ایران میشود.
نامه توسط جی شوارتز (Jay Schwartz)، مدیر دفتر فضایی کمیسیون ارتباطات فدرال (FCC) و استیو لانگ (Steve Lange)، هماهنگکننده سیاستهای ارتباطات و اطلاعات بینالمللی در وزارت امور خارجه آمریکا امضا شده و به صورتجلسه نود و هفتمین جلسه هیئت مقررات رادیویی از ۱۱ تا ۱۹نوامبر۲۰۲۴ اشاره دارد.
نامه در خطاب به ماریو مانیویچ (Mario Maniewicz)، مدیر اتحادیه بینالمللی مخابرات، خاطرنشان میکند: «ما سوالات هیئت مقررات رادیویی را که بهدنبال اطلاعات بیشتری بودند، دریافت کردیم و پاسخ زیر را ارائه میدهیم.»
همانطور که هیئت مقررات رادیویی در آخرین جلسه خود اذعان میکند: «هیچ الزامی برای اپراتور ماهواره یا نهاد ابلاغکننده وجود ندارد که ایستگاههای زمینی دارای مجوز از سوی کشورهای دیگر را ردیابی کند، موقعیت آنها و تطابقشان با قرارداد خدمات را بررسی کرده یا منطقهای را از نواحی تحت پوشش ماهواره حذف سازد. لذا، آمریکا بهعنوان نهاد ابلاغکننده در پرونده ایستگاه فضایی ITU، هیچ الزامی برای ردیابی موقعیت ایستگاههای زمینی در این زمینه ندارد.»
در بخش دیگری از نامه آمده که براساس مقررات رادیویی ITU، آمریکا بهعنوان نهاد ابلاغکننده در پروندههای ایستگاه فضایی ITU هیچ الزامی برای کمک به اجرای قوانین مرزی و گمرکی کشورها ندارد.
در ادامه نامه توضیح داده شده که آمریکا هیچ تعهدی برای حذف یک منطقه از نواحی پوشش ماهواره ندارد؛ این حذف برای سامانههای ماهوارهای مشکلات فنی بنیادینی ایجاد میکند و به همین دلیل قطعنامه ۲۲ بهطور خاص و عمدا بهگونهای نوشته شده که تنها اقداماتی برای محدودسازی ارسالهای غیرمجاز از ایستگاههای زمینی به ماهواره را پوشش دهد.
در ادامه متن نامه خاطرنشان میکند: «آمریکا تعهدات خود را با توجه به قطعنامههای ۲۲، ۲۵ و تعهدات مربوط به ماده ۱۸ انجام داده و به اهداف ITU شامل ترویج توسعه و بهرهبرداری کارآمدتر از امکانات فنی نیز جدی مینگرد. اجرای قوانین ایران در رابطه با مرزها و گمرکات این کشور خارج از حوزه و ماموریت ITU است.»