ستارهشناسان ۱۰ ستاره مرده یا نوترونی را در نزدیکی قلب کهکشان راه شیری کشف کردهاند که در حال چرخش هستند و تپ اختر به شمار میروند؛ اهمیت این کشف به سبب وجود منظومه دوتایی ستاره نوترونی فوقالعاده نادر است؛ زیرا در بین حدود ۳۶۰۰ تپ اختر کشف شده در کهکشان راه شیری، تنها ۲۰ مورد از آنها منظومه دوتایی ستاره نوترونی بودهاند.
به گمان دانشمندان، ماهیت بسیار چگال این خوشه کروی عجیب و غریب که در فاصله ۱۸ هزار سال نوری از زمین قرار دارد، میتواند منجر به این شود که این ستارههای مرده به شدت چرخان، اشکال عجیب و غریب و پیچخوردهای به خود بگیرند؛ به عنوان مثال، در بین آنها چندین تپ اختر عنکبوتی (Spider Pulsars) است که ستارهها را با تارهای پلاسما نابود میکنند و یا یک ستاره پر سرعت که حریصانه ستارههای همراه خود را میبلعد.
تپ اخترها، ستارگان نوترونی (Neutron star) هستند که میتوانند با سرعت ۷۰۰ بار در ثانیه بچرخند. آنها پرتوهایی از تشعشعات را از قطبهای خود به بیرون پرتاب میکنند که مانند پرتوهای یک فانوس دریایی در فضا میچرخد.
تپ اخترهای تازه کشف شده در خوشه کروی ترزان ۵ (Terzan 5) قرار دارند که خانه صدها هزار نوع مختلف ستاره با سنینی بین ۴.۵ تا ۱۲ میلیارد سال است. ستارهشناسان پیشتر از وجود ۳۹ تپ اختر در ترزان ۵ که یکی از شلوغترین مناطق کهکشان راه شیری است، آگاه شده بودند.
اسکات رانسوم (Scott Ransom)، دانشمند رصدخانه ملی نجوم رادیویی بنیاد ملی علوم (National Radio Astronomy Observatory) آمریکا، در بیانیهای میگوید: «پیدا کردن تپ اخترهای جدید عجیب و غریب بسیار غیرمعمول است، اما آنچه واقعا هیجانانگیز است تنوع گسترده این گونه موارد عجیب و غریب در یک خوشه است.»
شیاطین پر سرعت و عنکبوتهای کیهانی درنده
رانسوم و همکارانش با ردیابی مکان ستارگان نوترونی و زمان چرخش آنها توسط تلسکوپ میرکات (MeerKAT) و سپس مقایسه آن با ۲۰ سال مشاهدات ترزان ۵ که با استفاده از تلسکوپ گرین بانک (Green Bank Telescope) انجام شده، توانستند ویژگیهای عجیب این ستارگان مرده تازه پیدا شده را آشکار کنند.
هنگامی که منظومه دوتاییها تشکیل میشوند، یکی از ستارههای نوترونی مانند یک خون آشام کیهانی مواد را از دیگری بیرون میکشد. این ماده منتقل شده چرخش ستاره نوترونی را افزایش میدهد و یک تپ اختر میلی ثانیهای ایجاد میکند که میتواند صدها بار در ثانیه بچرخد. جفت تازه یافت شده میتواند برای چنین جرمی رکوردشکن باشد و به نظر میرسد که سریعتر از ۷۱۶ چرخش در ثانیه که سرعت چرخش رکورددار فعلی PSR J 1748-2446 ad در ترزان ۵ است، میچرخد.
با این حال، این ستاره مرده شیطانی تنها هیولایی نبود که در ترزان ۵ یافت شد؛ این گروه همچنین سه تپ اختر عنکبوتی کمیاب جدید کشف کردند و بسته به ماهیت ستارهای که میبلعند، به عنوان «عنکبوت پشت قرمز» یا «بیوه سیاه» طبقهبندی میشوند.
هر دو نوع ستاره، ستارگان همراه را با یک تار از تابش پر انرژی نزدیک میکشند و از بین میبرند. تپ اخترهای عنکبوتی پشت قرمز، ستارگان با جرم بین ۱۰ تا ۵۰ درصد جرم خورشید را شکار میکنند؛ این در حالی است که تپ اخترهای عنکبوتی بیوه سیاه ستارگان کوچکتر با کمتر از پنج درصد جرم خورشید را ویران میکنند.