ناسا تلسکوپ فضایی هابل را در حالت یک ژیروسکوپی قرار داد تا از ادامه عملیات آن حمایت کند. خوانشهای غیرعادی یک ژیروسکوپ که وظیفه کمک در هدایت هابل به سمت اهداف کیهانی را دارد، نشان از وجود مشکلی در این دستگاه میداد. به سبب غیرقابل تعمیر بودن این سختافزار، هابل تنها دو ژیروسکوپ خود از مجموع شش ژیروسکوپ را در اختیار دارد. بنابراین هابل وارد حالت ایمن شد تا ژیروسکوپ سالم دیگر را برای استفاده در آینده حفظ کند.
ژیروسکوپ چیست؟
ژیروسکوپ (Gyroscope) نقش مهمی در نگهداشتن ایستگاه فضایی بینالمللی و ماهوارهها هنگام چرخش به دور زمین، بدون نیاز به سیگنال GPS در مسیریابی را دارد. در فضا هیچ بالا و پایینی وجود ندارد و ماهوارهها جهت اشاره خود را با این وسیله دنبال میکنند.
ژیروسکوپ برای تشخیص انحراف یک جسم از جهت مورد نظر خود مورد استفاده قرار میگیرد و از این وسیله در قطبنمای کشتیها، هواپیماها و موشکهای بالستیک نیز بهره گرفته میشود.
مشکلات ژیروسکوپی بارها و بارها برای هابل در طول سالیان رخ داده است. فضانوردان ناسا چندین بار در ماموریتهای مختلف، ژیروسکوپها را جایگزین کردهاند.
سامانه کنترل هدف هابل به طور معمول از سه ژیروسکوپ همزمان استفاده میکند و سه ژیروسکوپ حفظ میشوند، اما در این راهبرد هابل پیش از این در حالت دو ژیروسکوپی قرار گرفته بود و سایر حسگرهای داخلی را به عنوان جایگزینی برای دستگاه سوم استفاده میکرد.
هابل، فقط با یک ژیروسکوپ
ژیروسکوپ یک سختافزار است که به اعضای تیم ماموریت کمک میکند هابل را به سمت اهداف کیهانی خود هدایت کنند. به گفته مقامات ناسا تفاوت عملکرد بین حالت تک ژیروسکوپی و دو ژیروسکوپی بسیار ناچیز است. تنها محدودیت آن برای تیم هابل این است که تغییر از یک هدف علمی به هدف دیگر بیشتر طول میکشد، که این منجر به کاهش ۱۲ درصدی کارایی زمانبندی میشود.
مارک کلامپین (Mark Clampin)، مدیر بخش اخترفیزیک و اداره ماموریت علمی ناسا، میگوید: «هابل را باید فقط با یک ژیروسکوپ از اینجا به بعد کنترل کنیم و دیگری را برای استفاده در آینده حفظ کنیم. از نظر عملیاتی، ما معتقدیم که این بهترین رویکرد برای حمایت از علم هابل در این دهه و دهه بعد است؛ زیرا بیشتر مشاهداتی که انجام میدهد تحت تاثیر این تغییر قرار نمیگیرند.»
پاتریک کروز (Patrick Crouse)، مدیر پروژه هابل، از مرکز پرواز فضایی گادرد ناسا در مریلند میگوید: «به روز رسانی ارزیابیهای ما از ژیروسکوپها با این فرض که این ژیروسکوپ دیگر برای ما مفید نیست به این نتیجه رسید که احتمال عملکرد حداقل یک ژیروسکوپ تا سال ۲۰۳۵ بیش از ۷۰ درصد است. بنابراین ما هابل را در آخرین روزهای عمر خود نمیبینیم، به شرطی که هیچ اتفاق غیرمنتظرهای رخ ندهد.»
در نتیجه هابل از نظر این که کدام بخش از آسمان را میتواند در یک زمان خاص رصد کند، انعطافپذیری زیادی نخواهد داشت و این تلسکوپ دیگر قادر نخواهد بود اهداف متحرکی را که از مریخ به ما نزدیکتر هستند ردیابی کند؛ اگرچه این اهداف در طول سالها اهداف نادری برای هابل بودهاند.
اواسط دهه ۲۰۳۰ میتواند پایان راه برای هابل باشد. این آغاز پنجرهای است که میتواند آن را به مرگ آتشین خود در جو زمین برساند.
ناسا راههایی را برای جلوگیری از این سرنوشت، از جمله طرح خصوصی پیشنهادی برای تقویت هابل در مدار از طریق ماموریت سرنشیندار دراگون (Dragon) شرکت اسپیسایکس مطالعه کرده است، اما در حال حاضر چیزی در دست اجرا نیست.