ماهوارههای مکعبی آینده با کمک بوتان قادر به تغییر مدار خواهند بود

مریم فخیمی: ماهواره مینیاتوری بعدی آژانس فضایی اروپا، (ESA)، برای اولین بار قادر به تغییر مدار خود خواهد بود. این قابلیت به لطف یک تراستر گاز سرد که از بوتان مایع نیرو میگیرد و شبیه یک فندک کوچک است فراهم شده و کمک خواهد کرد تا ماهواره مکعبی در اطراف همتای خود برای آزمایش ارتباطات رادیویی پرواز کند.
تراشهای بسیار کوچک برای سامانه پیشران کیوبست GomX-4B، توسط شرکت سوئدی نانواسپیس طراحی شده است. عناصری مانند کانالهای جریان سیال، حسگرها و محفظه و نازل با استفاده از تکنولوژی ریزالکترومکانیکی در تراشه 2 × 1 سانتی متر با ضخامت 1 میلیمتر قرارگرفته که به MEMS معروف است. فناوری MEMS در حال حاضر یک فناوری پیشرفته در کاربردهای زمینی است که در اطرافمان بسیار استفاده میشود:در تلفنهای همراه، ساعتها و اتومبیلها.
ماهواره GomX-4B از 6 ماهواره مکعبی استاندارد 10 سانتیمتری ساخته شده و آماده است تا با تعدادی ماهواره دیگر از چین در 2 فوریه 2018 پرتاب شود.
آژانس فضایی اروپا قادر است با استفاده از ماهوارههای مکعبی، آزمایش فناوریهای جدید در فضا را سریعتر و ارزانتر انجام دهد، در حالی که ساخت و پرتاب ماهوارههای قدیمی پرهزینه و سخت است.
هدف اصلی این است که ارتباطات رادیویی در فواصل مختلف، انتقال دادهها از یک ماهواره به دیگری، و سپس به زمین آزمایش شود.
ماهواره GomX-4A وزارت دفاع دانمارک، در موقعیت خود باقی خواهد ماند، در حالی که GOMX-4B اسا تا ارتفاع بیش از 4500 کیلومتری مانور خواهد داد.
تراستر عرضه شده توسط شرکت سوئدی نانواسپیس، نیروی محرکه ماهواره را برای رسیدن به سرعت 15 متر برثانیه تامین میکند.
تور آرن گرانلند،رئیس شرکت نانواسپیس میگوید: “ما دو مخزن سوخت تحت فشار داریم که به دو تراستر سوخت رسانی میکند.” به جای استفاده از سوختهای متدوال، این ماهوارهها از موتورهای ساده گازسرد استفاده میکنند که برای چنین ماموریتهای طراحی شده و ارزان و کوچکند. سوخت تحت فشار قرار میگیرد و سپس از طریق یک نازل کوچک آزاد میشود. با وجودی که گاز سرد است، با استفاده از بوتان مایع، تغییر قابل توجهی به دست میآوریم.
ذخیره گاز مایع، مانند گاز یک فندک سیگار، به ما امکان می دهد که مولکولهای بوتان را در حجم کوچکی ذخیره کنیم چرا که حالت مایع آن حدود 1000 بار متراکمتر از حالت گازی است.
گرچه هر تراستر تنها 1 میلینیوتن وزن دارد – وزنی که هنگام به دست گرفتن یک پرحس میکنید- اما برای حرکت دادن یک ماهواره 8 کيلویی کافی است.
تراتسترها معمولا باهم شعلهور میشوند، اگرچه می توانند به صورت جداگانه از چند دقیقه تا بیش از یک ساعت هم کار کنند.
تور آرن افزود: “در مقایسه با یک ماهواره معمولی نیمتنی که به تراسترهای 1N-هیدرازین مجهز است، تراستر جدید تقریبا صد برابر سبکتر و هزار بار ضعیفتر است.”
شرکت نانواسپیس، تجربه پرواز توسط تراستر گاز سرد را در سال 2015 در نسخه کوچکتری که در ماهواره TW-1 چین تعبیه شده بود دارد.
کار این شرکت از دانشگاه سوئد در آپسالا آغاز شد و سال گذشته توسط شرکت دانمارکی GomSpace، سازنده ماهواره GomX-4، خریداری شد. این دو شرکت در حال حاضر با هم روی منظومهای شامل بیش از 200 ماهواره مکعبی برای یک مشتری تجاری کار میکنند.
شرکت نانواسپیس همچنین در حال توسعه یک تراستر برای آژانس فضایی اروپا است. این تراستر برای پرواز مداری چندین ماهواره، اتصال و کنترل جهتیابی ماهوارههای مکعبی در فضا استفاده خواهد شد.