رویداد «ابر ماه سرخ آبی» وجود ندارد
یک کارشناس نجوم گفت: «این روزها خبری با عنوان ابر ماه سرخ آبی در شبکههای اجتماعی منتشرشده که در عنوان و صحت آن باید شک کرد؛ این رویداد همان خسوف است که قرار است رخ دهد.»
علی آزادگان بابیان اینکه اصطلاح ماه آبی (blue moon) در فرهنگهای شرقی بهویژه غرب آسیا کاربردی ندارد گفت: تا این اواخر که با رشد شبکههای اجتماعی افراد ناوارد به عرصه اطلاعرسانی وارد نشده بود اصطلاح ماه آبی رایج نبود و فقط در کشورهایی که از تقویم گریگوری یا همان میلادی استفاده میکنند کاربرد داشت.
این کارشناس نجوم بابیان اینکه اگر طی یکفصل چهار بار ماه کامل دیده شود (بهجای سه بار) به آن ماه اضافی یا ماه آبی میگویند، گفت: این رویداد، ریشهای مسیحی دارد و برخاسته از تعالیم کلیسایی است.
آزادگان افزود: البته به دلیل اشتباهی که دریکی از مجلات خارجی (اسکای اند تلسکوپ) چاپ مارس ۱۹۴۶ رخ داد، اکثراً تعریف ماه آبی را وجود دو ماه بدر در طی یک ماه میلادی میدانند که با تعریف رسمی این موضوع متفاوت است؛ بدان معنا که ماه برای چهارمین بار در فصل دیده نشود و دو بار در ماه دیده شود.
به گفته وی، موضوع دیگری که این اواخر بسیار رایج شده ابر ماهها هستند؛ هرچند ابر ماه اصطلاحی رسمی در نجوم نیست ولی معمولاً زمانی که ماه بدر (یا محاق) با حضیض مدار ماه همزمان باشد آن را ابر ماه یا سوپر مون (super moon) مینامند.
آزادگان اظهار کرد: «اصولاً اگر فاصله ماه از زمین کمتر از ۳۶۰ هزار کیلومتر باشد آن را ابر ماه مینامند. مانند ماه بدر ۱۱ دیماه ۱۳۹۶ که ماه حدود ۳۵۰۰ کیلومتر از این مقدار نزدیکتر بود. اما ماه بدر ۱۱ بهمنماه هزار کیلومتر هم از این حد دورتر و فاصله آن با زمین حدود ۳۶۱ هزار کیلومتر است. بنابراین خیلی شایسته ابر ماه بودن هم نیست.»
وی بابیان اینکه همچنین سرخی یا خونین بودن ماه نیز ازجمله شایعاتی است که باب شده است، خاطرنشان کرد: «بازهم ترجمه کلمه به کلمه بدون توجه به مفهوم نجومی این پدیده باعث این خطا شده است؛ منظور از ماه سرخ یا خونین، رخ دادن پدیده ماهگرفتگی یا خسوف است.»
این کارشناس نجوم ادامه داد: «در حین خسوف سایه زمین روی ماه بدر میافتد و آن را تیره میکند، اما به دلیل اینکه زمین سیارهای دارای جو است، نور خورشید شکسته شده در جو زمین به ماه میتابد و آن را سرخ میکند.»
آزادگان عنوان کرد: بنابراین برای ۱۱ بهمنماه جز ماهگرفتگی پیشبینی دیگری نمیتوان داشت و ابر ماه سرخ آبی یا خونین تنها اصطلاحی برای ایجاد هیجانی کاذب است درحالیکه تماشای ماهگرفتگی خود جذابیت و هیجان ویژهای دارد.
وی افزود: «همه مراحل این ماهگرفتگی از ایران قابلرؤیت نخواهد بود و در امریکای غربی و اقیانوسیه قابلمشاهده و رصد است.»