پرتاب موفق ماهواره و سامانه انتقال مداری ایرانی با ماهواره‌بر بومی

بلوک انتقال مداری سامان ۱ به همراه دو محموله جانبی دیگر شامل نانو ماهواره فخر ۱ و یک محموله تحقیقاتی سوار بر ماهواره‌بر سیمرغ از پایگاه امام خمینی با موفقیت پرتاب شدند. سیمرغ در هشتمین پرتاب خود توانست با تزریق موفق چندگانه بلوک انتقال مداری سامان ۱ و دو محموله تحقیقاتی دیگر با مجموع وزن حدود ۳۰۰ کیلوگرم، رکورد جدیدی در جرم محموله‌های قابل پرتاب کشور رقم بزند.

بدین ترتیب سامان ۱ در مدار بیضوی با ارتفاع اوج ۴۱۰ کیلومتر و حضیض ۳۰۰ کیلومتر، تزریق شد. بلوک انتقال مداری سامان ۱ یک گام عملیاتی برای انتقال ماهواره به مدارهای ارتفاع بالا خواهد بود. سامان ۱ یک موتور فضایی با سوخت جامد است که توسط پژوهشگاه فضایی ایران طراحی و ساخته شده‌ است تا به عنوان مرحله سوم در ماهواره‌بر سیمرغ استفاده شود.

ماهواره‌ها به دلایل مختلفی در فضا جابجا می‌شوند و مدار خود را تغییر می‌دهند. یکی از این دلایل، تنظیم سرعت افقی ماهواره است تا نیروی گرانش زمین بتواند آن را در مدار مشخصی حفظ کند. همچنین، برای جلوگیری از برخورد با زباله‌های فضایی و حفط ایمنی، ممکن است اقدام به تغییر مدار کنند. این تغییرات نیاز به انجام کار خارجی برای تغییر انرژی ماهواره دارند.

ماهواره فخر ۱ با ماموریت اثبات فناوری‌های کلیدی در پژوهشگاه فضایی ایران منظومه ماهواره‌های مکعبی پرتاب شده است. تثبیت فناوری پرتاب چندگانه توسط پرتابگر سیمرغ، هدف اولیه این ماموریت فضایی به شمار می‌رود.

ماهواره فخر ۱

فخر ۱ به سفارش ارتش جمهوری اسلامی ایران توسط شرکت صاایران و با مشارکت دانشگاه صنعتی مالک اشتر طراحی، ساخته و پرتاب شده است. این ماهواره که به منظور پاسداشت خدمات محسن فخری زاده، فیزیکدان هسته‌ای، به نام «فخر ۱» نام‌گذاری شده، دارای ابعاد ۳ واحدی (۳U) بوده و جرم آن کمتر از ۱۰ کیلوگرم است.

زیرسامانه‌های کلیدی به کار رفته در ماهواره فخر ۱ شامل، رایانه مرکزی، انرژی و مدیریت توان، ارتباطات رادیویی و دینامیک پرواز است که اغلب تجهیزات آنها در مقیاس نانو ماهواره‌ها توسط شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی، بومی‌سازی شده و برای اولین بار به فضا پرتاب می‌شوند.

ارزیابی عملکرد زیرسامانه‌های مذکور تحت شرایط اقلیم فضا، به منظور بررسی توانایی منظومه ماهواره‌های مکعبی در اجرای ماموریت‌های فضایی تصویربرداری و پایش طیف الکترومغناطیسی، از اهداف ثانویه پرتاب ماهواره فخر ۱ به شمار می‌رود.

فخر ۱ بعد از جدا شدن از ماهواره‌بر داده‌های تله‌متری را شامل اطلاعات زیر سامانه‌ها و حسگرهای ماهواره ارسال کرد و در گذر اول فرمان‌های ارسالی از ایستگاه‌های زمینی را به درستی دریافت و اجرا نمود. دریافت داده‌های تله‌متری ماهواره از ایستگاه‌های زمینی در گذر بعدی نشانگر تثبیت ماهواره در مدار است.

ماهواره‌بر سوخت مایع سیمرغ که دارای دو مرحله‌ بوده، توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح طراحی و ساخته شده است.