ناسا تصویری از سحابی چشم خدا منتشر کرد

ناسا تصویری را از سحابی چشم خدا یا سحابی هلیکس (Helix Nebula) منتشر کرده که توسط تلسکوپ فضایی اسپیتزر (Spitzer) این سازمان ثبت شده است. در این تصویر پوشش غباروگاز اطراف یک کوتوله سفید مرکزی با قطری حدود ۲ سال نوری، نمونه‌ای از یک سحابی سیاره‌‌نما بوده که یکی از آخرین مراحل تکامل یک ستاره شبه خورشید است.

سحابی سیاره‌نما به نوعی سحابی گسیلشی تشکیل‌شده از گاز و پلاسما گفته می‌شود. این نوع سحابی‌ها پس از مرگ ستاره‌ها ایجاد شده و مدت عمر آن‌ها کوتاه و حدود ۱۰ هزار سال است. اگر می‌خواهید صدای سحابی چشم خدا را بشنوید، کلیک کنید و ویدئو را ببینید.

درباره این سحابی

سحابی چشم خدا که با نام سحابی مارپیچ یا چشم سائورون (Eye of Sauron) نیز شناخته می‌شود، در فاصله ۶۵۵ سال نوری از زمین در صورت فلکی دلو (Aquarius) قرار دارد. این جرم که احتمالا در سال ۱۸۲۴ یاقبل از آن کشف شده، یکی از نزدیک‌ترین سحابی‌های سیاره‌نمای درخشان به زمین است. سحابی مذکور را کارل لودویگ هاردینگ (Karl Ludwig Harding)، ستاره‌شناس آلمانی در رصدخانه گوتینگن (Göttingen) این کشور کشف کرد.

سحابی چشم خدا در فضا از نظر ظاهری شبیه سحابی چشم گربه (Cat’s Eye) و سحابی حلقه (Ring) است که اندازه، سن و ویژگی‌های فیزیکی آن‌ها شبیه به سحابی دمبل (Dumbbell) بوده و تنها در برخی موارد از جمله ظاهرش از زاویه دید استوایی متفاوت است.

این سحابی با قدر ظاهری ۷.۶ به وسیله دوربین‌های دوچشمی نجومی قابل مشاهده است و در شرایط مناسب جوی به راحتی توسط تلسکوپ‌های خانگی رصد می‌شود. قدر ظاهری مقیاسی برای سنجش میزان روشنایی ستارگان یا دیگر اجرام آسمانی از دید ناظر زمینی است. هر چقدر این عدد کوچکتر باشد، ستاره یا جرم آسمانی پرنورتر است؛ البته این امر لزوما به معنای درخشندگی بیشتر نیست.

تشکیل سحابی مارپیچ

دانشمندان معتقدند سحابی مارپیچ حدود ۱۰۶۰۰ سال پیش شکل گرفته، زمانی که ستاره مرکزی آن با نام GJ 9785 به پایان چرخه زندگی خود رسید و لایه‌های بیرونی آن در فضا رها شد. گفته می‌شود سن این سحابی بین ۹۴۰۰ تا ۱۲۹۰۰ سال است. پژوهشگران می‌گویند سحابی هلیکس شامل دو دیسک گازی تقریبا قائم است. منطقه مرکزی سحابی را تا حد بسیار زیادی گاز یونیزه‌شده فرا گرفته و توسط دیواره‌های حلقوی داخلی و بیرونی احاطه شده است.

گسترش هلیکس در کیهان به اندازه ۵.۷۴ سال نوری است و حلقه اصلی در حدود ۲ سال نوری وسعت دارد؛ همچنین مواد سحابی تا حداقل ۲ سال نوری در فضا پراکنده می‌شوند. دیسک داخلی نیز با سرعت ۳۲ کیلومتر بر ثانیه گسترش می‌یابد، در حالی که سرعت دیسک بیرونی ۴۰ کیلومتر بر ثانیه است.

آیا دوست دارید سحابی زیبای چشم خدا را با ابزار رصدی مشاهده کنید؟ شما می‌توانید به مقالات ما درباره دوربین دو چشمی نجومی و تلسکوپ خانگی مراجعه کرده و با تهیه آن‌ها به رصد این سحابی و سایر اجرام آسمانی بپردازید.