جوانترین سنگهای ماه گذشته آن را آشکار میکنند

گروهی بینالمللی از دانشمندان با بررسی جوانترین سنگهای ماه که تاکنون جمعآوری شدهاند، گذشته قمر زمین را مطالعه میکنند. پژوهشگران با بررسی نخستین نمونه سنگ و غبار جمعآوریشده از ماه توسط فرودگر قمری چین موسوم به چانگ ای-۵ (Chang’e-5) و استفاده از ابزار علمی پیشرفته برای تعیین سن آنها نتیجه گرفتند این نمونهها جوانترین سنگهای ماه هستند که تاکنون روی این کره شناسایی شدهاند.
شناسایی جوانترین سنگهای ماه
الکساندر نمچین (Alexander Nemchin)، پژوهشگر دانشگاه کورتین (Curtin University) استرالیا، دراینباره میگوید: «ما پس از تجزیهوتحلیل ترکیبات سنگهای ماه که طی بخشی از ماموریت چین جمعآوری شدهاند، متوجه شدیم این نمونهها حدود دو میلیارد سال قدمت دارند و این موضوع آنها را به جوانترین سنگهای آتشفشانی تبدیل میکند که تاکنون روی کره ماه پیدا شدهاند.» این یافتهها یک معمای تازهی علمی را ایجاد کرده است که چگونه یک جرم کوچک صخرهای مانند ماه با عمر ۴.۵ میلیارد سال میتواند ۲.۵ میلیارد سال پس از شکلگیری گرمای کافی را برای ادامه فورانهای آتشفشانی داشته باشد.
درحالیکه دانشمندان معتقد بودند غلظت زیاد مواد رادیواکتیو در ماه میتواند مواد سنگی داخلی آن را ذوب کند، با بررسی ترکیبات نمونههای جدید چنین موضوعی رد میشود. بنابراین باید دید آیا گرمای جزرومدی که بر اثر کشش و فشار تحت گرانش زمین و خورشید ایجاد میشود، میتواند در این امر دخالت داشته باشد یا خیر. ازسویدیگر نیز شاید یک ترکیب منحصربهفرد در گوشته ماه منجر به کاهش دمای ذوب شود و چگونگی شکلگیری مواد مذاب را روشن کند. کار بر روی نمونههای جوانترین سنگهای ماه همچنان ادامه دارد و پژوهشگران تلاش میکنند پاسخ این پرسشها را بیابند.
گفتنی است یافتههای این پژوهش نهتنها جدول زمانی نحوه فعال شدن ماه از نظر آتشفشانی را تغییر میدهد، بلکه تاثیر روشهای اکتشاف از راه دور را نیز تایید میکند که نشانه خوبی برای بررسی سایر سیارهها است. بهگفته گرچن بندیکس (Gretchen Benedix)، پژوهشگر دانشگاه کورتین، این نتایج آنچه را که متخصصان مدتها پیش بر اساس تصاویر از راه دور ماه پیشبینی کرده بودند، مورد تایید قرار میدهند و سوالهای بیشتری را در مورد علت وجود این بازالتهای (Basalts) جوان مطرح میکنند.
در همین رابطه بخوانید:
ماموریت قمری استرالیا برای کاوش ماه