یكی از حوزه‌های فناوری آتی كه آینده بشریت را به خود گره می‌زند، مبتنی بر حوزه هوافضا است. این تكنولوژی با حركت در مرزهای دانش، به سمت سایر صنایع و علوم حركت می‌كند و كشورها را ملزم می‌سازد با تسلط در این حوزه علاوه بر اقتدار‌آفرینی و كسب غرور ملی، آینده خود را در حوزه‌های صنعتی هم رقم بزنند. فزاینده‌ترین نرخ تولید ثروت در نگاه اقتصادی و بهره‌مندی این تكنولوژی در سایر صنایع از نظر فناوری نشان از اهمیت توجه و سرمایه‌گذاری‌های خرد و كلان در این حوزه دارد و در چند سال اخیر موجب شده كشورها برای ثبت نقاط مداری در فضا بسیار تلاش كنند چنانچه امروز اگر شاهد فعالیت‌های اقتصادی كشورهای توسعه‌یافته در زمینه خدمات و كاربرد‌های فضایی هستیم، حاصل 50 سال سرمایه‌گذاری و تجربه در این مسیر است. راهی كه برای ما نیز قابل اهمیت و باور بوده اما به‌رغم حركت مثبت و رو به جلوی «پروازها به سوی ثریا» طی سال‌های قبل، در دولت فعلی قفلی محسوس بر آن خودنمایی می‌كند.
ایران كه تا دیروز به عنوان كشوری دارای سه نقطه مداری در فضا بود، امروز به دلیل عدم استفاده، دو نقطه را از دست داده است و هم‌اكنون نیز برای حفظ یك نقطه باقی مانده جز انفعال، توسل به سایر كشورها (خرید ماهواره دیروز از فرانسوی‌ها – امروز از روسیه) و سرمایه گذاری‌های غیربومی، تلاش بیشتری دیده نمی‌شود.
این در حالی است كه بر اساس سند هوافضا، ایران تا سال 1404 علاوه بر انجـام مأموریت‌هـای فضایی سرنشـین‌دار و قراردادن انسـان در مدار، باید بـه قطب منطقـه‌ای و دارای جایگاه برجسـته جهانی در حوزه هوایی و هوانوردی تبدیل شود و رهبر معظم انقلاب نیز با نگرانی از خمودگی‌های موجود در این زمینه در دیدار مهرماهی نخبگان علمی جوان كشور با ایشان، گزارش‌های موجود درباره كند شدن یا توقف طرح‌های كلان تحقیقاتی در عرصه‌های مهمی همچون هوافضا، ماهواره، هسته‌ای و برخی زمینه‌های دیگر را مایه نگرانی خواندند و تأكید كردند: «مسئولان توجه كامل كنند كه این‌گونه طرح‌های مهم مطلقاً نباید كند، نیمه‌تعطیل یا متوقف شود، زیرا با ایجاد خسارت علمی، دانشمندان جوان را مأیوس می‌كند و این خطر بسیار بزرگی است.»
اما به رغم تأكیدات صریح معظم‌له در این زمینه، تعلیق فعالیت‌های فضایی ایران در چند سال اخیر، وقفه در نقشه‌های پیشنهادی و عدم برنامه‌ریزی مدون برای جذب دانش‌آموختگان موجب شد برخی كشورهای حاشیه خلیج فارس مثل امارات در پوشش برنامه گردشگری فضایی (دستور كار تا سال 2052) بسیاری از متخصصان ایرانی را با حقوق‌های ۱۰ تا ۱۵ هزار دلاری جذب كنند.
در این میان وزارت ارتباطات به عنوان سُكاندار فعالیت‌های فضایی ایران، بسیاری از نقشه‌ها را در جیب خود گذاشته است كه شاید به دلیل جابه‌جایی متعدد كت و شلوار‌ها برای مراودات غیر‌ضروری و غیر‌مرتبط كاری شخص وزیر است كه این نقشه‌ها جابه‌جا و گم می‌شود و فعالیت‌های پویا در زمینه صنعت فضایی كشور متوقف شده است.
جالب این است سكانداری كه بدان اشاره كردیم اتفاقاً به دستان دولت یازدهم در همان ابتدای شروع به كار دستخوش تغییر و تحولات شد و به طور كلی ساختار سازمان فضایی را به هم ریخت و دلیل این تحول نازل را هم مبتنی بر این موضوع دانستند: «توجهی كه شایسته این سازمان است صرف نمی‌شد.»
آیا دولت تدبیر و امید كه داعیه‌دار بی‌توجهی به این سازمان بود، امروز بهایی به فعالیت‌ها در این حوزه داده است؟
چه كسی دلایل نامعلوم بر زمین ماندن و پرتاب نشدن شش ماهواره تحقیقاتی را به‌رغم تكمیل مراحل، صفر شدن بودجه، پروژه اعزام انسان به فضا، بازنگشتن و تصفیه 20 نفر از بورسیه‌های پژوهشگاه فضایی به كشور چین، از دست دادن دو نقطه مداری ایران در فضا، عدم اختصاص بودجه مناسب و عدم واگذاری پروژه بزرگ و سیستمی و… را معلوم می‌كند؟
برنامه‌هایی كه همزمان با تغییر و تحولات سازمانی (شما بخوانید سیاسی) جهت استفاده گسترده‌تر از این دانش توسط دولتی‌ها وعده داده شده بود، دقیقاً چه زمانی اجرایی می‌شود؟
همین دلایل كافی نیست تا با قبول پذیرفتن شكست مذاكرات چندین ساله و بتن‌ریزی در پیشرفت‌های ایران، بحث‌ها و شبهات برجامی درباره پذیرفتن محدودیت‌ها در قالب برجام برای پرتاب‌های فضایی بار دیگر زنده شود و آنچه دیروز مذاكره‌كنندگان به صورت مكرر تكذیب می‌كردند را امروز زیر سؤال ببریم؟!