محاسبه میانگین غلظت گازهای آلاینده هوا توسط دادههای ماهوارهای

سازمان فضایی ایران با استفاده از تصاویر ماهواره سنتینل-۵پی (Sentinel-5P) آژانس فضایی اروپا (ESA) میزان غلظت آلاینده دیاکسید نیتروژن و دیاکسید گوگرد استانها را برآورد کرده است. در این گزارش سامانه پایش ماهوارهای آلودگی در سطح کشور (آفاق) که توسط سازمان فضایی و با بهرهگیری از توانمندی بخش خصوصی توسعه داده شده، غلظت آلودگی دیاکسید نیتروژن و دیاکسید گوگرد کل کشور و تمامی استانها را در روز ۲۴مرداد۱۴۰۰ اندازهگیری کرده است.
طبق دادههای ماهوارهای، میانگین غلظت آلاینده دیاکسید نیتروژن و دیاکسید گوگرد در سطح کشور بهترتیب حدود ۷۶.۶ و ۲۴۱.۵ میکرومول بر متر مربع است.
میانگین آلاینده دیاکسید نیتروژن در سطح استان البرز برابر با ۱۴۳ میکرومول بر متر مربع تخمین زده شده که بیشترین مقدار در میان تمامی استانها است. همچنین کمترین میزان میانگین این آلاینده در سطح استان هرمزگان با حدود ۶۸ میکرومول ارزیابی شده است.

مطابق تصویر فوق، بیشترین میزان غلظت دیاکسید نیتروژن حدود ۴۲۷.۴۸ میکرومول بر متر مربع در شهرهای تهران، البرز، خراسان شمالی، خراسان رضوی، خوزستان و کرمانشاه دیده میشود و کمترین میزان غلظت دی اکسید نیتروژن نیز حدود ۵۱.۵۸ میکرومول بر متر مربع تخمین زده شده است.
همچنین میانگین غلظت آلاینده دیاکسید گوگرد در سطح استان قزوین برابر با ۵۵۱ میکرومول بر مترمربع تخمین زده شده که بیشترین مقدار در بین تمامی استانها بوده و کمترین میزان آن نیز در سطح استان سیستان و بلوچستان است که حدود ۱۱۱ میکرومول ارزیابی میشود.
ماهواره سنجش از دور سینتل-۵پی بخشی از برنامه کوپرنیک (Copernicus) بوده که ماموریت آن پایش آلودگی هواست. این ماهواره را شرکت استریوم (Astrium) بهمرکزیت فرانسه توسعه داده و عمر طراحی آن ۷ سال است. باس ماهوارهای سنتینل-۵پی که در اکتبر۲۰۱۷ به فضا پرتاب شد، از نوع استروباس-ال ۲۵۰ ام (Astrobus-L 250 M) بوده و دارای وزنی معادل ۸۲۰ کیلوگرم است.
برنامه کوپرنیک بزرگترین برنامه منفرد دیدهبانی زمین در دنیاست که کمیسیون اروپا و همکاری آژانس فضایی اروپا آن را راهاندازی کردهاند. هدف این پروژه دستیابی به دادههای بزرگ جهانی، پیوسته و با کیفیت بالا از رصد زمین عنوان شده است.