با در اختیار داشتن رکورد پرتاب همزمان ماهواره، موفقیت در ماموریت مریخ در اولین تلاش، توسعه ماهواره و ماهواره‌برهای بومی و ساخت پایگاه پرتاب، می‌توان گفت که تبدیل شدن هند به یک ابرقدرت فضایی بر هیچ کسی پوشیده نیست. اما وقتی از ماموریت‌های اکتشافی، تحقیقاتی یا موضوع پرتاب‌ها فاصله بگیریم، متوجه می‌شویم که سهم این کشور از درامدهای بازار جهانی ۴۰۰ میلیارد دلاری فضا، کمتر از ۰.۰۱ درصد است!
امروزه بیش از هزار استارت‌آپ فضایی در سرتاسر جهان فعالیت می‌کنند اما تعداد این استارت‌آپ‌ها در کشور هند انگشت‌شمار است. با وجود شبکه‌‌ای شامل ۵۰۰ شرکت کوچک و متوسط که از فعالیت‌های فضایی هند پشتیبانی می‌کنند، استارت‌آپ‌های فضایی در این کشور به جایگاه شایسته خود نرسیده‌اند.
از مهم‌ترین استارت‌آپ‌های فضایی هند می‌توان به تیم ایندوس (TeamIndus) که در مسابقه گوگل ایکس پرایز شرکت کرده بود، آستروم (Astrome Technologies) فعال در زمینه خدمات پهن‌باند ماهواره‌ای و بلاتریکس آیرواسپیس (Bellatrix Aerospace) که برای توسعه رانشگرها و نهایتا ساخت ماهواره‌بر تلاش می‌کند، اشاره کرد. به غیر از این شرکت‌ها، شرکت‌های دیگری از جمله شرکت ستشور (SatSure) نیز هستند که از داده‌های فضایی استفاده می‌کنند و شرکت‌هایی مثل شرکت راکتیرز (Rocketeers) که با توسعه خدمات آموزشی برای بهبود دانش فضایی در هند تلاش می‌کنند.
فرمول حفظ تحصیل‌کردگان و نخبه‌های فضایی نه تنها در هند، بلکه در کشورهای دیگر جهان نیز ساده و مشخص است؛ اگر کشوری نتواند یک اقتصاد پایدار و رو به رشد فضاپایه را با کمک استارت‌آپ‌ها فراهم کند، قادر نخواهد بود استعدادهای جوان بومی خود را حفظ کند. در مثال کشور هند، با وجود فعالیت‌های گسترده و درخشان سازمان تحقیقات فضایی این کشور (ISRO)، بودجه این سازمان محدود است.
بر خلاف استارت‌آپ‌های فعال در عرصه‌های دیگر، استارت‌آپ‌های فضایی چندان زودبازده نیستند و ورود آن‌ها به بازار بین 5 تا 7 سال به طول می‌انجامد؛ بنابراین سرمایه‌گذاران در این شرکت‌ها باید صبور باشند. تاکنون هیچ موسسه‌ای با هدف سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌های فضایی در هند تاسیس نشده و تنها کمک‌هایی که به این شرکت‌ها ارائه شده از سوی برخی سرمایه‌داران این کشور و با هدف توسعه صنعت فضایی بومی در هند بوده است.
سوالی که اکنون مطرح می‌شود این است که: آیا عجب نیست که کشوری سالانه بیش از یک میلیارد دلار در فعالیت‌های فضایی هزینه کند، قادر به ارسال کاوشگر به ماه و مریخ باشد ولی برنامه پشتیبانی خاصی برای استارت‌آپ‌های فضایی خود نداشته باشد؟ و با این وجود چگونه 125 شرکت در ساخت سامانه‌های فضایی و ایستگاه‌های زمینی به ایسرو کمک کردند؟
در دهه ۱۹۷۰ میلادی، تلاشهای قابل توجهی توسط مدیر وقت ایسرو، پروفسور ساتیش دهاوان (professor Satish Dhawan) برای توسعه بخش خصوصی فضایی هند از طریق انتقال فناوری انجام شد. در گزارشی که در سال ۲۰۱۰ توسط شرکت آنتریکس (Antrix Corporation) منتشر شد، به نقش این انتقال فناوری در افزایش دانش شرکت‌های کوچک و متوسط هندی و توسعه زیرسیستم‌های فضایی و موادی همچون سوخت جامد، سلول‌های خورشیدی و … اشاره شده است. ضمن اینکه ایسرو هم به این شرکت‌ها تضمین داد که با شرکت‌هایی که کیفیت و ضریب اطمینان مد نظر این سازمان را رعایت کرده باشند، تبادل خواهد داشت.
این سیاست‌گذاری باعث توسعه شرکت‌هایی شد که امروزه به پشتیبانی از ماموریت‌هایی همچون ماموریت مدارگرد مریخ هند (Mangalyaan) می‌پردازند. همچنین راه را برای توسعه فناوری‌های انشعاب‌شده زمینی در صنایع غیر فضایی پودرهایی برای خاموش کردن آتش یا ایستگاه‌های هواشناسی خودکار هموار کرد.
بدین ترتیب می‌توان گفت پی‌ریزی‌ای که در دهه ۷۰ انجام گرفت، منجر به اعتماد ایسرو به توانایی‌های بومی، توسعه ماهواره‌های ناوبری بومی و رسم یک نقشه راه برای توسعه ماهواره‌بر بومی PSLV شد. اما در سال‌های اخیر که استارت‌آپ‌های فضایی در هر گوشه جهان در حال رشد و ظهور هستند، این اتفاق آن طور که باید در هند رخ نمی‌دهد.
اکنون فعالان فضایی این کشور به دنبال آن هستند که چگونه می‌توان توسعه یک اکوسیستم استارتآپی فضایی در هند را سرعت بخشید. چگونه می‌توان فضایی را که در دهه ۷۰ بوجود آمده بود دوباره حاکم کرد که استارت‌آپ‌های فضایی هندی با پشتیبانی ایسرو نه تنها بتوانند نیازهای داخل کشور را برطرف کرده، بلکه بتوانند در مقیاس جهانی با شرکت‌های دیگر به رقابت بپردازند.
لازم به ذکر است که حتی بازار درونی هند هم برای بسیاری از خدمات فضاپایه بکر مانده است. برای مثال خدمات پهن‌باند ماهواره‌ای می‌تواند ارتباطات را برای بیش از ۷۵۰ میلیون کاربر در مناطق روستایی هند فراهم کند که این خود یک بازار چند میلیارد دلاری خواهد بود.
در نگاهی گذرا به استارت‌آپ‌های فضایی در کشورهای دیگر جهان، سازمان فضایی اروپا (ESA) بیش از ۵۰۰ استارت‌آپ را تحت حمایت خود دارد، ناسا مرکزی به نام SBIR را برای حمایت از استارت‌آپ‌ها اداره می‌کند، لوکزامبورگ بیش از ۲۰۰ میلیون یورو بودجه برای شرکت‌های نوظهور فضایی در نظر گرفته است، بریتانیا در توسعه ۱۵ مجموعه استارتآپی سرمایه‌گذاری کرده است، فرانسه قصد دارد با سرمایه‌گذاری در دره هوافضا در تولوز، تا سال ۲۰۲۵ تعداد شاغلان فضایی بخش خصوصی خود را تا ۱۶۰ هزار نفر افزایش دهد، و حتی چین که اصولا به اداره کردن دولتی صنایع علاقه‌مند است، از سال ۲۰۱۴ حمایت از استارت‌آپ‌های فضایی را آغاز کرده است.
با تاسیس یک مرکز رشد، می‌توان استارت‌آپ‌هایی را که ایده‌ای سازگار با فناوری‌ها و ظرفیتهای ایسرو دارند حمایت کرد. این کشور می‌تواند از مراکز ذکرشده در بالا برای تاسیس مرکز رشد خود الگوبرداری کند. در حال حاضر درآمد هند از بازار تجاری فضایی محدود به درآمد سالانه ۲۹۰ میلیون دلاری شرکت آنتریکس می‌شود اما با توسعه یک اکوسیستم استارتآپی فضایی می‌توان این مبلغ را به میزان قابل توجهی افزایش داد.
هند پتانسیل ایجاد یک اقتصاد مستقل فضاپایه ۱۰ میلیارد دلاری و استخدام بیش از ۱۰۰ هزار مهندس و دانشمند بومی ماهر تا سال ۲۰۲۵ را دارد. برای وقوع این مهم، این کشور نیاز دارد که مرکز رشد مذکور را تاسیس کرده و یک اقتصاد فضاپایه مدرن را پایه‌گذاری کند.