ناسا پر از رؤیاپردازان بلندپرواز است که هزینه رویاهای آنها را باید کنگره آمریکا تائید کند؛ اما پس از برنامه آپولو بسیاری از ایدههای ناسا پیش از بیرون آمدن از طرحهای مفهومی، کنار گذاشته شدند. این ایدهها شامل: تراکتور بزرگ ماه نورد جنرال موتورز، کلونیهای فضایی دهه ۱۹۷۰ ناسا، پرواز به مریخ و ناهید، پروژه لانگ شات، کاوشگر دریای تیتان میباشد.
به گزارش سرویس علمی ایسنا، این ایدهها شامل توهماتی دورازذهن تا ماموریتهای محتاطانهتر به لحاظ مالی و برخی طرحها و معادلاتی بر روی برگه بودند؛ اگرچه برخی دیگر مدلسازی و آزمایش شدند؛ اما همه آنها در یک چیز مشترک بودند و آن عملینشدن آنها بود.
۱- تراکتور بزرگ ماه نورد جنرال موتورز
با پیشرفت برنامه آپولو بهسوی فرود فضاپیمای سرنشیندار بر روی ماه، برخی دانشمندان ناسا برنامههایی را برای ماموریتهای انسانی طولانیتر بهمنظور بررسی و کاوش سطح ماه طرح کردند.
به این منظور، ناسا در سال ۱۹۶۳ با شرکت جنرال موتورز برای تولید یک آزمایشگاه مسکونی چرخدار قرارداد بست که فضانوردان بتوانند در زمان سفر بر روی سطح ماه برای هفتهها در آن زندگی کنند. این وسیله در ابتلا یک خودروی ماه نورد بود که نیروی آن توسط موتور شرکت شورولت کور وایر تامین میشد. اما پس از چندفرود موفق آپولو، برنامه برای کاوش طولانیتر ماه لغو شد. شرکت جنرال موتورز یک پیشساخته تولید کرد و در نهایت به سازمان زمینشناسی آمریکا امانت داده شد که از آن برای چند پروژه در بیابانهای جنوب غرب آمریکا استفاده شد.
۲- کلونیهای فضایی دهه ۱۹۷۰ ناسا
در پی موفقیت برنامه آپولو، برخی دانشمندان ایدهای برای کلونیهای فضایی بیشمار را ارائه دادند که در ایستگاههای در مدار زمین قرار میگرفتند. برای مثال یک پژوهش ناسا در سال ۱۹۷۵، یک سکونتگاه فضایی را به تصویر کشیده بود که در آن ۱۰ هزار انسان به کار، توسعه خانواده و زندگی مانند انسانهای عادی مشغول هستند.
برنامههایی برای چند ایستگاه فضایی مختلف طراحی شد که هر کدام از نیروی گریزازمرکز برای شبیهسازی حس گرانش استفاده میکردند. ساکنان میتوانستند از خاک بهدستآمده از ماه برای پرورش مواد غذایی خود، تصفیه آب و ساخت پارک، فروشگاه، مدرسه و بیمارستان استفاده کنند. هدف یکی از این کلونیها صنعتی بود که در آن از انرژی خورشیدی برای تولید برق و تامین نیروی کورههای خورشیدی برای پالایش آلومینیوم، تیتانیوم و سیلیکون بدست آمده از سنگهای معدن ماه استفاده میشد.
۳- پرواز به مریخ و ناهید
یک برنامه واقعبینانهتر برای کاوش فضایی انسانی پس از آپولو، مبتنی بر چند ماموریت پرواز به سیارات بود.
اولین ماموریت شامل پروازی توسط یک فضاپیمای الهامگرفته از آپولو در سال ۱۹۷۵ بود که فضانوردان را طی یک سفر دوساله بهسوی مریخ برای نمونهبرداری از نمونه سنگهای سیاره برده و نمونهها را به زمین بازمیگرداند.
ماموریت دیگر شامل انجام پروازهای سهگانه سرنشیندار با استفاده از همترازی زمین، مریخ و ناهید برای پرواز به ناهید، سپس مریخ و مجدداً به ناهید بود.
اما این پروازها مانند بسیاری از برنامههای دیگر کاوش سرنشیندار فضا پس از آپولو به دلیل کاهش چشمگیر بودجه توسط کنگره کنار گذاشته شد. در عوض پس از آخرین پرتاب آپولو در سال ۱۹۷۲، ناسا طراحی سادهتر ایستگاه فضایی Skylab را در دهه ۱۹۷۰ دنبال کرد.
۴- پروژه لانگ شات
در سال ۱۹۸۷، محققان ناسا و نیروی دریایی آمریکا پروژه لانگ شات را که یک کاوشگر میان ستارهای برای سفر به ستاره آلفا قنطورس B – یکی از نزدیکترین ستارگان به خورشید – بود، مطرح کردند. این فضاپیما از یک راکتور همجوشی هستهای آنبرد برای تامین نیروی موتورش استفاده و توسط یک لیزر، دادهها را به زمین منتقل میکرد.
اگر این فضاپیما با سرعت ۴۸ میلیون کیلومتر در ساعت (۴.۵ درصد سرعت نور) سفر میمرد، سفر به ستاره آلفا قنطورس B حدود ۱۰۰ سال طول میکشید.
این ایده به چند دلیل متفاوت هیچگاه اتفاق نیفتاد: جدای از مشکل تولید فناوری لازم برای سفری این چنین طولانی با این سرعت، مشکل دیگر شامل متقاعدکردن مقامات ناسا برای سرمایهگذاری بر روی مأموریتی بود که برای یک قرن هیچ ثمری نداشت. اکنون فضاپیمای وویجر ۱ که دورترین فضاپیمای ساخت دست بشر در فضا محسوب میشود، تنها ۱۲ میلیارد مایل سفرکرده که دو درصد مسیر ستاره آلفا قنطورس B محسوب میشود.
۵- کاوشگر دریای تیتان
تیتان بزرگترین قمر سیاره زحل بوده و با چند دریاچه پر از متان مایع پوشیده شده است. ناسا در سال ۲۰۰۹ برای بررسی آن، طرح ارسال کاوشگر دریایی تیتان را مطرح کرد. در این طرح، یک کاوشگر در دومین دریاچه بزرگ تیتان فرود آمده و مانند یک قایق برای بررسی شیمی دریا و کمک به درک چگونگی عملکرد چرخه متان بر روی آن حرکت میکند. تیتان یک قمر ابری است؛ اما در صورت انتخاب طرح، کاوشگر میتوانست بر یک ژنراتور جدید فوق کارآمد هستهای با سوخت پلوتونیوم تکیه کند که برای مدت بسیار طولانیتری میتوانست بقای آن را تضمین کند.
اما در سال ۲۰۱۲ این طرح به دلیل کمبود بودجه کنار گذاشته شد و بجای آن کاوشگری برای فرود بر مریخ و بررسی درون سیاره انتخاب شد. ناسا در سال ۲۰۱۳ ساخت ژنراتور جدید هستهای را متوقف کرده و بهطورکلی پروژه دریای تیتان را تعطیل کرد.
اگرچه هنوز امکان بررسی دریاچههای تیتان وجود دارد. ناسا از یک مفهوم زیردریایی برای تیتان رونمایی کرد که ممکن است بتواند نظره کنگره را برای تامین بودجه جذب کرده و در دهه ۲۰۲۰ یا ۲۰۳۰ شاهد حضور آن بر روی این قمر باشیم.