دلیل انفجار شدید در قدرتمندترین ماهوارهبر جهان

شرکت آمریکایی اسپیسایکس به پایان تحقیقات خود در خصوص خطاهای هفتمین پرواز آزمایشی ماهوارهبر استارشیپ که به وقوع یک انفجار شدید انجامید، نائل شده است. مطابق با اطلاعات منتشر شده، محتملترین علت از دست رفتن این فضاپیما، پاسخ هارمونیک قویتر از آنچه در طول آزمایشهای قبلی مشاهده شده بود، در حین پرواز بوده که این وضعیت منجر به افزایش فشار بر روی سختافزار در سامانه پیشرانه گردید.
پرواز هفتم استارشیپ (Starship) در تاریخ ۱۶ژانویه آغاز شد و این ماهوارهبر از محل پرتاب استاربیس (Starbase) در جنوب تگزاس به پرواز درآمد؛ این ماموریت تا حدی موفقیتآمیز ارزیابی گردید؛ به طوری که اسپیسایکس توانست پیشران غولپیکر مرحله اول استارشیپ، معروف به سوپرهوی (Super Heavy)، را بهموقع با استفاده از بازوهای چاپستیک (Chopsticks) برج پرتاب، در محل مناسب قرار دهد.
مرحله فوقانی ماهوارهبر که به نام استارشیپ شناخته میشود، برنامهریزی شده بود تا ۱۰ ماهواره ساختگی را در یک مسیر زیرمداری قرار دهد و در نهایت حدود یک ساعت پس از بلند شدن، در اقیانوس هند فرود آید؛ با این حال، استارشیپ با ناهنجاری مواجه شد و بر فراز اقیانوس اطلس متلاشی گردید و بقایای آن بر فراز دو جزیره ریخت.
نتایج اولیه تحقیقات
ایلان ماسک (Elon Musk)، بنیانگذار و مدیرعامل شرکت اسپیسایکس، بیان میکند: «نشانههای اولیه حاکی از وجود نشت اکسیژن در حفره بالای دیواره آتش موتور بود که به اندازه کافی بزرگ بود تا فشاری بالاتر از ظرفیت دریچه را ایجاد کند.»

اسپیسایکس نتایج اولیه را تایید و تشریح میکند: «محتملترین علت اصلی برای از دست رفتن استارشیپ، پاسخ هارمونیک قویتر از آنچه در طول آزمایش مشاهده شده بود، در پرواز است که منجر به افزایش فشار بر روی سختافزار در سامانه پیشرانه گردید. نشتهای پیشران بعدی از قابلیت تهویه اتاق استارشیپ فراتر رفته و به آتشسوزیهای مداوم انجامید.»
اسپیسایکس در این رابطه توضیح میدهد: «اتاق استارشیپ یک ناحیه بدون فشار در قسمت عقبی کشتی است که بین بخش پایینی مخزن اکسیژن مایع و سپر حرارتی قرار دارد؛ این آتشسوزیها در نهایت موجب گردید که تمامی موتورهای استارشیپ به جز یکی، توالیهای خاموش شدن کنترلشده را اجرا کنند و این امر منجر به قطع ارتباط با استارشیپ شد.»
قطع ارتباط با استارشیپ حدود ۸.۵ دقیقه پس از پرواز انجام گرفت. سامانه خاتمه پرواز استارشیپ نیز چند دقیقه بعد بهطور مستقل فعال شد و موجب تخریب آن گردید. اسپیسایکس اقداماتی را برای کاهش احتمال وقوع حوادث مشابه در پروازهای آینده استارشیپ انجام داده است. نتایج این ماموریت موجب تغییرات سختافزاری در خطوط تغذیه سوخت به موتورهای خلا، تنظیمات دمای پیشران و تعیین یک هدف رانش عملیاتی جدید شده است که در آزمایشهای پرواز آتی به کار خواهد رفت.
تحقیقات در خصوص ناهنجاری پرواز هفتم تحت نظارت اداره هوانوردی فدرال ایالات متحده (FAA) و با همکاری ناسا، هیئت ملی ایمنی حمل و نقل ایالات متحده (NTSB) و نیروی فضایی ایالات متحده (United States Space Force) انجام شده است. در حال حاضر، این شرکت در حال همکاری با اداره هوانوردی فدرال برای تکمیل تحقیقات و دریافت تاییدیه لازم برای پرتاب پرواز هشتم است.