شناسایی مواد لازم برای حیات در سیارک بنو

دانشمندان در تحقیقاتی که بر روی نمونههای جمعآوری شده از یک سیارک دور انجام دادهاند، مولکولهای آلی متعددی را شناسایی کردهاند که شامل اجزای اساسی حیات هستند. این نتایج نشان میدهند که سیارکها ممکن است در روند شکلگیری حیات در زمین تاثیرگذار باشند.
فضاپیمای اسیریس- رکس (OSIRIS-REx) ناسا که در سال ۲۰۱۶ به فضا پرتاب شد، به جمعآوری ۱۲۲ گرم گرد و غبار و سنگریزه از سیارک بنو (Bennu) پرداخت و در سال ۲۰۲۳ این محموله را به زمین منتقل کرد. محققان پس از دریافت این محموله در بیابان یوتا، تجزیه و تحلیلهای خود را آغاز کردند و این محموله، به عنوان بزرگترین نمونهای که از خارج از مدار ماه به زمین آورده شده است، شناخته میشود.
نتایج شگفتانگیز از نمونههای بنو: شواهدی از اجزای اولیه حیات
تحقیقات اخیر نشان میدهد که در ذرات گرد و غبار موجود بر سطح این سیارک، هزاران ترکیب آلی مختلف از جمله ۱۴ مورد از ۲۰ اسید آمینهای که برای تشکیل پروتئینها در حیات زمینی لازم هستند، یافت شده است. همچنین چهار نوکلئوتید (اجزای کلیدی DNA و RNA) نیز شناسایی شدهاند.
با وجود اینکه دانشمندان هیچ نشانهای از حیات خود سیارک بنو پیدا نکردهاند، یافتهها نظریهای را تقویت میکنند که احتمال میدهد شهابسنگها و سیارکهایی که به زمین برخورد کردهاند، ترکیبات اولیه مورد نیاز برای پیدایش حیات را به همراه داشتهاند.

دو گروه تحقیقاتی مستقل به بررسی نمونههای بنو پرداخته و مشاهده کردهاند که مواد معدنی غنی از سدیم، اسیدهای آمینه و نیتروژن به شکل آمونیاک، همچنین اجزای کد ژنتیکی در این نمونهها وجود دارد.
نمکهای کشفشده در بنو مشابه ترکیباتی هستند که در دریاچههای خشک صحرای موهاوی در کالیفرنیا و صحرای بزرگ آفریقا یافت میشود. در حالی که این مواد معمولا در شهابسنگهایی که به زمین میرسند، از بین میروند، اما در نمونههای جمعآوریشده به خوبی حفظ شدهاند.
یاسوهیتو سکینه (Yasuhito Sekine) از موسسه علوم توکیو (Institute of Science Tokyo) ژاپن تاکید کرده که این کشف تنها به دلیل جمعآوری مستقیم نمونهها از سیارک و نگهداری صحیح آنها در زمین امکانپذیر بوده است.
به گفته تیم مککوی (Tim McCoy)، از موزه ملی تاریخ طبیعی (National Museum of Natural History) آمریکا، ترکیب مواد اولیه حیات با محیطی غنی از آب شور میتواند به شکلگیری زندگی منجر شود و این فرایندها به احتمال زیاد زودتر و در مقیاسی بزرگتر از آنچه قبلا تصور میشد، رخ دادهاند.
همچنین به عقیده دانیل گلاوین (Daniel Glavin)، پژوهشگر ناسا، یکی از نتایج غیرمنتظره، میزان بالای نیتروژن، شامل آمونیاک بوده است. تمام مولکولهای آلی شناساییشده در نمونههای بنو قبلا در شهابسنگها مشاهده شدهاند، اما این نمونهها واقعا منشا فرازمینی دارند و نتیجه آلودگی زمینی نیستند.
دانشمندان بر این باورند که سیارک بنو، با قدمت ۴.۵ میلیارد سال، احتمالا در ده میلیون سال ابتدایی شکلگیری منظومه شمسی به وجود آمده است. به تصور آنان، بنو که دارای قطر ۵۰۰ متر است، احتمالا بخشی از سیارک بزرگتری بوده که در طول میلیاردها سال بر اثر برخوردهای فضایی از هم جدا شده است.
یافتههای جدید نشان میدهد که این جرم آسمانی پیشتر به احتمال زیاد دارای شبکهای گسترده از دریاچهها یا حتی اقیانوسهای زیرزمینی بوده که پس از تبخیر آب، رسوبات نمکی از آن باقی مانده است.
سخنگوی این ماموریت از دانشگاه آریزونا (University of Arizona) آمریکا، اعلام کرد که ۶۰ آزمایشگاه در سطح جهانی در حال تحلیل نمونههای سیارک بنو در فاز اولیه تحقیقات هستند و بخش عمدهای از بودجه ۱ میلیارد دلاری این ماموریت به تحقیقات آینده تخصیص یافته است.
دانشمندان بر اهمیت انجام آزمایشهای بیشتر روی نمونههای سیارکی و همچنین جمعآوری نمونههای تازه از اجرام آسمانی دیگر تاکید میکنند. چین نیز برنامه دارد تا امسال یک ماموریت برای بازگشت نمونه از یک سیارک دیگر آغاز کند. ماموریتهای آتی احتمالا بر جمعآوری نمونههایی از دیگر اجرام موجود در منظومه شمسی متمرکز خواهند شد. اهداف اصلی شامل جمعآوری خاک و سنگ از سیاره کوتوله سرس (Ceres) در کمربند سیارکی، بررسی قمرهای مشتری و زحل مانند اروپا (Europa) و انسلادوس (Enceladus) که دارای اقیانوسهای زیرسطحی هستند و بازگردانی نمونههای جمعآوریشده از مریخ است.