نخستین هواپیمای فضایی با قابلیت حمل مسافر و بار
یک شرکت آمریکایی، در حال آماده شدن برای آزمایش نسخه کوچک شده هواپیمای فضایی با نام «رادیان یک» با قابلیت انجام پروازهای چندین باره است تا جایگزینی برای پرتاب ماهوارهبرهای عمود پرواز سنتی باشد؛ برای این منظور، از یک سامانه سورتمهای با پیشرانه ماهوارهبر به جای ماهوارهبرهای عمودی در طراحی این فضاپیما استفاده شده که با انتقال مسافران و محمولهها به فراسوی جو زمین، انقلابی در ماموریتهای فضایی ایجاد خواهد کرد.
شرکت هوافضای رادیان (Radian Aerospace) در سال ۲۰۱۶ با هدف احیای رویای یک هواپیمای فضایی تک رانشگر به مدار (SSTO) تاسیس شد؛ هدفی که ناسا در چارچوب برنامه لاکهید مارتین ایکس-۳۳ (33-Lockheed Martin X) به دنبال دستیابی به آن بود ولی با پایان یافتن تخصیص بودجه آن در سال ۲۰۰۱ متوقف شد.
ریچارد هامفری (Richard Humphrey)، مدیرعامل و از بنیانگذاران شرکت هوافضای رادیان، در بیانیهای میگوید: «ما معتقدیم دسترسی گسترده به فضا به معنای فرصتهای بیحد و حصر برای نوع بشر است. هدف ما این است که به مرور زمان، سفرهای فضایی را تقریبا به اندازه سفرهای هوایی معمول، ساده و راحت کنیم؛ البته قصد ما گردشگری نیست، بلکه انجام ماموریتهایی است که زندگی را در سیاره خودمان بهتر کنند؛ مانند تحقیقات، تولید در فضا، رصد زمین و صد البته ماموریتهای نوآورانه حیاتی مانند پست سریع جهانی در هر جای کره زمین.»
در حالی که ماهوارهبرها تا به امروز موثرترین و غالبترین روش برای پرتاب اجسام به فضا هستند، اما با اشکالات قابل توجهی همراه هستند به طوری که ناسا حتی آنها را «به شدت ناکارآمد و گرانقیمت» توصیف میکند؛ در عوض، هواپیماهای فضایی که به سوخت کمتری نیاز دارند و کاملا قابل استفاده مجدد هستند، میتوانند جایگزین مقرون به صرفهتر و راحتتری برای سفرهای فضایی باشند.
سفر فضایی پنج روزه با پنج خدمه پروازی توسط رادیان یک
«رادیان یک» یک وسیله نقلیه فضایی است که برای پرتاب و فرود افقی طراحی شده و بسیار شبیه به یک هواپیمای جت معمولی است و همین امر باعث میشود که از ماهوارهبرهای سنتی که به صورت عمودی پرتاب میشوند، متمایز گردد.
این هواپیمای فضایی به لطف یک سورتمه فضایی که بر روی ریلی به طول حدود ۳ کیلومتر نصب شده، برای شتاب گرفتن از باند فرودگاههای معمولی استفاده میکند و در این مرحله است که موتورهایش برای صعود به فضا درگیر میشوند؛ این سامانه سورتمهای میزان با کاهش سوخت مورد نیاز وسیله نقلیه و هزینهها، تجربه راحتتری را برای مسافران فراهم کند.
به گفته وبسایت شرکت هوافضای رادیان، این هواپیمای فضایی میتواند تا ۱۰۰ ماموریت را به انجام برساند. علاوه بر این، خیلی سریع میتواند امکان برگشت را فراهم کند و امکان راهاندازی مجدد وسیله نقلیه تنها ۴۸ ساعت پس از بازگشت به زمین وجود دارد.
رادیان یک همچنین میتواند حداکثر پنج خدمه را در خود جای دهد و تا پنج روز در مدار بماند و زمان کافی برای فعالیتهایی مانند تحقیقات علمی، استقرار ماهواره و سایر عملیاتهای فضایی فراهم کند.
فناوری کلیدی منحصر بفرد برای رفتن به فضا
این وسیله نقلیه به گونهای طراحی شده است که تک رانشگر به مدار باشد، به این معنی که میتواند با ترکیب سه فناوری کلیدی بدون ریزش قطعات در طول مسیر به فضا برسد.
این ۳ فناوری کلیدی عبارتند از:
(۱) یک سامانه سورتمهای پرتاب که هم به موتور سورتمه و هم به موتور هواپیمای فضایی نیرو میدهد و به هواپیما اجازه میدهد با یک باک سوخت پر شروع به کار کند.
(۲) ارابه فرود که منحصرا برای فرود طراحی شده و وزن وسیله نقلیه را کاهش میدهد.
(۳) و بالهایی که در حین صعود باعث بالا رفتن میشوند و با این کار میزان نیروی رانشی لازم برای رسیدن به مدار را کاهش میدهد.
شرکت هوافضایی رادیان قصد دارد یک نسخه کامل از رادیان یک را تا سال ۲۰۲۸ آماده کند، اگرچه ممکن است زمان بیشتری طول بکشد تا این وسیله نقلیه واقعا به مدار برسد.