پرتاب ماهواره‌بر «آریان ۶» اولین مدل جدید شاتل اروپایی به فضا
ماهواره‌بر آریان ۶ ساخت آژانس فضایی اروپا، روز سه‌شنبه ۱۹تیر۱۴۰۳ از پایگاه گویان فرانسه با موفقیت به فضا پرتاب شد؛ آریان ۵ دارایی بسیار مهمی برای آژانس فضایی اروپا محسوب می‌شد و از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۲۳ از ۱۱۷ پرتاب برنامه‌ریزی شده، ۱۱۲ مورد موفقیت‌آمیز داشت که در ژوئیه۲۰۲۳ بازنشسته شد؛ حالا آریان ۶ که بلندتر، سبک‌تر و هر پرتاب آن مقرون به صرفه‌تر است، قرار است جانشین آن شود.
آژانس فضایی اروپا (ESA)، برای آریان ۶ (Ariane 6) ماموریت‌های ویژه‌ای در نظر گرفته است؛ یکی از آن‌ها انتقال «پلاتو» یا فضاپیمای «گذر سیاره‌ها و نوسان‌های ستاره‌ها» (PLATO) است که یک رصدخانه پیشرفته محسوب شده و قرار است پس از پرتاب در سال ۲۰۲۶ به دنبال جهان‌های قابل سکونت در اطراف ستارگانی مانند خورشید بگردد.
پرتاب آریان ۶ که برای سال ۲۰۲۰ برنامه‌ریزی شده بود، به دلایلی مثل مسائل فنی، همه‌گیری کووید-۱۹ و مسائلی مانند جنگ در اوکراین و قطع ارتباط آژانس فضایی اروپا و روسیه (Roscosmos) که پیش از این روابطی نزدیک با هم داشتند، به دفعات به تاخیر افتاد.
در نتیجه اروپا توانایی پرتاب ماهواره‌ها به مدار بدون وابستگی به کشورها و سازمان‌های ثالث را از دست داد و مجبور شد ماموریت‌های خود را به شرکت‌های خصوصی مانند اسپیس‌ایکس واگذار کند.
ماهواره‌بر آریان ۶
شاتل جدید به اروپا امکان ارسال ماهواره‌ها برای رصد زمین، اهداف ارتباطاتی و یا حتی نظامی در مدار را می‌دهد؛ آریان ۶ در حال حاضر تا ۳۰ عدد سفارش ثبت شده دارد که ۱۸ مورد از آن‌ها برای راه‌اندازی اینترنت برای مناطق دورافتاده است.
آریان ۶ اولین مدل جدید شاتل اروپایی در ۳۰ سال گذشته، هزینه ۴ میلیارد یورویی جهت ساخت برداشته است و سیزده کشور اروپایی در توسعه آن شرکت کرده‌اند؛ برای مثال شرکت‌های هوافضای ایتالیایی سامانه‌های پیشرانه آن را ساخته‌اند، شرکت‌های بلژیکی در زمینه‌هایی مانند مخابرات و فناوری ماهواره‌ای کمک کرده‌اند، شرکت‌های اسپانیایی در زمینه تجهیزات پشتیبانی زمینی مشارکت داشته‌اند و شرکت‌های سوئیسی نیز تولید سامانه‌های هدایت و ناوبری آن را برعهده گرفته بودند.
طبق گفته‌های جوزف اشباخر (Josef Aschbacher)، مدیر کل آژانس فضایی اروپا، چنین پرتاب‌های آزمایشی دارای نرخ شکست بالایی هستند که از نظر آماری ۴۷ درصد احتمال دارد اولین پرواز موفق نشود یا دقیقا مطابق برنامه پیش نرود؛ چیزهای زیادی می‌توانست در این پرتاب آزمایشی اولیه اشتباه و ایراد ایجاد کند، مثلا در سال ۱۹۹۶ اولین نسخه از آریان ۵ بعد از ۴۰ ثانیه منفجر شد.
تفاوت دو نسخه اصلی ماهواره‌بر آریان ۶
ماهواره‌بر آریان ۶ در دو نسخه اصلی تولید شده است؛ «آریان ۶۲» با وزن متوسط که می‌تواند بیش از ۱۰ تن محموله را در مدار پایین زمین (LEO) و ۴.۵ تن محموله را در مدار بالایی زمین قرار دهد و هزینه آن ۷۵ میلیون یورو خواهد بود.
نسخه دوم «آریان ۶۴» است که می‌تواند بیش از ۲۱ تن را در مدار پایین زمین و ۴.۵ تن را به مدار بالایی زمین ببرد و هزینه آن ۱۱۵ میلیون یورو است؛ در حال حاضر این نسخه از ماهواره‌بر آریان بسیار گران‌تر از فالکون ۹ (Falcon-9) اسپیس‌ایکس با هزینه ۶۲ میلیون یورو درمی‌آید.