ایستگاههای خصوصی تجاری جایگزین ایستگاه فضایی بینالمللی میشوند
ناسا در جهت توسعه ایستگاههای فضایی تجاری با سه شرکت قرارداد منعقد کرد. این سازمان فضایی قصد دارد تا با واگذاری مدیریت ایستگاههای فضایی به بخش خصوصی و صرفهجویی و کاهش هزینهها موجبات نوآوری، رقابت، بهینهسازی، تخصیص منابع به اهداف فضایی نوین و تمرکز بر برنامههای اکتشافی مانند آرتمیس را فراهم نماید.
ایستگاه فضایی بینالمللی با نشتی مکرر هوا، مشکلات سامانه کنترل وضعیت و سایر علائم فرسودگی نیازمند ارتقا و نگهداری مستمر است؛ از طرفی اداره و نگهداری این سازه عظیم هزینهبر است.
رقابت بینالمللی در مدار پایین زمین
چین با راهاندازی ایستگاه فضایی تیانگون (Tiangong) رقیب جدی برای آمریکا محسوب میشود که از سال ۲۰۲۱ میزبان فضانوردان چینی یا تایکانوت (Taikonaut) در ایستگاه فضایی خود بوده و به دنبال همکاریهای بینالمللی برای انجام پژوهشهای فضایی میباشد؛ بنابراین، حفظ جایگاه آمریکا در مدار پایین زمین (LEO) و پیشبرد برنامههای اکتشافی فضایی، انگیزه مضاعفی برای توسعه ایستگاههای فضایی در این کشور محسوب میشود.
عصر ایستگاههای فضایی جدید با کاربریهای متنوع
با پایان عمر ایستگاه فضایی بینالمللی، عصر جدیدی از ایستگاههای فضایی خصوصی با کاربریهای متنوع در حال آغاز است. این ایستگاهها با مدیریت توسط شرکتهای مختلف در راستای اهداف متفاوت در مدارهای مختلفی مستقر خواهند شد. این تغییر رویکرد، سبب توسعهپذیری، انعطاف و کارایی بیشتر در مطالعات و پژوهشهای فضایی در آینده میباشد.
ایستگاه فضایی استارلب (Starlab) نمونهای از ایستگاههای فضایی نسل آینده است که شرکت آمریکایی وویجر اسپیس (Voyager Space) به همراه شرکای بینالمللی خود در حال توسعه آن است. این ایستگاه فضایی با برخورداری از طراحی و ساخت پیشرفته، به صورت کامل در کارخانه ساخته شده و با ماهوارهبر استارشیپ (Starship) شرکت اسپیسایکس به فضا پرتاب خواهد شد.
موفقیت ایستگاههای فضایی تجاری در گرو یافتن بازار مناسب و توسعه مدلهای کسب و کار سودآور است. در حال حاضر، سودآوری تحقیقات در محیط بدون جاذبه به طور کامل مشخص نشده و نیازمند مطالعات و توسعه بیشتر میباشد. بازار گردشگری فضایی نیز با وجود جذابیت، در ابتدای مسیر خود قرار دارد و میزان سودآوری آن به دلیل عدم شفافیت در هزینهها و قیمتها، نیازمند بررسی دقیقتر است.
با توجه به اهمیت حفظ جایگاه آمریکا در مدار پایین زمین و پیشبرد برنامههای فضایی، دولت آمریکا بعید است که اجازه دهد چین به تنها بازیگر عرصه ایستگاههای فضایی تبدیل شود. به نظر میرسد با راهاندازی ایستگاههای فضایی تجاری، آمریکا در پی حفظ برتری و پیشرو بودن خود در عرصه فناوری فضایی است. هر چند نمیتوان با قطعیت در مورد آینده قضاوت کرد، اما انگیزههای قوی برای همکاری بخش دولتی و خصوصی در توسعه این زیرساختهای کلیدی فضایی وجود دارد.