موفقیت دانشجوی ایرانی در مسابقه بین‌المللی طراحی ماموریت‌های ماهواره‌های مکعبی

یک دانشجوی ایرانی، موفق به کسب مقام دوم در مسابقه بین‌المللی طراحی ماموریت‌های ماهواره‌های مکعبی در دانشگاه تمکنگ تایوان شد؛ این مسابقه یکی از بزرگ‌ترین رقابت‌های دانشجویی در دنیا است که هر ساله توسط دانشکده هوافضا دانشگاه کمسینگ و سازمان هوافضای تایوان برگزار می‌شود؛ هدف از این رقابت، الهام‌بخشی به ایده‌های خلاقانه و طرح‌های نوآورانه برای ماموریت‌ها یا برنامه‌های فضایی ماهواره‌های مکعبی و همچنین تبادل دانش و رونمایی از دستاوردهای شرکت‌کنندگان می‌باشد.

وحید راستی نسب، دانشجوی ایرانی از دانشگاه فناوری پکن (Beijing University of Technology) چین، با ارائه طرحی از منظومه ماهواره‌ای پاکت‌ست (PocketSat) و ماهواره‌های مکعبی (CubeSat)، مقام دوم را در این مسابقه از آن خود کرد.

مسابقه TIMICC 2024 (سرواژه Taiwan International Mission Idea Contest on CubeSat) با حضور محققان، دانشجویان و سازمان‌های فضایی از سراسر دنیا مانند انگلستان، فرانسه، ایتالیا، روسیه، ژاپن، چین، تایوان، مالزی، هند، پاکستان و اندونزی برگزار شد که در نهایت، سیزده تیم به مرحله نهایی رسیدند.

هر یک از فینالیست‌ها از طرح خود به‌ صورت حضوری دفاع کردند و براساس امتیاز اکتسابی خود در فینال مسابقه به مقام‌های اول تا سوم دست یافتند. رتبه‌بندی براساس امتیازاتی بود که پنج داور متخصص علوم هوافضا به هر تیم دادند و به میزان سطح نوآوری طرح و همچنین کامل بودن تحلیل و آنالیزهای مهندسی بستگی داشت.

پروژه نوآورانه دانشجوی ایرانی

طرح ارائه شده توسط وحید راستی نسب، متشکل از یک ماهواره‌ مکعبی و شش پاکت‌ست با هدف تشخیص و شناسایی طوفان‌های گرمسیری بود. ماهواره‌های پاکت‌ست با ابعاد ۵ در ۵ در ۱۰ سانتی‌متر و وزن ۵۰۰ گرم و ماهواره‌های مکعبی در ابعاد ۱۰ در ۲۰ در ۳۰ سانتی‌متر و وزن حدود دوازده کیلوگرم هستند.

نوآوری‌های این پروژه شامل ارائه منظومه ماهواره‌ای متشکل از ماهواره‌های مکعبی و پاکت‌ست‌ها، طراحی رادیومتر کوچک برای پاکت‌ست، ساخت و توسعه رادیومتر برای ماهواره‌های مکعبی بود.

رادیومترها دریافت‌کننده‌های بسیار حساسی هستند که برای اندازه‌گیری تابش الکترومغناطیسی حرارتی طراحی شده‌اند؛ این دستگاه‌ها می‌توانند امواج الکترومغناطیسی ساطع‌ شده از ابرها را دریافت کنند و با تجزیه و تحلیل شدت این سیگنال‌ها، اندازه و احتمال وقوع طوفان را پیش‌بینی کنند؛ سپس این داده‌ها به زمین مخابره می‌شود.

پاکت‌ست عمدتا برای ماموریت‌های ساده مورد استفاده قرار می‌گیرند و فناوری نسبتا جدیدی دارند. پیشرفت‌های اخیر در الکترونیک و مدارهای یکپارچه، امکان طراحی مدارهای کوچک با کارایی بالا را برای پاکت‌ست به وجود آورده که این موضوع با استفاده از شبیه‌سازی به پشتیبانی از پروپوزال پرداخت و به مقام دوم رسید.

منظومه‌های ماهواره‌‌ای عموما براساس اندازه و نوع دسته‌بندی می‌شوند. ماهواره‌های مکعبی معمولا به عنوان نانو ماهواره‌ها (NanoSat) و ماهواره‌های بزرگ‌تر به عنوان ماکرو ماهواره‌ها (MicroSat) شناخته می‌شوند. ماهواره‌های مکعبی توسط ماکرو ماهواره‌ها به مدار عملیاتی خود انتقال داده می‌شوند.

اما در پروپوزال ارائه شده، منظومه ماهواره‌ای شامل ماهواره‌های مکعبی و پاکت‌ست‌ها می‌باشد که به نحوی نوآوری دیگری برای این طرح محسوب می‌شود؛ زیرا استفاده از ماهواره‌ها در ابعاد کوچک‌تر با حفظ قابلیت‌ها و کارایی آن‌ها، می‌تواند به افزایش تناسب و کارآمدی در بهره‌مندی از فضا و کاهش وزن و هزینه‌ها کمک کند؛ این پروژه از نظر داوران قابلیت اجرایی را داشت.