رئیس سازمان فضایی ایران اخیرا مدعی شده است این سازمان برنامه‌هایی در زمینه توسعه منظومه ماهواره‌ای مشابه منظومه اینترنتی استارلینک دارد، اما جدای از مباحث فنی برای این کار چقدر پول لازم است؟ در ادامه هزینه برخی منظومه‌های بزرگ اینترنت ماهواره‌ای را بررسی می‌کنیم.
نام منظومه ماهواره‌ای استارلینک شرکت اسپیس‌ایکس با بیش از ۳ هزار ماهواره در مدار پس از حمله روسیه به اوکراین بیش از هر زمانی بر سر زبان‌ها افتاد و با فراهم کردن زمینه دسترسی اوکراینی‌ها به اینترنت قابلیت‌های خود را به رخ کشید. همچنین در پی محدودیت‌های اخیر اینترنت در ایران نیز دوباره نام استارلینک مطرح شد.
این در حالی بوده که اسپیس‌ایکس برای ساخت منظومه ماهواره‌ای استارلینک برآورد هزینه‌ای حدود ۱۰ میلیارد دلار یا بیشتر داشته است. باید در نظر داشت که اسپیس‌ایکس خود از پیشگامان فناوری‌های فضایی روز است و با حامل‌های فضایی پیشرفته‌ای که قابلیت استفاده مجدد دارند، ماهواره‌هایش را در مدار قرار می‌دهد. البته با پیش‌بینی درآمد ۳۰ میلیارد دلاری استارلینک در صورت رسیدن به حداکثر ظرفیت و کارآیی، این شرکت نباید چندان نگران هزینه‌هایش باشد.
اینترنت ماهواره‌ای اتحادیه اروپا
اروپایی‌ها نیز از چندی پیش به فکر راه‌انداختن اینترنت ماهواره‌ای خودشان هستند. آن‌ها برای این کار می‌توانند از فناوری شرکت‌های بزرگ و مشهوری چون شرکت چند ملیتی ایرباس (Airbus) به مرکزیت هلند، شرکت لوکزامبورگی اس‌ای‌اس اس.آ. (.SES S.A) و شرکت فرانسوی یوتلست (Eutelsat) استفاده کنند.
البته آن‌ها همچنان برای این کار نیاز به سرمایه‌گذاری بیش از ۶ میلیارد دلاری دارند. طرح اروپایی‌ها بر خلاف اسپیس‌ایکس هنوز به مرحله ساخت نرسیده و به نظر نمی‌رسد به این زودی‌ها رقیبی برای اسپیس‌ایکس باشد.
در همین رابطه بخوانید: ایلان ماسک استفاده از اینترنت استارلینک در ایران را تایید کرد
اینترنت ماهواره‌ای آمازون و بلو اوریجین
شرکت آمازون هم در پی ساختن منظومه ماهواره‌ای خود برای ارائه اینترنت ماهواره‌ای است و به نظر می‌رسد که بتواند رقیب اسپیس‌ایکس و استارلینک باشد. آمازون با زیرساخت‌های عظیم اینترنتی که در اختیار دارد در چند سال اخیر سرمایه‌گذاری بزرگی در زمینه فناوری‌های فضایی کرده است.
البته آمازون هم برای ساخت منظومه ماهواره‌ای خود سرمایه‌گذاری ۱۰ میلیارد دلاری را تخمین زده است. این شرکت هنوز تا رسیدن به استارلینک راه زیادی دارد، اما ماهواره‌های مخصوص این کار را توسعه داده است و اولین نمونه‌های آن را تا چندی دیگر در مدار قرار خواهد داد.
اینترنت ماهواره‌ای اسکیف روسیه
روسیه از پیشگامان فناوری‌های فضایی جهان بوده و برنامه‌ای برای ساخت سامانه‌ای مشابه استارلینک در سر دارد که اسکیف (Skif) نام گرفته است. اسکیف از سال ۲۰۲۵ با در مدار گرفتن ۲ نمونه اولیه از ماهواره‌هایش وارد فاز عملیاتی خواهد شد.
با نگاهی به این نمونه‌ها مشخص است که برای ساختن منظومه ماهواره‌ای نیاز به فناوری روز فضایی و سرمایه‌گذاری سنگینی وجود دارد که در صورت برنامه‌ریزی درست چندین سال برای به بار نشستن آن زمان نیاز است.
به گفته حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی، ایران توانایی لازم برای ایجاد منظومه ماهواره‌ای را دارد، اما مشکل جای دیگری است. او می‌گوید: «اینکه بخواهیم منظومه‌ای از ماهواره‌ها را در مدار قرار دهیم، نه اینکه در توان ایران نیست، ولی از آنجایی که اجرای این طرح زمان‌بر بوده و در این زمینه، مسئله زمان بسیار مهم است و اینکه بخواهیم منظومه‌ای از ماهواره‌ها را در مدار قرار دهیم، حتما به مشارکت بین‌المللی نیاز داریم.»
نکته قابل ذکر دیگر این است که بسیاری از کارشناسان از جمله پایگاه خبری تحلیلی اسپاش از سال‌ها پیش در مورد موضوع اینترنت ماهواره ای و امکان خدمات‌رسانی اینترنت به سراسر جهان اخبار و مطالب مختلفی ارائه کرده بودند. با این وجود مسئولان در کشور ما پس از راه‌اندازی اینترنت استارلینک، تازه به فکر مقابله با آن از طریق توسعه منظومه ماهواره‌ای اختصاصی خود افتاده‌اند!
این‌ها در حالی است که پروژه‌های بزرگ فضایی به سال‌ها کار نیاز دارند تا به مرحله بهره‌برداری برسند و با فرض داشتن شرایط توسعه چنین منظومه‌ای چه به لحاظ دانش فنی و چه به لحاظ هزینه‌های بسیار گزاف آن، اگر هم بعد از چندین سال بتوان منظومه‌ای کوچک‌تر مشابه با استارلینک توسعه داد، تا آن زمان احتمالا ایلان ماسک و شرکت تحت مدیریتش سراغ فناوری‌های جدیدتری رفته‌اند که نتیجه همین کار را نیز تحت شعاع خود قرار خواهد داد.
ما در خرج روزانه مانده ایم اول به غذا خوردنمان فکر کنیم بعد تکنولوژی عالم گیر
عوضش ماهم پراید داریم
عوضش ما تو و امثال تو رو داریم که خودتون حتی نمیتونی آفتابه درست کنی برای کشورتون ولی دنبال ایراد میگردید خود تحقیری تو خونتونه