مشاهده جرم فضایی عجیب که قوانین فیزیک را نقض میکند!

دانشمندان جرمی را مشاهده کردهاند که یکی از قوانین مهم فیزیک را نقض میکند. این جرم ۱۰ میلیون بار درخشانتر از خورشید است و این میزان بسیار زیاد از درخشندگی قانون حد ادینگتون (Eddington limit) را زیر سوال میبرد. بر اساس این قانون، اجرام با اندازه مشخص میتوانند درخشندگی محدودی داشته باشند و اگر درخشندگی جرمی از این حد فراتر رود، انتظار میرود که هر لحظه منفجر شود.
دانشمندان وقتی با یک منبع فوقالعاده درخشان مواجه میشوند، آن را منبع پرتو ایکس بسیار روشن (ULX سرواژه Ultraluminous X-ray Source) مینامند. این منابع نجومی از هر فرآیند ستارهای درخشانتر هستند و معمولا حد ادینگتون را به مقدار ۱۰۰ تا ۵۰۰ برابر رد میکنند. همین نیز باعث سردرگمی دانشمندان و سوال پیرامون ماهیت آنها شده است.
اخترشناسان مدتی این میزان درخشندگی زیاد را نوعی خطای اپتیکال (نوری) قلمداد میکردند و حدس میزدند که وجود خارجی نداشته باشد. این در حالی است که محققان به تازگی با آرایه تلسکوپ طیفسنجی هستهای (NuSTAR) تایید کردهاند یک ULX بدون شک بیشتر از حد قابل قبول انرژی و نور متصاعد میکند.
ماهیت این جرم چیست؟
برخی از اخترشناسان گمان میکردند که چنین اجرامی، سیاهچالههایی فعال باشند، اما جرم مذکور موسوم به M82 X-2 یک ستاره نوترونی است. این ستارهها هستههای فروپاشیده و مرده ستارههایی همچون خورشید هستند و از نظر میزان فشردگی تنها سیاهچاله از آنها پیشی میگیرد. به بیانی دیگر یک قاشق از ستاره نوترونی یک میلیارد تن جرم دارد!
در همین رابطه بخوانید: کشف شی عجیب در سطح مریخ توسط کاوشگر ناسا+تصویر

جاذبه M82 X-2 واقع در کهکشان مسیه-۸۲ (Messier-82) از ۱۰۰ تریلیون برابر زمین فراتر میرود. این جاذبه باعث میشود که هر مادهای به سمت سطح ستاره کشیده شود، حالت انفجاری فوقالعاده شدیدی داشته باشد. به عنوان مثال اگر یک شیرینی پفکی را روی سطح ستاره نوترونی بیندازید، اثری همچون هزاران بمب هیدروژنی خواهد داشت.
بررسیها نشان میدهد که این جرم مرموز درخشانتر از خورشید هر روز حدود ۱/۵ برابر کل زمین ماده مصرف میکند و آن را از ستاره همسایه خود به دست میآورد. وقتی این حجم از ماده به سطح ستاره میخورد، انفجارهای شدیدی رخ میدهند که باعث میشود حد ادینگون زیر پا گذاشته شود.
متیو باچتی (Matteo Bachetti)، اخترفیزیکدان رصدخانه کالیاری (Cagliari) موسسه ملی اخترفیزیک ایتالیا (INAF)، میگوید: «این مشاهدات امکان میدهند اثرات این میدانهای مغناطیسی فوقالعاده قوی را در حالی ببینیم که هرگز نمیتوانیم با فناوریهای فعلی در زمین بازآفرینی کنیم. زیبایی نجوم همین است؛ نمیتوانیم آزمایشهایی ترتیب دهیم تا به سرعت به جواب برسیم. بنابراین باید صبر کنیم تا جهان اسرار خود را به ما نشان دهد.»
دانشمندان در پاسخ به این سوال که چه چیزی باعث شده است این ستاره نوترونی در چنین وضعیت عجیبی پایدار باقی بماند، میدان مغناطیسی قوی آن را در نظر میگیرند. قدرت این میدان در حدی است که میتواند شکل اتمها را تغییر دهد. همین نیز به ستاره امکان میدهد همزمان با درخشانتر شدن، دچار فروپاشی نشود.