شبیهسازی رفتار ستارهها در نزدیکی سیاهچاله برای اولین بار

دانشمندان حوزه نجوم برای اولین بار توانستند با شبیهسازی رایانهای رفتار ستارهها را اطراف سیاهچالهای با یک میلیون برابر جرم خورشید بهدست آورند. محققان موسسه اخترفیزیک مکس پلانک (Max Planck Institute for Astrophysics) آلمان در این شبیهسازی ۸ ستاره با جرمهای مختلف را از نزدیکی این سیاهچاله عبور دادند تا رفتار آنها را مطالعه کنند.

پژوهشگران با شبیهسازی رایانهای دریافتند وقتی این ستارهها به سیاهچاله نزدیک میشدند، بهدلیل گرانش بسیار بالای سیاهچاله، بهسمت آن کشیده شده و ازهم میپاشیدند. همچنین برخی از این ستارهها کاملا ازبین میرفتند و در رویدادی بهنام «رویداد اختلال کشندی» (Tidal Disruption Event) به نوارهای بلندی از گاز داغ در فضای اطراف سیاهچاله تبدیل میشدند. برخی از ستارهها نیز از این گذر نزدیک جان سالم بهدرمیبردند و تنها قسمتی از آنها دچار اختلال میشد، اما علت نجات یافتن این ستارهها به چگالی درونی آنها مرتبط است.
این تیم تحقیقاتی ۸ ستاره با جرمهای ۰.۱۵، ۰.۳، ۰.۴، ۰.۵، ۰.۷، ۱، ۳ و ۱۰ برابر جرم خورشیدی را با ساختار درونی واقعی آنها شبیهسازی کردند. هر کدام از این ستارهها در نزدیکترین حالت، از ۳۸.۵ میلیون کیلومتری سیاهچاله یعنی حدود یک چهارم فاصله بین زمین و خورشید عبور میکردند.
در تصویر بالا، ستارهها با ساختار درونیشان نشان داده شدهاند. رنگ آبی لایههای کمچگال و رنگ زرد لایههای چگالتر را نشان میدهند. در شبیهسازی، ستارههایی با جرم ۰.۱۵، ۰.۳، ۰.۷ . ۱ برابر جرم خورشید نجات یافتند و باقی ستارهها کاملا از بین رفتند.
محققان دریافتند بعد از گذر نزدیک ستارهها، هرچه این اجرام از سیاهچاله دورتر میشدند، جاذبه آنها سعی میکرد تا جرم باقیمانده را دوباره در کنار هم جمع کند و ستاره را بهحالت قبلی بازگرداند. در نتیجه ستارههایی که ساختار درونی چگالتری داشتند، از این شرایط نجات پیدا میکردند و تنها بخشی از آنها بهدام جاذبه سیاهچاله میافتاد.

این تیم علاوهبر بررسی اثر جرم مختلف ستارهها روی رویداد اختلال کشندی، سایر ویژگیهای فیزیکی مثل سیاهچالههایی با اجرام متفاوت و گذر ستارهها از فواصل مختلف را هم بررسی کردند. گفتنی است این مطالعات به منجمان کمک میکند تا دید بهتری به اتفاقاتی که در کهکشانهای دوردست میافتد، داشته باشند و این رویدادها را بهتر پیشبینی کنند.