احتمال کاهش بودجه ۵۰ درصدی ناسا در دولت ترامپ

برنامه های ناسا تحت تاثیر دولت ترامپ قرار گرفته است و در صورتی که بودجه برنامههای علمی ناسا به نصف کاهش یابد، ماموریتهای کاوش فضا و علوم زمین با خطر نابودی مواجه خواهند شد. دولت ترامپ حداقل تا چند هفته آینده درخواست بودجه خود را بهطور علنی منتشر نخواهد کرد، اما مقامهای ارشد سازمانهای دولتی در حال دریافت گزارشهایی درباره اولویتهای رئیسجمهور هستند.
نابودی برنامههای علمی
همانطور که انتظار میرفت، برنامه دولت ترامپ (Donald Trump)، رئیسجمهور آمریکا، شامل برخی تغییرات قابل توجه است که مهمترین آن، تلاش کاخ سفید برای کاهش قابل توجه بودجه برنامههای علمی ناسا میباشد.

کاهش بودجه مدیریت ماموریتهای علمی آژانس فضایی احتمال دارد تا ۵۰ درصد باشد که البته هنوز هیچ تصمیمی نهایی نشده و در برخی سناریوها ممکن است کاهش بودجه برنامههای علمی کمتر باشد، اما در نهایت هدف اصلی کاهش شدید بودجه علمی است.
کیسی درایر (Casey Dreier)، مدیر سیاستگذاری فضایی در انجمن سیارهای (Planetary Society) میگوید: «اگر کاهش بودجه اجرایی شود، چیزی جز یک رویداد در سطح انقراض برای علوم و اکتشافات فضایی در آمریکا نخواهد بود. از دست دادن این مقدار بودجه آن هم به این سرعت در تاریخ ناسا بیسابقه است.
این اقدام موجب اتخاذ تصمیمات وحشتناک خواهد شد؛ از جمله پایان کار دهها ماموریت فعال، پربازده و غیرقابل جایگزین و متوقف کردن تمام برنامههای مربوط به توسعه ماموریتهای جدید و نابودی نیروی کار علمی فضایی کشور.
مدیریت علمی آژانس فضایی آمریکا تقریبا تمام مهمترین دستاوردهای ۲۵ سال گذشته را به ارمغان آورده است؛ از پرواز برفراز مریخ با هلیکوپتر اینجنیوتی (Ingenuity) تا عبور کاوشگر نیوهورایزنز (New Horizons) از کنار پلوتو، تصاویر تلسکوپ فضایی جیمز وب، کشف هزاران سیاره فراخورشیدی، بازگرداندن نمونه از سیارکها و دنبالهدارها، کشف ستونهای آب در قمر انسلادوس بهوسیله کاسینی (Cassini)، حضور پیوسته بر روی مریخ بهلطف پرتاب ناوگانی از کاوشگران مختلف و بسیاری مسائل دیگر.
حتی فرودهای قمری اخیر توسط شرکتهای آمریکایی فایرفلای (Firefly) و اینتوئتیو ماشینز (Intuitive Machines) نیز از سوی مدیریت علمی آژانس فضایی تأمین مالی شد.
با این حال، از بودجه ۲۵ میلیارد دلاری آژانس فضایی آمریکا فقط حدود ۳۰ درصد آن به علم اختصاص مییابد. برای سال مالی ۲۰۲۴، این مبلغ به ۷.۴ میلیارد دلار رسید. این هزینه بهطور تقریبی به شرح زیر تقسیم شد:
– ۲.۷ میلیارد دلار برای علوم سیارهای.
– ۲.۲ میلیارد دلار برای علوم زمین.
– ۱.۵ میلیارد دلار برای اخترفیزیک.
– ۸۰۰ میلیون دلار برای هلیوفیزیک.
ناسا مجبور خواهد شد تصمیماتی سخت بگیرد
قانون کنگره آمریکا که آژانس فضایی را در سال ۱۹۵۸ بنیان گذاشت، از این سازمان خواسته تا دانش بشر را در مورد جو و فضا گسترش دهد. از این رو، مطالعه زمین یکی از مسئولیتهای اصلی آژانس فضایی محسوب میشود. در طول چند دهه اخیر، ماهوارههای دیدهبان زمین آژانس فضایی، درک بشر را از آبوهوا، تغییر اقلیم و کاربری زمین بهطرز چشمگیری افزایش دادهاند.

حتی اگر بودجه علوم زمین آژانس فضایی به صفر برسد، کاهش کلی بودجه به نصف همچنان بهطرز چشمگیری موجب کاهش بودجه در علوم سیارهای و همچنین سایر حوزههای تحقیقاتی خواهد شد.
در این صورت، آژانس فضایی مجبور خواهد شد تصمیماتی سخت بگیرد که احتمالا شامل خاموش کردن فضاپیماهای کهنهکار مانند وویجر (Voyager) و کیوراسیتی (Curiosity) در مریخ و شاید حتی تلسکوپ فضایی هابل (Hubble Space Telescope) خواهد بود.
شاید بتوان ماموریتهای در دست توسعه مانند کاوشگر دراگونفلای (Dragonfly) برای تیتان، قمر زحل و ماموریت نظارت بر سیارکهای خطرناک (NEO Surveyor) را نجات داد؛ اما شروع ماموریتهای جدید و معنادار برای اکتشاف منظومه شمسی تقریبا غیرممکن خواهد شد و احتمال دارد که اکتشافات سیارهای دههها به تاخیر بیفتد.
کاهش بودجه همچنین با هدف دولت آمریکا مبنی بر تجاریسازی یا دادن اجازه به آژانس فضایی برای خرید خدمات بیشتر از بخش خصوصی در تضاد است. بهنقل از منابع، بیشترین کاهشها در بخش مدیریت برنامههای علمی اعمال خواهد شد که کمترین توانایی را برای خرید خدمات خصوصی دارد.
بهگفته درایر: «هیچ گزینه تجاری یا خصوصی برای اکتشافات فضایی وجود ندارد. هیچ فرد یا شرکتی خصوصی در حال حاضر قادر یا مایل نیست که بهطور مستقل ماموریتهای علمی پیشرفته مانند ماموریت اروپا کلیپر (Europa Clipper)، تلسکوپ فضایی جیمز وب یا کاوشگر خورشیدی پارکر (Parker Solar Probe) را پیگیری کند.»
دانشمندان نگران هستند که با کاهش بودجه، وظیفه اکتشافات آتی در منظومه شمسی به کشور چین واگذار شود؛ کشوری که سال گذشته یک برنامه اکتشافی بلندمدت را برای رقابت با آژانس فضایی آمریکا معرفی کرده است.