دستاورد پرتاب ماهواره چمران ۱ برای ایران
ماهواره تحقیقاتی چمران ۱ که توسط ماهواره بر قائم ۱۰۰ در روز شنبه ۲۴شهریور۱۴۰۳ به ارتفاع ۵۵۰ کیلومتری فضا پرتاب شد، مثل ماهوارههای دیگر تقریبا ۹۰ تا ۱۰۰ دقیقه دوره تناوب آن است؛ به گفته رئیس سازمان فضایی کشور، ساخت ماهواره چمران ۱، یک گام بسیار مهم در توسعه صنعت فضایی در حوزه ساخت منظومه محسوب میشود.
ماهواره چمران ۱ و عملکرد اصلی آن
حسن سالاریه، رییس سازمان فضایی، با اشاره به این که معمولا یک رد قالب ماهواره در روز و یک رد قالب در شب داریم و امکان دارد دو بار در روز به صورت متوالی اتفاق بیفتد، اظهار میکند: «در حال حاضر براساس ۲ ردی که در روز داشتیم، ماهواره چمران ۱ با موفقیت تزریق شده و سیگنالهای اولیه ماهواره نشان میدهد که زیرسامانه تامین توان ماهواره درست کار میکند.»
سالاریه در ادامه میگوید: «همچنین پس از دریافت داده GPS ماهواره، مدار آن تایید شده و حتی زیرسامانه پایدارسازی ماهواره نیز براساس اطلاعاتی که در دو رد متوالی روز داشتیم، نشان میدهد ماهواره به درستی کار کرده است.»
وی ادامه بیان میکند: «رد بعدی ما در شب رخ میدهد و ما به صورت متوالی روز و شب با ماهواره ارتباط داریم و قاعدتا چند روز تا یک هفته برای آزمایش سلامت زیرسامانههای ماهواره نیاز است؛ از آنجا که این ماهواره، یک ماهواره تحقیقاتی است باید مراحل عملیاتی مدنظر ما یعنی کنترل مداری ماهواره را طی کنیم.»
سالاریه ضمن بیان این مطلب که ماهواره تحقیقاتی چمران ۱، ساخت مجموعه صاایران وزارت دفاع به همراه مجموعهای از شرکتهای دانش بنیان و مراکز تحقیقاتی از جمله پژوهشگاه فضایی وزارت علوم است، خاطر نشان میکند: «عملکرد اصلی این ماهواره، آزمایش زیرسامانههای کنترل وضعیت و اصلاح موقعیت مداری است که اهمیت بسیاری برای ما دارد؛ زیرا در آینده نزدیک، بحث منظومهسازی را در دستور کار داریم و قرار است ماهوارههای متعددی در مدار قرار بگیرند و موقعیت این ماهوارهها نسبت به یکدیگر کنترل شود.»
گام بسیار مهم در توسعه صنعت فضایی در حوزه ساخت منظومه
رییس سازمان فضایی با اشاره به این که معمولا «مانور فاز» از پرکاربردترین و پرمصرفترین مانورهای مورد استفاده است، میگوید: «زمانی که ماهواره در یک صفحه مداری، موقعیت خود را جا به جا میکند؛ در واقع اولین آزمایشها روی این ماهواره قرار است، انجام شود و در فرآیند طراحی و ساخت ماهوارههای بعدی مورد استفاده قرار گیرد؛ بنابرین ماهواره چمران ۱، با هدف آزمایشی و تحقیقاتی طراحی و ساخته شده و یک گام بسیار مهم در توسعه صنعت فضایی در حوزه ساخت منظومه محسوب میشود.»
سالاریه اظهار میکند: «یکی از حوزههایی که از این مانورها استفاده میکند، ساخت پیکرههای بزرگ در فضا از قطعات کوچکتر است؛ معمولا قطعات کوچک ابتدا در مدار قرار میگیرند، سپس با یکدیگر اتصال پیدا میکنند وبه آن فرآیند پهلوگیری فضایی یا داکینگ (Docking) گفته میشود و در کشورهای دیگر که صاحب فناوری ماهواره هستند، استفاده میشود.»
رییس سازمان فضایی در ادامه بیان میکند: «ما هم در واقع برای این که بتوانیم این فرآیند را در کشور راهاندازی کنیم، به همچین ماهوارهها و عملیات تحقیقاتی نیاز داریم تا دانش این فناوری در کشور نهادینه شود و در آینده نزدیک برای ساخت ماهوارههای بزرگتر و پیکرههای بزرگتر در فضا از آن استفاده کنیم.»
ماهواره بر سوخت جامد قائم ۱۰۰ نیز که توسط متخصصین نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی طراحی و ساخته شده است، در دومین عملیات مداری خود توانست عملیات مدارگذاری ماهواره چمران ۱ را با موفقیت به انجام برساند.