تصاویر شگفت‌انگیز از اولین تاج‌نگار عملیاتی فضایی جهان
اداره ملی اقیانوسی و جوی آمریکا، اخیرا اولین تصاویر جدیدترین تلسکوپ خود در فضا را منتشر کرد؛ هواشناسان از تصاویر این ابزار رصدی برای پیش‌بینی بهتر وضعیت آب و هوا در فضا، از جمله زمان‌هایی که می‌توان انتظار دیدن شفق‌ها را داشت، استفاده خواهند کرد.
ابزار جدید، حسگر فشرده تاج خورشیدی (Compact Coronagraph) یا (CCOR-1) نام دارد و در ژوئن۲۰۲۴ برفراز جدیدترین ماهواره از ناوگان هواشناسی این سازمان به نام GOES-19، پرتاب شد. حسگر CCOR-1 قادر است تصاویر جدیدی از تاج خورشیدی هر ۱۵ دقیقه ثبت کند و به همین دلیل هشدارهای به موقع‌تری در مورد انفجارهای متعاقب خورشیدی ارائه می‌دهد.
تلسکوپ فضایی جدید اداره ملی اقیانوسی و جوی آمریکا (NOAA) که به نام کروناگراف نیز شناخته می‌شود، به بررسی مداوم تاج خورشیدی می‌پردازد و به دانشمندان این امکان را می‌دهد تا طوفان‌های خورشیدی را بهتر ردیابی کنند. ابزار CCOR-1 اولین تاج‌نگار فضایی عملیاتی است که در ۱۹سپتامبر رصد تاج خورشید (بیرونی‌ترین لایه جوی آن) را آغاز کرد.
قبل از این که نور شفق‌های شمالی، آسمان شب زمین را با درخشش نئونی خود پر کنند، انفجاری از گاز الکتریکی از سطح خورشید فوران می‌کند؛ این انفجارها باعث تولید ذرات باردار الکتریکی می‌شوند که به سمت زمین می‌روند و وقتی با جو زمین برخورد می‌کنند، نورهای زیبا و رنگارنگی ایجاد می‌کنند. دانشمندان به تازگی تصویری دقیق از نحوه حرکت این فوران‌ها در تاج خورشید به دست آورده‌اند.
اولین تصویربردار کرونای خورشیدی
جیمز اسپن (James Spann)، دانشمند ارشد مشاهدات آب و هوای فضایی (SWO) در اداره ملی اقیانوسی و جوی آمریکا، می‌گوید: «هواشناسان همیشه می‌توانند به ابزار جدید اعتماد کنند. CCOR-1 به عنوان اولین تصویربردار یا حسگر کرونای خورشیدی که به طور خاص برای پیش‌بینی آب و هوای فضایی طراحی شده است، شناخته می‌شود.»
محققین در گذشته از تصاویر ماهواره‌ای برای تحقیقات علمی بلندمدت استفاده می‌کردند، از جمله ابزار نصب شده روی رصدخانه خورشیدی یا سوهو (SOHO) که ماموریت مشترک ناسا و آژانس فضایی اروپا (ESA) است.
طبق گفته دکتر اسپن، ماهواره‌های تحقیقاتی برای جمع‌آوری مداوم داده‌ها طراحی نشده‌اند؛ بنابراین هواشناسان ممکن است ساعت‌ها از فعالیت‌های خورشیدی بی‌خبر باشند.
CCOR-1 یک تلسکوپ خورشیدی است که برای مشاهده کرونا طراحی شده و با ایجاد یک پوشش نوری مشابه ماه در زمان کسوف، نور خورشید را مسدود می‌کند و امکان مشاهده جزئیات دقیق‌تری از فعالیت‌های خورشیدی به ویژه در زمان‌های طوفانی را فراهم می‌آورد.
فوران‌هایی مانند آنچه CCOR-1 ثبت کرده است، ناشی از تغییرات ناپایدار در میدان مغناطیسی خورشید هستند که باعث پرتاب پلاسما داغ به جو آن می‌شوند؛ این طوفان‌ها که به آن‌ها فوران‌های جرم تاجی خورشیدی (CME) می‌گویند، گاهی به سمت زمین هدف قرار می‌گیرند و نورهای درخشانی را در آسمان شب ایجاد می‌کنند.