بازگشت اولین ماهواره چینی با قابلیت استفاده مجدد

به گفته سازمان ملی فضایی چین (CNSA)، تمام محموله‌های قابل برگشت در زمینه‌هایی مانند پرورش گیاهان و میکروارگانیسم‌ها، کنترل خودکار و تایید فناوری‌های جدید، آزمایش‌های علوم فضایی و همچنین رفاه اجتماعی و نوآوری‌های فرهنگی به خوبی بازیابی شده‌اند.

ماهواره شیجیان-۱۹ (Shijian-19) بخشی از مجموعه‌ای است که توسط پنجمین آکادمی وزارت علوم و فناوری‌های فضایی چین (Chinese Academy of Sciences) برای اکتشافات و آزمایشات علمی ایجاد شده است.

هدف چین از این ماموریت

شیجیان-۱۹ یک فرصت تایید آزمایش پرواز در مدار را برای بررسی قطعات و مواد تولید شده داخلی را فراهم کرده است؛ این آزمایش‌ها به تایید ویژگی‌های فنی نسل جدیدی از سکوهای آزمایش فضایی با کارایی بالا و قابل استفاده مجدد کمک کردند و بارهای مختلفی مربوط به اصلاح گیاهان و میکروب‌ها را حمل کرد و در معرض شرایط طراحی شده برای تحریک جهش قرار داد.

پیش از این، داده‌ها و مواد جمع‌آوری‌ شده توسط ماهواره‌ها پس از اتمام ماموریت که معمولا بیش از یک ماه طول نمی‌کشید، از طریق یک کپسول بازگشتی یک‌ بار مصرف به زمین آورده می‌شدند؛ این ماهواره محموله‌هایی را از پنج کشور از جمله تایلند و پاکستان به عنوان بخشی از تلاش چین برای ارتقای همکاری‌های فضایی بین‌المللی با خود حمل می‌کرد.

هدف چین از این ماموریت، ایجاد گونه‌های جدید گیاهی است که به توسعه، استقلال علمی و فناوری در زمینه منابع و صنعت بذر این کشور کمک کند. پژوهشگران چینی همچنین قصد دارند از ماهواره شجیان-۱۹ برای آزمایش قطعات و مواد توسعه‌ یافته داخلی استفاده کنند و توانایی‌های چین در فناوری فضایی و نوآوری را تقویت نمایند.

ماهواره‌های قابل استفاده مجدد

ماهواره‌های قابل بازیافت نیاز به طراحی پیشرفته‌تری در پیشرانه، حفاظت حرارتی و سامانه‌های ناوبری دارند؛ این شاهکار، دستاورد مهمی برای برنامه فضایی چین است؛ زیرا ماهواره‌های قابل استفاده مجدد هزینه‌ها را کاهش می‌دهند و آزمایش سریع‌ فناوری‌ها را تسهیل می‌کنند و تحقیقات را برای کاربردهای عملی متحول می‌کنند.

دولت چین و شرکت‌های خصوصی به طور فعال در حال توسعه فناوری ماهواره‌برهای قابل استفاده مجدد هستند؛ این تلاش‌ها به منظور افزایش ایمنی و قابلیت اطمینان در کاوش‌های فضایی انجام می‌شود.

در تاریخ ۱۴‌دسامبر‌۲۰۲۳ نیز یک فضاپیمای آزمایشی قابل استفاده مجدد از مرکز پرتاب ماهواره جیوکوان توسط ماهواره‌بر لانگ مارچ ۲اف به فضا پرتاب شد که سومین ماموریت چین از این نوع بود. اولین ماموریت این کشور برای پرتاب فضاپیماهای قابل استفاده مجدد در سپتامبر‌۲۰۲۰ و دومین پرتاب دو سال بعد در اوت‌۲۰۲۲ انجام شد.

البته سابقه چین در ماهواره‌های قابل بازیابی به سال ۱۹۷۵ و ماهواره جیانبینگ-۱ (Jianbing-1) برمی‌گردد؛ این ماهواره نظامی پس از سه روز به زمین بازگشت، هرچند در فاصله‌ای صدها کیلومتر دورتر از محل تعیین‌شده فرود آمد.

چین به عنوان سومین کشور بعد از ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی توانسته است فضاپیماها را بازیابی کند و در این زمینه، ده‌ها ماموریت ماهواره‌ای را با موفقیت انجام داده و فناوری ماهواره‌ای خود را به میزان قابل توجهی ارتقا بخشیده است؛ علاوه بر این، چین ماموریت‌های فضایی سرنشین‌دار را نیز انجام داده و موفق به جمع‌آوری نمونه‌هایی از خاک ماه و بازگرداندن آن به زمین شده است.