یکسوم ستارههای مشابه خورشید حداقل یکی از سیارههای خود را بلعیدهاند

دانشمندان طی پژوهشی نشان دادند تعداد قابلتوجهی از ستارههای هماندازه خورشید، حداقل حدود یکسوم سیارههای خود را بلعیدهاند. این مطالعه میتواند به آنها در کنار گذاشتن سامانههای ستارهای که احتمال کمی برای میزبانی از سیارههای زمینمانند دارند، کمک کند.
سیارههای سنگی، غنی از عناصر سنگینی مانند آهن، سیلیسیم و تیتانیوم هستند؛ درحالیکه ستارهها اغلب از عناصر سبکتری مانند هیدروژن، هلیوم، اکسیژن و کربن تشکیل شدهاند. در نتیجه زمانی که یک سیاره درون ستاره مادر خود جذب میشود، عناصر سنگین آن در لایههای بیرونی ستاره پخش میشوند. لورنزو اسپینا (Lorenzo Spina)، رهبر این پژوهش و اخترفیزیکدان رصدخانه نجومی پادوا (Padua) ایتالیا، ضمن بیان این مطالب میگوید: «بنابراین اگر ستارهای بهطور غیرعادی غنی از آهن، ولی فاقد عناصری مانند کربن و اکسیژن باشد، میتوان آن را نشانهای از رویداد بلعیدن سیارهای تفسیر کرد.»
او و همکارانش ۱۰۷ منظومه دوتایی را که هر دو ستاره آن خورشیدمانند بودند، بررسی کردند. ستارههای دوتایی از یک ابر گازوغبار اولیه متولد میشوند؛ ازاینرو ترکیب شیمیایی آنها تا حد زیادی مشابه است. این گروه جفتهایی را نیز انتخاب کردند که از نظر جرم و دما بسیار بههم نزدیک و در واقع دوقلو بودند.
آنها در ۳۳ مورد از این جفتها دریافتند یکی از ستارهها دارای سطوح بالاتری از آهن نسبت به جفت دیگرش بوده که این نشانه همنوعخواری سیارهای است. همچنین ستاره غنی از آهن، مقادیر بیشتری لیتیوم داشته که فرضیه جذب سیاره را تقویت میکند. ستارههای خورشیدمانند در زمان تولد حاوی مقدار قابلتوجهی لیتیوم هستند؛ اما این لیتیوم را در ۱۰۰ میلیون سال اول عمرشان میسوزانند، بههمیندلیل مشاهده این عنصر در ستارههای پیرتر احتمالا منشا سیارهای دارد.
پژوهشگران همچنین دریافتند حضور عناصر غیرعادی در ستارههای داغتر، بیشتر اتفاق میافتد؛ زیرا ستارههای داغ، لایههای بیرونی نازکتری دارند و مواد باقیمانده از سیاره در حجم کمتری تجمع مییابند و نشانههای واضحتری ایجاد میکنند. گفتنی است با استفاده از شواهد متعدد، گروه پژوهشگران این پدیده را مدلسازی کردند و درنهایت دریافتند بین ۲۰ تا ۳۵ درصد از ستارههای خورشیدمانند حداقل یکی از سیارههای خود را بلعیدهاند. چنین رویدادی ممکن است بهخاطر برهمکنش گرانشی میان سیارههای یک منظومه اتفاق بیافتد که در نتیجه یکی از سیارهها بهسمت ستاره مرکزی پرتاب یا بهاندازهای به آن نزدیک میشود که ستاره بهآرامی آن را تبخیر و جذب میکند.
پدیده مذکور پیشازاین نیز بررسی شده بود، ولی این مطالعه با استفاده از نمونههای پرتعداد و شواهد آماری واضح، مهر تایید دیگری بر این موضوع زده است. از نظر لورنزو اسپینا، باتوجهبه تهی بودن خورشید از عناصر سنگین در مقایسه با ستارههای همرده خود، بعید است ستاره منظومه شمسی هرگز سیارهای را بلعیده باشد. بنابراین دانشمندان با استفاده از این استدلال میتوانند سریعتر سیارههای همسان زمین را جستجو کرده و اگر آنها ستارهای را مشاهده کنند که سیارهاش را خورده باشد، میتوانند تلسکوپشان را بهسمت دیگری نشانهروی کنند.