رونمایی از قابلیتها و کاربردهای ماهوارههای ناوک و پارس ۱ و ۲

ماهواره مخابراتی ناوک ۱ که براساس پلتفرم کلاس ۲۰ تا ۵۰ کیلوگرم در پژوهشگاه فضایی ایران توسعه یافته به تازگی در مراسم روز ملی فناوری فضایی به همراه دو ماهواره جدید دیگر به نام پارس ۲ و نمونه ارتقایافته پارس ۱ رونمایی شد؛ در این مراسم، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ضمن ارائه گزارشی از پیشرفت پروژههای فضایی کشور، بر آزمایش عملکرد پرتابگر سیمرغ بهینه برای پرتاب ماهواره ناوک تاکید کرد.
مشخصات سه ماهواره پیشرفته ایرانی
ماهواره ناوک با وزنی حدود ۳۴ کیلوگرم و ابعادی در اندازههای ۴۰ در ۴۰ در ۶۰ سانتیمتر، مجهز به مجموعهای از ابزارها و حسگرها (محموله دوزیمتری) برای اندازهگیری میزان تشعشعات فضایی و برقرار ارتباط مخابراتی با ایستگاههای زمینی در باند فرکانسی S میباشد؛ ناوک همچنین به حسگر مغناطیسی یا مگنتومتر برای سنجش میدان مغناطیسی زمین و عملگرهای تورکر (Torker) برای کنترل جهتگیری در فضا مجهز شده است.

عملگرهای تورکر، ابزارهایی هستند که برای کنترل جهت و موقعیت اشیا در فضا استفاده میشوند؛ این عملگرها میتوانند به تولید سیگنالهای خطای زاویهای کمک کنند تا تسهیلکننده کنترل در حرکات دورانی و انحرافات زاویهای در سامانههای مختلف باشند. با استفاده از این عملگرها میتوان حرکات دو بعدی و سه بعدی را با دقت بیشتری مدیریت کرد.
یکی از ماموریتهای کلیدی ماهواره ناوک، اندازهگیری تشعشعات فضایی به ویژه هنگامی که از کمربند وان آلن (Van Allen) عبور میکند، است؛ همچنین این ماهواره قادر به صحتسنجی عملکرد ماژولهای توسعهیافته در پژوهشگاه فضایی ایران خواهد بود. زیرسامانههای مختلف ماهواره از جمله بردهای قدرت، پردازش، دوزیمتری، درایور و اپراتور تورکر در مدار آزمایش خواهند شد.
از دیگر ماموریتهای مهم ماهواره ناوک، میتوان به آزمایش الگوریتمهای کنترلی در مرحله آرامسازی، ایجاد ارتباطات مخابراتی در ارتفاعات بالا و راهاندازی زیرسامانه موقعیتیابی GPS پیشرفته برای استفاده در ارتفاعات بالای یک هزار کیلومتر اشاره کرد که به بهبود دقت و کارایی سامانههای ناوبری کمک میکند.

ماهواره پارس ۲ با وزنی حدود ۱۵۰ کیلوگرم، به ۲ محموله تصویربرداری پیشرفته مجهز شده که شامل یک سنجنده خطی با قدرت تفکیک ۳ متر رنگی و یک سنجنده دوبعدی با قدرت تفکیک ۴ متر تکرنگ و ۸ متر چندطیفی هستند؛ با ترکیب تصاویر به دست آمده از این ۲ محموله و به کارگیری روشهای نرمافزاری، ماهواره پارس۲ میتواند به قدرت تفکیک بهتری از ۲.۵ متر دست یابد.
این ماهواره به طور کامل طراحی و تولید داخلی است که میتواند برای مدیریت محیطزیست، جنگلداری، مدیریت حوادث غیرمترقبه و مدیریت شهری از جمله کنترل شوری خاک مورد استفاده قرار گیرد.
نمونه ارتقا یافته ماهواره پارس ۱، یک ماهواره سنجشی تصویربرداری بر پایه پلتفرم کلاس ۱۰۰ تا ۱۵۰ کیلوگرم میباشد که نمونه اولیه آن با پرتاب موفقیتآمیز پرتابگر روسی سایوز (Soyuz) در سال ۱۴۰۲، مورد آزمایش قرار گرفت؛ نتایج به دست آمده از این پرتاب در بهبود و ارتقای نمونه دوم ماهواره پارس ۱ به کار گرفته شد و اصلاحات لازم در این نسخه صورت گرفت.
ماهواره تصویربرداری پارس ۱ با دقت تصویربرداری رنگی تا ۱۵ متر، وظیفه تصویربرداری کاربردی از نقاط مختلف کشور را دارد؛ این ماهواره تصاویر را از فاصله ۵۰۰ کیلومتری ارسال میکند.