کدام یک باصرفهتر است؛ سامانههای مخابرات ماهوارهای مدار ژئو یا مدار لئو؟

اپراتورهای ماهوارههای مدار ژئو ادعا میکنند با وجود تمام سرمایهگذاریهایی که بر روی توسعه منظومههای ماهوارهای بزرگ باند پهن مدار لئو صورت میگیرد، ماهوارههای مدار ژئو میتوانند خدمات مقرون به صرفهتری را ارائه دهند. بنابر اظهارات آنها خدمات ماهوارههای بسیار کوچک در این مدار با محمولههای نرمافزار محور و انعطافپذیر نسبت به سامانههای ماهوارهای مدار لئو ارزانترند؛ اگرچه میزان تاخیر بالاتری دارند.
برونو فرومونت (Bruno Fromont)، از مدیران شرکت بینالمللی اینتلست (Intelsat) بهمرکزیت لوکزامبورگ، میگوید: «برای من از منظر هزینه به ازای هر بیت داده و همچنین هزینه مالکیت ماهوارهها تردیدی وجود ندارد که ماهوارههای مدار ژئو مناسبتر از مدار لئو هستند.» به گفته وی، یکی از دلایل این موضوع قابلیت مدار ژئو برای پوشش مناطق پرجمعیت است؛ امری که ماهوارههای مستقر در مدار لئو به دلیل ارتفاع کم فاقد آن هستند.
فرومونت ادامه میدهد: «شما فکر میکنید که با استقرار تعداد زیادی ماهواره در مدار لئو سامانه بزرگی برای پوشش زمین در اختیار دارید، اما موضوع اینجاست که ۷۵ درصد از دادههای چنین سامانهای هدر میرود، زیرا ماهوارهها در بسیاری از اوقات در حال عبور از روی مناطق خالی از سکنه هستند.»
آدریان موریس (Adrian Morris)، معاون اجرایی شرکت آمریکایی هیوز (Hughes)، نیز با کارآمد خواندن ماهوارههای بسیار بزرگ مدار ژئو اظهار میکند: «هیچ راهی بهتر از ماهوارههای مدار ژئو برای پوشش مناطق با تراکم بالا وجود ندارد. این ماهوارهها کمترین هزینه را به ازای ارسال هر بیت داده دربردارند.»
هادی الحسنی (Hadi Alhassani)، از مدیران شرکت عربست (Arabsat) عربستان، محمولههای نرمافزار محور ماهوارههای مدار ژئو و انعطافپذیری بالای آنها را عوامل رقابت میان اپراتورها میداند. او عنوان میکند: «چنین محمولههایی به بازار مدار ژئو کمک کرد تا پس از افت شدید سفارشها در چند سال پیش، اوضاع این بازار بهبود یابد.» به گفته وی، در آن زمان اپراتورها سرمایهگذاری خود را متوقف کردند تا شرایط منظومههای در حال توسعه مدار لئو را بسنجند. الحسنی پیشبینی میکند طی سالهای آینده وضعیت بازار ماهوارههای مدار ژئو بهتر هم شود.
مشکل سامانههای ماهوارهای مدار ژئو نسبت به مدار لئو
البته یکی از اشکالات سامانههای مدار ژئو در مقایسه با مدار لئو تاخیر بالای آنها در انتقال داده است، چرا که ارتفاع بسیار بیشتری دارند. برخی از اپراتورها برای حل این مشکل راهکاری موسوم به «چند مداری» را پیشنهاد کردهاند که طی آن سامانههای هر دو مدار مورد بحث به منظور بازدهی بهتر ترکیب میشوند. اما رویکرد چند مداری چیست؟ برای آگاهی از این ایده پیشنهاد میکنیم مطلب زیر را بخوانید:
رویکرد «چند مداری» برای استفاده همزمان از مزایای ماهوارههای مدار ژئو و مدارهای کمارتفاع