کشف علت شکل عجیب کهکشان آندرومدا

دانشمندان موفق شدند دلیل شکل عجیب مرکز کهکشان آندرومدا (Andromeda) را پیدا کنند. بهگفته محققان این کهکشان که ۲.۵ میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد، نزدیکترین همسایه کهکشان راهشیری محسوب میشود و شکل عجیب آن احتمال دارد بر اثر پدیدهای بهنام ضربه گرانشی (Gravitational Kick) بهوجود آمده باشد. ضربه گرانشی فرآیندی مشابه لگد تفنگ، اما در مقیاس کیهانی است.
بر اساس این پژوهش این لگد بهقدری قدرتمند بوده که بهجای ایجاد خوشه ستارهای متقارنی که معمولا در مرکز کهکشانهایی مثل آندرومدا وجود دارند، ایجاد خوشهای کشیدهشده از میلیونها ستاره را بههمراه داشته است. بهگفته تاتسویا آکیبا (Tatsuya Akiba)، اخترفیزیکدان دانشگاه کلرادو بولدر (University of Colorado Boulder) آمریکا، وقتی کهکشانها ادغام میشوند، سیاهچالههای کلانجرمشان هم با یکدیگر ادغام شده تا در نهایت به یک سیاهچاله تبدیل شوند.
پژوهشگران برای پیبردن بهعلت این موضوع شبیهسازیهای رایانهای را از برخوردهای سیاهچالهای کلانجرم اجرا کردند. آنها نتیجه گرفتند نیروی حاصل کافی است تا مدار ستارههای نزدیک به کهکشان، کشیده شوند. همچنین پس از برخورد کهکشانها، سیاهچالههای کلانجرمشان به دور یکدیگر میچرخند و سرعتشان قبل از برخورد افزایش پیدا میکند. بنابراین این فرایند باعث آزادسازی مقادیر زیادی انرژی به شکل پالسهای موج گرانشی میشود.
با اینکه امواج ایجادشده با این ادغامها بهصورت مستقیم بر ستارههای کهکشان تاثیر نمیگذارند، اما میتوانند بر موقعیت آنها موثر باشند. بر اساس مدلها، ممکن است در یک جهت به سیاهچاله کلانجرم ضربهای قوی وارد شود، اما اگر این ضربه زیاد قوی نباشد یا خیلی ضعیف باشد، تنها میتواند مجموعهای از ستارهها را بکشد. آکیبا ادامه میدهد: «در نتیجه امواج گرانشی تکانهای را از سیاهچاله باقیمانده حمل میکنند و در این حالت لگدی مثل لگد تفنگ بهوجود میآید.»
محققان علم نجوم معتقدند پروژه آنها میتواند به توصیف گوناگونی خوشههای ستارهای خارج از آندرومدا و کهکشان راهشیری نیز کمک کند. گام بعدی برای این نوع تحلیل، افزایش مقیاس صدها ستاره در مدلهای رایانهای تا میلیونها ستاره و شاید پیادهسازی روش شبیهسازی بر انواع مختلف کهکشانها است.