یادگیری روش‌های عکاسی نجومی از کهکشان راه شیری آن‌قدر که در ابتدا به‌نظر می‌رسد دشوار نیست. با کمی برنامه‌ریزی و تمرین، هر کسی که دوربین دارد می‌تواند تصویر کهکشان راه شیری را ثبت کند. در اینجا قصد داریم روش‌های عکاسی از کهکشان راه شیری را برای مبتدیان توضیح دهیم.
تجهیزات مهم برای عکاسی نجومی
این روزها به‌دلیل پیشرفت دوربین موبایل‌ها، حتی با دوربین موبایل هم می‌توان از آسمان شب عکس گرفت. اما در این راهنما ما به عکاسی با استفاده از یک دوربین استاندارد با لنز قابل تعویض می‌پردازیم. برای عکاسی نجومی از آسمان شب ۵ ابزار همیشه لازم است:
۱. دوربین دیجیتال تک‌لنزی بازتابی (Digital single-lens reflex camera به‌اختصار DSLR)؛ این دوربین دیجیتال از یک سامانه آینه‌ای مکانیکی و منشور پنج وجهی برای هدایت نور از لنز به یک منظره‌یاب نوری در پشت دوربین استفاده می‌کند.
۲. سریع‌ترین یا بزرگ‌ترین اپرچر (Aperture)؛ اپرچر همان سوراخی است که در داخل لنز دوربین قرار دارد و میزان عبور نور را مشخص می‌کند. هرچه عدد اپرچر یا همان ضریب f کوچک‌تر شود، روزنه بزرگ‌تر، ورود نور بیشتر و عمق میدان کمتر خواهد بود. ما در صورت امکان f/2.8 یا سریع‌تر را توصیه می‌کنیم.
۳. یک سه‌پایه پایدار؛ مطمئن شوید که این سه‌پایه می‌تواند دوربین شما را کاملا ثابت نگه‌دارد.
۴. شاتر از راه دور؛ می‌توانید از نوع با سیم، بی‌سیم یا برنامه استفاده کنید. تایمر ۲ ثانیه‌ای هم جایگزین خوبی است.
۵. چراغ‌قوه با نور قرمز؛ این چراغ‌قوه مخصوص شب‌های رصدی بوده و مجهز به فیلتر قرمز است و از آن برای نقشه‌خوانی استفاده می‌شود.
در همین رابطه بخوانید:
برنامه‌ریزی برای عکاسی نجومی
وقتی وسایل مورد نیار را تهیه کردید باید برنامه‌ریزی انجام دهید. شما به یک آسمان صاف، یک مکان بدون آلودگی نوری و یک چشم‌انداز کهکشان راه شیری نیاز دارید.
۱. زمانی‌که معمولا کهکشان راه شیری در آن خوب دیده می‌شود، از فوریه تا اکتبر است. عوامل زیادی وجود دارد که بسته به موقعیت مکانی شما و زمان سال بر روی دید تاثیر می گذارد. توصیه می‌کنیم از برنامه‌هایی مثل Photopills، Star Walk 2، SkySafari 6 Pro یا Stellarium برای انتخاب زمان مناسب برحسب موقعیت مکانی استفاده کنید. این را در نظر داشته باشید که به‌طورکلی هسته راه شیری به‌سمت جنوب خواهد بود.
۲. در مرحله بعد به یک مکان که آلودگی نوری کمی دارد نیاز دارید که برای آن می‌توانید از وب‌سایت‌های مختلفی مانند Dark Site Finder و Light Pollution Map استفاده کنید.
۳. در نهایت، شما به یک آسمان صاف نیاز دارید؛ پس پیش‌بینی‌های آب‌و‌هوا را هم مد نظر داشته باشید.
تنظیم درست برای عکاسی نجومی
قبل از اینکه برای گرفتن اولین عکس خود به محل مورد نظر بروید، بهتر است تنظیمات اولیه را در خانه انجام دهید. ابتدا دوربین خود را روی حالت دستی قرار دهید. مطمئن شوید که در حال عکاسی با فرمت RAW هستید و روشنایی صفحه را به‌حداقل برسانید. قبل از خروج از خانه، مراحل اولیه را در تاریکی در محلی نزدیک خانه تمرین کنید.
دوربین خود را روی سه‌پایه نصب کرده و فوکوس روی ستاره‌ها را تمرین کنید. بیشتر دوربین‌ها نمی‌توانند روی ستاره‌ها فوکوس خودکار کنند، بنابراین باید فوکوس دستی را یاد بگیرید که احتمالا برایتان کار سختی است. یک ستاره روشن یا نور بسیار دور انتخاب کرده و از هر نوع زوم فوکوس که می توانید بهره بگیرید. فوکوس را تنظیم کنید تا ستاره یا نور تا حد امکان کوچک به‌نظر برسد. اگر نقطه فوکوس بی‌نهایت (Infinity Focus) روی لنز خود را می‌دانید، می‌توانید از آن استفاده کنید. به‌یاد داشته باشید زمانی‌که از لنز زوم استفاده می‌کنید، اگر فاصله کانونی را تغییر دهید، باید دوباره فوکوس کنید.
مهم‌تر از همه باید همیشه از بازترین یا سریع‌ترین (کمترین عدد) اپرچر استفاده کنید. با فرض اینکه از یک لنز واید (Wide Lens) حدود f/2 استفاده می‌کنید و در منطقه‌ای هستید که آلودگی نوری کمی دارد، توصیه می‌کنیم با f/2، ISO 3200 و 15 ثانیه شروع کنید.
لنز واید به لنزی گفته می‌شود که فاصله کانونی آن‌ها از قطر سطح حساس عکاسی (نگاتیو یا سنسور) کوتاه‌تر باشد. با استفاده از این لنز می‌توان فضای بیشتری را در عکس جای داد.
در همین رابطه بخوانید:
ناسا تصویر زیبای عکاس ایرانی از گذر ماهواره‌های استارلینک در فضا را منتشر کرد
ایزو (ISO) در عکاسی عنصری از دوربین است که میزان حساسیت حسگر عکس به نور را تعیین می‌کند. هرچه ایزو بیشتر باشد، حساسیت حسگر به نور بیشتر می‌شود. برای عکاسی نجومی از کهکشان راه شیری، معمولا از ایزو ۱۶۰۰-۶۴۰۰ استفاده می‌شود. به‌یاد داشته باشید هرچه ایزو بالاتر باشد نویز بیشتری دریافت خواهید کرد.
سرعت شاتر مهم است. اگر شاتر را برای مدت طولانی باز بگذارید، ستاره‌ها خصوصا در لبه‌های کادر ذنباله پیدا می‌کنند. برای تنظیم و محاسبه سرعت شاتر ایده‌آل، می‌توانید از قانون NPF (یک قانون کلی برای تعیین حداکثر سرعت شاتر برای ستاره‌ها) یا ماشین‌حساب نرم‌افزار Photopills استفاده کنید.
روش دیگر هم مبتنی‌بر آزمون و خطاست؛ به تنظیم سرعت شاتر و بررسی تصویر حاصل ادامه دهید و بزرگ‌نمایی کنید. هرگاه ستاره‌ها بیضی شکل شدند، یعنی بیش از حد زوم کرده‌اید.
نکاتی برای اولین عکاسی نجومی
در صورت امکان قبل از تاریک شدن هوا در محل حاضر شوید تا مکان خود را به‌خوبی شناسایی کرده و آماده شوید. یعنی سه‌پایه خود را تنظیم کنید و مطمئن شوید که پایه‌ها به‌درستی قفل شده‌اند، دوربین را روی آن سوار کرده، شاتر خود را وصل نموده و دوباره بررسی کنید که همه چیز درست است.
در همین رابطه بخوانید:
تصویر عکاس ایرانی در بین نامزدهای رقابت جهانی عکاسی از کهکشان راه شیری
بعد از تاریکی هوا وقتی ستاره‌ها را دیدید، مراحل فوکوس را انجام دهید و سپس عکس نهایی خود را ترکیب‌بندی کنید. ترکیب‌بندی در عکاسی به موقعیت عنصرهای درون کادر و نحوه تعامل آن‌ها با هم اشاره دارد. ترکیب‌بندی عکس در تاریکی می‌تواند بسیار چالش‌برانگیز باشد. با تنظیم موقت ایزو بسیار بالا (ISO 12000) می‌توانید یک عکس آزمایشی سریع (۲-۳ ثانیه) بگیرید تا فوکوس و ترکیب‌بندی خود را بررسی کنید.
اصول اولیه مانند افق‌های مستقیم و استفاده از هیستوگرام را فراموش نکنید. هیستوگرام، نمایش گرافیکی از اندازه روشنایی (Brightness) نقاط تصویر است. در هیستوگرام، در اندازه‌های مختلف روشنایی (تونالیته) از سیاه (۰٪ روشنایی) تا سفید (۱۰۰% روشنایی)، تعداد پیکسل‌های موجود در تصویر نمایش داده می‌شود.
ویرایش عکس‌های کهکشان راه شیری
اولین کاری که برای ویرایش (Edit) عکس‌ها باید انجام دهید، تنظیم تراز سفیدی است که معمولا بین ۴۰۰۰K-۵۰۰۰K انجام می‌شود. البته در برخی از دوربین‌ها می‌توانید هنگام عکاسی نجومی به‌صورت دستی آن را تنظیم کنید. همچنین باید نوردهی (Exposure) را افزایش دهید که عکس‌ها عموما به افزایش ۱ تا ۲ درجه‌ای آن نیاز دارند.
معمولا هایلایت‌ها (Highlights) را کم کرده و کنتراست (Contrast) و سایه‌ها (Shadows) را کمی افزایش می‌دهیم. سعی کنید وضوح (Clarity)، مه‌زدگی (Dehaze) و سفیدی (Whites) را تنظیم کنید تا کهکشان راه شیری بهتر دیده شود.
در همین رابطه بخوانید:
عاالییییی
عالی