سردار جلالی گفت: شعار محوری ما، مستحکم، ایمن، پایدار و مصون‌سازی است، رسالت این مجموعه مصون سازی کالبدی و پیکره‌یی کشور در برابر تهدیدات دشمن است.
سردار سرتیپ غلامرضا جلالی در همایش استانی “پدافند کالبدی و فنی مهندسی مدیران کل پدافند غیرعامل استان‌ها” با اشاره به تصویب اساسنامه توسط مقام معظم رهبری گفت: اساسنامه ظرفیت‌های بسیار خوبی را ارائه می‌کند و تکالیف قانونی مشخصی را در محورهای مختلف تعیین می‌کند، یکی اینکه برابر اساسنامه شورای عالی یا کمیته دائمی پدافند غیرعامل به تصویب رسیده که متشکل از هفت نفر است.
وی افزود: رئیس ستاد کل، رئیس سازمان پدافند غیرعامل، وزرای دفاع و کشور، رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی و رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس به علاوه یکی از معاونین ستاد کل، حوزه کار و تصمیمات این شورا در اساسنامه مشخص شده است و می‌تواند خیلی از مشکلات را برطرف کند. نکته دوم این است که این اساسنامه به صراحت در استان‌ها، استاندار را مسئول پدافند غیرعامل خطاب کرده نکته دیگر اینکه ماموریت‌های عملیاتی پدافند غیرعامل مثل قرارگاه زیستی، سایبری، پرتویی و شیمیایی در اساسنامه تصریح و ماموریت‌های ستادی و عملیاتی هم کاملاً مشخص شده است.
رویکردهای جدید پدافند غیرعامل
وی ادامه داد: همراه با اساسنامه گزارش خدمت مقام معظم رهبری تقدیم و رویکردهای جدید پدافند غیرعامل تشریح شده است که چون تهدیدات تغییر کرده می‌بایست رویکردها هم در مقابله با تهدیدات تغییر کند و به‌نوعی تقابل نظیر به نظیر با آنها داشته باشد، ایشان پس از مطالعه گزارش، پی‌نوشت فرمودند که” همین درست است “، این رویکرد را همتایید فرمودند.
دسته‌بندی تهدیدات
جلالی یادآور شد که در گزارش ذکر شده که سه نوع دسته‌بندی برای تهدیدات وجود دارد:
۱- تهدیدات فناورانه (فناوری محور)
۲- تهدیدات مردم‌محور
۳- تهدیدات سخت و نظامی و برای مقابله و رویارویی با آن حدود ۸ حوزه تخصصی، پدافند غیرعامل را احصاء کرده، بالطبع بحث‌های این ۸ حوزه تخصصی و لازم است مدیران حاضر در جمع این حوزه‌ها را دقیق بشناسند.
رویکرد پدافند کالبدی
وی ادامه داد: این جلسه متمرکز به پدافند کالبدی است. تلاش می‌شود که رویکرد پدافند کالبدی توضیح داده شود، حضرت آقا فرمودند پدافند غیرعامل یک اصل برای همیشه نه در یک مقطع خاص، بنابراین این مسئله، مستمر و همیشگی است به این مفهوم که اگر تهدید کم شود مفهومش این نیست که دست از کار بکشیم؛ بلکه این باید کاملاً ادامه پیدا کند، ایشان فرمودند پدافند غیرعامل مثل مصونیت‌سازی برای انسان است و از درون ما را مصون می‌کند. به این معنی است که اگر دشمن تهاجمی بکند اثر نخواهد داشت.
مصونیت‌سازی از نگاه مقام معظم رهبری
رئیس سازمان پدافند غیرعامل اظهار کرد: نکته بعدی این است که ایشان فرمودند؛ مهم است که این مصونیت‌سازی را برای کل پیکره کشور و جامعه به وجود بیاوریم و این با پدافند غیرعامل تحقق پیدا می‌کند، بر اساس این نگاه مقام معظم رهبری مصونیت را به بدن تشبیه کردند و پیکره را مساوی با کالبد بدن دیدند و مصداق آن زیر ساختهای کشور است. جامعه را هم مردم فرض کردند که در مقایسه با انسان جان است و در دستگاه‌ها روح یا نگاه مدیریتی. پس ایشان در سه حوزه مصونیت خواستند: ۱- کل پیکره و کالبد کشور ۲- جامعه ۳- نظام مدیریتی و هرکدام از اینها رویکردهای خاص خود را دارد.
جنگ نودهای اساسی
وی افزود: در کالبد و پیکره کشور، پدافند کالبدی را دنبال می‌کنیم، در جامعه پدافند مردم‌محور و در نظام مدیریتی سایر رویکردها را. ورود به مسئله پدافند کالبدی توجه به تهدیدات خاص این حوزه است. اولین تهدید که در اینجا وجود دارد تهدید جنگ نودهای اساسی است، رویکردی که آمریکایی در انتخاب مدل اهداف دارند می‌گویند تمرکز بر نودها (گره) در واقع گره‌های زیر ساختی که در ساختار یک کشور وجود دارد، میزانی که بقیه‌ی زیر ساخت‌ها به یک زیر ساخت وابسته هستند، وقتی میزان وابستگی بالا برود گره تولید می‌شود، در واقع تمرکز بر روی گره‌ها رویکرد آمریکایی‌هاست، یعنی هر چه در نظام معماری مهندسی کشور گره و نود تولید کنیم این گره و نود در فهرست اهداف دشمن قرار می‌گیرد و هر چه این گره بزرگ‌تر باشد در اولویت بیشتر توجه دشمن قرار می‌گیرد.
نگاه سیستمی به دشمن
جلالی گفت: نکته‌ی بعدی دشمن، سیستمی به دشمن خود نگاه‌کردن است؛ یعنی این که دشمن فقط قدرت نظامی نیست؛ بلکه مجموعه‌ای از محورهای قدرت است که نگاه فلج سازی راهبردی و تمرکز بر نگاه سیستمی بر کشور و پیداکردن روابط و اجزایی است که اگر این روابط و اجزا آسیب ببیند کشور فلج خواهد شد.
جنگ فنی و مهندسی
وی گفت: نکته بعد که باید به آن اشاره شود، جنگ‌های فنی و مهندسی است، امروزه مدل‌های حمله و تهدید به‌نوعی فنی و مهندسی شده‌اند؛ یعنی وقتی به جایی حمله می‌شود بمب‌ها کاملاً تخصصی و در هر حوزه بمب خاص خودش وجود داشته و نگاه فنی بر این موضوع حاکم است، برای مثال اگر بخواهید یک ساختمان مرتفع را تخریب کنید کارگر معمولی نمی‌تواند آن را تخریب کند؛ بلکه کسی باید پیشنهاد تخریب را بدهد که نظام باربری ساختمان را شناخته و ستون‌های اصلی ساختمان را از تعادل خارج کند که موجب تخریب آن می‌شود، از این منظر نگاه به تهدیدات این حوزه کاملاً نگاه فنی است؛ مثلاً وجود ماهواره و دستگاه‌های امنیتی هنگام حمله به یک کشور باعث می‌شود تا مهاجم بداند دقیقاً به کدام منطقه آسیب برساند که موجب آسیب تاثیر گذار شود.
سامانه‌های سنجش از راه دور
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور ادامه داد: اولین تهدیدی که در این حوزه وجود دارد، اشرافیت روی زیر ساخت‌ها و سامانه‌های سنجش از راه دور است که از زیر ساخت‌ها عکس‌برداری و شناسایی می‌کند. مثلاً در عکس‌هایی که در کتابخانه کاخ سفید از زیر ساختهای نطنز وجود دارد حتی قطر، سطح و میزان خاکریزی کاملاً مشخص شده است و نشان می‌دهد که یک نگاه مستمر بر روی آن بوده، زمانی که بخواهد برای عمل انتخاب شود، از تمام اطلاعات فنی آن آگاه هستند، اخیراً گوگل سامانه جدیدی تولید کرده که به‌صورت آنلاین از طریق ماهواره فیلم‌برداری می‌کند، این مسئله حوزه‌های امنیتی را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد، یعنی می‌تواند یک ماشین یا فرد مهم را تبدیل به هدف کرده آن را تعقیب کند.
شبکه‌های جاسوسی فنی، صنعتی
وی گفت: نکته بعدی شبکه‌های جاسوسی فنی، صنعتی است، تنظیم قرارداد و تشریفات امنیتی در شرکت‌های مشاوره، یعنی اطلاعات را در حوزه‌های مختلف جمع کرده و استفاده می‌کنند، این‌گونه نیست که مشاور خارجی در بخشی بیاید و باعث پیشرفت شود، اطلاعات جمع‌آوری و بفروش می‌رسد؛ لذا باید توجه کرد که حضور مشاور خارجی در پروژه یعنی اینکه اطلاعات شما را خارج می‌کنند، خریدوفروش اطلاعات در این زمینه بسیار است. دشمن اطلاعات زیر ساختی را گرفته وبر اساس این اطلاعات تعیین هدف می‌کند.
گره‌ها و زیر ساختهای هدف
جلالی در ادامه گفت: از این منظر بیشتر اهداف غیرنظامی و گره‌ها و زیر ساخت‌ها هدف است؛ لذا آن زیر ساختی که بتواند بیشترین عدم تعادل و آسیب را در کشور ایجاد کند در بالای فهرست قرار می‌گیرد، مثلاً در جنگ ۳۳ روزه مراکز فاضلاب روستایی تبدیل به هدف شد علت آن بود که در صورت زدن فاضلاب بهداشت مردم آسیب ببیند و مردم دچار مشکل می‌شوند. در واقع ارتباط مستقیم بین اهمیت زیر ساخت و اهداف آنها وجود دارد؛ یعنی به میزانی که زیر ساخت‌ها اهمیت پیدا می‌کنند، وارد فهرست اهداف جذب دشمن می‌شود. برای هر نوع زیر ساختی سلاح خاص درست شده است برای بتن یک نوع سلاح، برای دکل‌های ماکروویو یک نوع و…، زیر ساختهای که بیشترین وابستگی به آن وجود دارد در ابتدای فهرست دشمن قرار می‌گیرد.
استفاده از عوامل پنهان
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور گفت: استفاده از عوامل پنهان در این حوزه‌ها نیز یک نکته بسیار اساسی است که معمولاً در شبکه‌های جاسوسی به آن دقت می‌شود، نگاهی که به تهدیدشناسی وجود دارد این است که نخست ببینیم چه تهدیدی به‌صورت کلان علیه کشور موجود است، بعد آن تهدید را در حوزه‌ای به‌صورت تخصصی شناسایی و رصد شود این تهدید علیه کالبد ما چه کارکردی داشته و ببینیم چه خساراتی وارد می‌کند، میزان خطر هر زیر ساخت را در مشخص، هم‌افزایی خطر را هم نگاه سیستمی کرده، محاسبه کنیم؛ لذا این مسیر به‌صورت ۵ گام است که باید به آن توجه کنیم.
مفاهیم کاربردی
وی در ادامه چنین گفت: ۳ دسته مفهوم در پدافند وجود دارد؛
یک دسته مباحث راهبردی است که از جنس مدیریت راهبردی و در سطوح راهبردی مدیریتی و برنامه‌ریزی می‌شود؛ مثلاً برنامه توسعه کشور طرح جامع توسعه گاز و…، ممکن است در این طرح‌ها می‌تواند کل آسیب و آسیب‌پذیری نهادینه شود اگر توجه شود سپس به لایه بعدی برویم.
سطح دوم سطوح عملیاتی است که عموماً رویکرد مهندسی و کارهای صنعتی را دربرگرفته، ماهیت مهندسی و ساخت دارد در سطح اول مفهوم تولید شده، برنامه است و از آن بهره‌برداری می‌کنیم مثل زیر ساختهای موجود که از آن بهره‌برداری می‌شود، در هر سطحی ماهیت بحث‌ها متفاوت است، در سطح راهبردی ماهیت بحث مغزافزاری است (از جنس سیاست، راهبرد، قانون) در سطح زیر ساختی ماهیت بحث مهندسی است، جامعه‌ی مهندسی کشور و هر ساختاری در کشور که برنامه را به زیر ساخت تبدیل می‌کند مخاطب است.
ماهیت سطح سوم، ماهیت مدیریت و بهره‌برداری است و بحثی که در آن دنبال می‌شود آمادگی پاسخ به هر تهدید و سطح ادبیات آن برنامه‌ریزی راهبردی است. سطح دوم مخاطب مهندسین هستند و لذا ادبیات آن هم ادبیات مهندسی و صنعتی است، در سطح سوم مخاطب مدیران اجرایی هستند که ادبیات آن بیشتر، مدیریت بحران و اجرا می‌باشد. در هر حوزه در سطح راهبردی به دنبال این هستیم که یک برنامه توسعه پایدار و مصون تولید کنیم در سطح دوم مهندسی هدف تبدیل برنامه به زیر ساخت است در سطح سوم اهداف بهره‌برداری بهینه است که در واقع کاهش تلفات تاثیر مدیریت بحران را به‌عنوان نتیجه این حوزه نشان می‌دهد.
سطوح تهدیدات
وی در خصوص سطوح تهدیدات گفت: در سطح راهبردی، تهدیدات راهبردی، سطح عملیاتی، تهدیدات فنی مهندسی و در سطح اجرایی، تهدیدات تاکتیکی و اجرایی مطرح است، در پدافند کالبدی نیازمند به یک‌چرخه هستیم؛ زیرا در بحث‌ها گفته می‌شود نهادینه‌سازی مفاهیم پدافند غیرعامل در ذات طرح‌ها، اولین کار این است که دانش و علم مهندسی در آن حوزه تولید شده، دانش تبدیل به استاندارد و الزام، سپس در مراجع قانونی تصویب و ابلاغ شود، چه از طریق سازمان استاندارد و یا سازمان پدافند غیرعامل، بنا بر اساسنامه تصویب و ابلاغ آیین‌نامه‌های تخصصی حوزه پدافند غیرعامل به کارگروه دائمی سازمان واگذار شده است.
بهینه‌سازی و نهادینه‌کردن طرح
وی گفت: سطح بعدی انتشار پس از ابلاغ، آموزش و فرهنگ‌سازی (کتاب و فیلم آموزشی)، سپس اِعمال و اجرا است که در این مرحله وارد حوزه‌های مدیریتی شده، کنترل و نظارت انجام می‌دهیم، در این مرحله باید بازخورد مشخص شود، مقام معظم رهبری فرمودند که بروید و مطمئن شوید که کاری که گفته‌اید انجام می‌شود یا خیر، در بازخورد برخوردهم هست؛ یعنی اگر دستگاهی اقدام نکرد، با آن برخورد می‌شود، بعد اصلاح و بهینه‌سازی، سپس نهادینه‌کردن در ذات طرح می‌باشد.
دسته‌بندی سرمایه‌های کالبدی
وی در خصوص دسته‌بندی سرمایه‌های کالبدی گفت: در پدافند کالبدی سرمایه‌ها باید شناخته و دسته‌بندی شود که این کار به دو صورت؛ اهمیت و ماهیت انجام می‌شود، اهمیت یعنی حیاتی، حساس مهم و قابل حفاظت و از نظر ماهیت، نوع سرمایه‌های فیزیکی، انسانی، سایبری و سرمایه‌های معنوی موردنظر می‌باشد.
شناخت تخصصی و احصاء آسیب‌پذیری‌ها
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور گفت: گام بعد این است که تهدیدات آن حوزه را به‌صورت تخصصی شناخته و آسیب‌پذیری‌ها احصاء شود. در واقع آسیب‌پذیری یعنی پیامد اثر تهدیدات بر سرمایه که اگر دچار چالش شود، آسیب‌پذیر و چنانچه به چالش نیفتد می‌شود ضعف ریسک، میزان آن را اندازه گرفته (میزان تهدید خطر بر تولید) و مشخص می‌شود تهدید موثر بر طرح چیست، مهندسی معکوس می‌کنیم و یا مهندسی مستقیم سپس آسیب‌پذیری را به سمت صفر کاهش می‌دهیم به صفر که رسیدیم می‌شود مصون، در مقطعی هم در آینده ارزیابی مجدد می‌کنیم این در واقع همان چرخه است .
دسته‌بندی زیر ساخت‌ها
جلالی گفت: در حوزه‌های دانشی و علمی انسان‌ها زیر ساخت هستند به همین دلیل است که کشورها نسبت به انسان‌های سطح بالای خود اقدامات حفاظتی و کنترلی انجام داده و از آنها حفاظت می‌کنند، زیر ساختهای معنوی، زیر ساختهای فیزیکی یعنی زیر ساخت‌هایی که در فضای سایبری می‌توان به آن حمله کرد و سایر زیر ساخت‌ها، این زیر ساخت‌ها به لحاظ کارکرد می‌توانند زیر ساختهای دفاعی، امنیتی، عمومی، مردمی، بهداشتی و انواع و اقسام دیگر باشند که به لحاظ اهمیت در استان‌ها مجبور هستیم دسته‌بندی زیر ساخت‌ها را به‌نوعی متفاوت کنیم.
اهمیت زیرساخت‌ها
وی در خصوص اهمیت زیرساخت‌ها گفت: یک زیر ساخت ویژه داریم؛ یعنی زیر ساختی که خودش زیر ساخت بقیه زیر ساختهای حیاتی است، یعنی پیامد آسیب‌دیدن این زیر ساخت در سطح ملی تاثیر گذار باشد، زیر ساخت حساس که تاثیر آن چند استانی است، زیر ساخت مهم که تاثیر آن استانی و زیر ساخت قابل حفاظت که تاثیر آن نقطه‌ای است.
دسته‌بندی زیرساخت‌ها
وی ادامه داد: به‌صورت قانونی سه دسته زیرساخت؛ حیاتی، حساس و مهم وجود دارد؛ اما در سطح استان مهم و قابل حفاظت هم مطرح است که این لایه‌ها با هم متفاوت است، از نظر میزان امنیت اگر زیر ساخت ویژه باشد باید آسیب‌ناپذیر شود. سطح حیاتی باید کاملاً مصون بوده و بتواند تهدید را پاسخ دهد. سطح حساس، پایدار و مستحکم، سطح مهم ایمن و سطح قابل حفاظت باید امن باشد.
اقدامات، مهندسی مستقیم و معکوس
جلالی گفت: در بحث طراحی و بهره‌برداری با دو نگاه حرکت می‌کنیم؛ یکی مهندسی مستقیم یعنی اِعمال ملاحظات پدافند غیرعامل از ابتدا و به‌صورت گام‌به‌گام، نگاه دوم اقدامات مهندسی معکوس، یعنی برای طرح‌های ساخته شده و در حال بهره‌برداری است که بخواهیم اقدامات پدافند غیرعامل را انجام دهیم، از مهندسی معکوس استفاده می‌کنیم.
مفاهیم مهندسی
وی گفت: در مسائل مهندسی سه دسته مفهوم را دنبال می‌کنیم؛ یکی اصول، دیگری الزامات و سوم ملاحظات، اصول که صددرصد لازم‌الاجرا است و چنانچه اجرا نشود آسیب می‌بیند، الزام بایستی انجام شود ملاحظه می‌تواند انجام شود یا انجام نشود. در واقع مثل واجب و مباح و مستحب است.
نظام فنی و اجرایی مهندسی پدافند غیرعامل
جلالی گفت: در پدافند کالبدی نیازمند نظام فنی و اجرایی مهندسی پدافند غیرعامل هستیم، تفاوت آن با نظام‌مهندسی جاری و عادی این است که اثر تهدید انسان‌ساخت در این نوع نظام‌مهندسی وجود ندارد، در نظام فنی و مهندسی خودمان اثر تهدید انسان‌ساخت را بررسی، واپایش و مدیریت می‌کنیم.
ظرفیت‌های فنی و بومی پدافند غیرعامل
وی ادامه داد: نکته بعد، لزوم ظرفیت‌های فنی و بومی پدافند غیرعامل است، منظور از فنی، شرکت مشاور پیمانکار و مهندسین و بومی هم اینکه داخلی باشد، راهبری، هدایت و کنترل و نظارت طرح‌ها را باید انجام دهیم، همچنین در حوزه‌های فنی مهندسی مدیریت دانش انجام داده و دستاوردهای خود را مستندسازی کنیم و به بقیه استان‌ها و شهرها آموزش داده و الگوی طرح توسعه به‌صورت بومی و نهادینه‌سازی نظام فنی مهندسی طرح‌ها را داشته باشیم، اصول ارزش عبارت‌اند از؛ الف) نظام‌مندی و مهندسی، ب) پویایی، ابتکار و خلاقیت، پ) استحکام، ایمنی، ج)پایداری و مصونیت، چ) استاندارد آیین‌نامه‌های بومی و فنی
استاندارد بومی
وی گفت: ۲ عنصر در استانداردهای ملی مغفول مانده، یکی عنصر ملاحظات اقلیمی و محیطی، مثل استانداردی که از ژاپن و استرالیا می‌آید، عیناً همین‌جا اجرا می‌شود، دیگری هم تهدید انسان‌ساخت، اگر این دو عنصر در استاندارد دیده شود آن استاندارد یک استاندارد بومی تلقی می‌شود.
شعار محوری ما، مستحکم، ایمن، پایدار و مصون‌سازی
وی ادامه داد: شعار محوری ما، مستحکم، ایمن، پایدار و مصون‌سازی است، رسالت این مجموعه مصون‌سازی کالبدی و پیکره‌ی کشور در برابر تهدیدات دشمن است، مصونیت چارچوبی دارد؛ اول اینکه تهدید تخصصی هر حوزه را بشناسیم. دوم اینکه ادبیات علم تخصصی را در حوزه خاص خود داشته و از ملاحظات خاص هر حوزه استفاده کنیم.
راه‌اندازی نظام فنی مهندسی خاص پدافند
جلالی گفت: پرهیز از تعمیم اصول ملاحظات نظامی به همه برنامه‌ها، نکته‌ی کلیدی این است که توسعه‌ی دانش بین‌رشته‌ای و ترکیبی پدافند و ادبیات تخصصی آن حوزه به‌نوعی تزریق و ترکیب عالمانه ژن پدافند به کالبد کشور است که بایستی اینجا شکل گیرد، در این مباحث به دنبال راه‌اندازی نظام فنی مهندسی خاص پدافند هستیم، پدافند کالبدی، به دنبال مهندسی تهدیدشناسی باقابلیت زیرسازی و امکان تاثیر بر فرمول‌های مهندسی است.
نظام خاص حفاظت و برقراری امنیت در طرح‌ها
وی گفت: چون تهدید یک مفهوم حسی، نسبی و کیفی است، می‌خواهیم در نظام‌مهندسی وارد کرده، الگوی طرح‌های پایه‌ای بومی را امن کنیم، این دسته از مباحث، مباحث پایه‌ای هستند که باید آنها را داشته باشیم و نکته پایانی، نظام خاص حفاظت و برقراری امنیت در طرح‌ها است. هر طرح بنا بر میزان اهمیتش باید از درجه خاصی از حفاظت برخوردار باشد.
اولویت‌های کالبدی
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور گفت: در بحث سیاست‌ها اولویت اول مسئله کالبدهای حیاتی کشور است، اولویت بعدی کالبدی است که نیازمندی‌های مردم را تأمین می‌کند، سوم تأمین نیازهای اساسی، چهارم تأمین نیازهای بخش دفاع و پنجم نیازهای عمومی را شامل می‌شود.
اهمیت، طراحی و دسته‌بندی طرح‌ها
وی در ادامه گفت: در سیاست‌ها ابتدا طرح‌ها باید بر اساس اهمیت، طراحی و دسته‌بندی شوند؛
۱- فرایندهای مهندسی روان‌سازی شده (پدافند غیرعامل در کار مهندسی نباید تبدیل به یک مانع و عنصر کندکننده بشود) ۲- اختصاص میزان امنیت به‌اندازه اهمیت طرح
۳- تدوین و تولید آئین‌نامه‌های پرمصرف.
۴- ایجاد آموزش‌های طولی و عرضی جامعه مخاطب است .
۵- فرهنگ‌سازی و تبلیغ باورپذیری عمومی در جامعه مخاطب است
۶- تولید محتوای آموزشی پدافند کالبدی می‌باشد. هر پروژه‌ای که کار و مطالعه می‌شود باید یک خروجی دانش داشته باشد و در دستگاه‌ها هم‌افزایی ایجاد کند.
صرفه اقتصادی در طرح‌ها
جلالی گفت: باید در طرح‌ها صرفه اقتصادی ایجاد شود، در اصول از “صرفه” به‌عنوان “هزینه فایده جامع” یاد می‌شود، کلمه جامع این است که اگر هزینه‌ای شود به فایده‌ی جامع آن هم نگاه شود، صرفهٔ اقتصادی در طرح خیلی مهم است. ارتقای اقتصادی شرکت‌های مشاور و تخصصی، یعنی باید شرکت‌های مشاور تخصصی در آمد مناسب داشته باشند.
دسته‌بندی طرح‌ها
وی گفت: به لحاظ دسته‌بندی ۴ دسته طرح داریم:
۱- زیربنایی ملی و منطقه‌ای (فراملی و چند استانی)
۲- طرح‌ها استانی
۳- طرح‌های شهری با تمرکز بر شهرهای بزرگ که عموماً شورای شهر و شهردارها بر آن متمرکز هستند
۴- طرح‌های عمرانی، طرح‌هایی هستند که وزارتخانه‌ها دنبال می‌کنند و طرح‌های استانی.
نیاز ادارات کل به تیم فنی مهندسی
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور در خاتمه گفت: سیاست بعدی هم تولید نظامات روان اجرایی است، یک‌سری انتظارات برای کارهای مهندسی پدافند تنظیم شده است که امکان دارد به این زودی انجام نشود؛ ولی این رویکرد ماست، هیچ طرح استانی نباید به تهران بیاید و همه طرح‌های استانی در استان تصویب شود. نکته بعدی این است که همه مباحث فنی استان باید در استان انجام شود. فقط از اینجا آیین‌نامه، نظامات و نظارت انجام شود. سازماندهی شرکت‌های استانی را هم به‌صورت موضوعی و هم به‌صورت تخصصی انجام شود. هر اداره کل نیازمند یک تیم فنی مهندسی نیز می‌باشیم، آخرین موضوع هم تدوین و روان‌سازی فرایندهای فنی و مهندسی در استان‌ها است. در واقع در قالب یک مدل راحت و روان در اختیار استان قرار بگیرد.