جمعی از پژوهشگران دانشگاه صنعتی شریف برای اولین بار در کشور موفق به طراحی سامانه ای شدند که از طریق آن وضعیت شدت غبار، تعداد روزهای غبار آلود و رویدادهای بزرگ غبار در بازه های زمانی ماهانه و سالانه قابل بررسی است.
شرکت دانش بنیان سپهر دور کاو یکی از شرکت های مستقر در مرکز رشد دانشگاه صنعتی شریف که در زمینه کاربرد فناوری سنجش از دور در علوم جوی و زمینی فعالیت می‌کند، اقدام به طراحی و راه‌اندازی سامانه‌ی ملی پایش گرد و غبار با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای نموده است. این سامانه که در حال حاضر نسخه اولیه آن ارائه شده است، اولین سامانه‌ی تحت وب کشور در زمینه‌ی پایش غبار (با پوشش جامع و سراسری) می‌باشد. این سامانه با بهره‌گیری از تصاویر ماهواره‌ای مناسب و الگوریتم‌های اعتبارسنجی شده با داده های زمینی، قادر به تولید و ارائه نقشه‌های شدت و فراوانی وقوع پدیده‌ی ریزگردها در مقیاس ملی و منطقه‌ای می‌باشد.
بنا بر این گزارش؛ سهم‌بندی کانون‌های داخلی و خارجی، شناسایی و تعیین موقعیت کانون‌های گردوغبار در منطقه، امکان تحلیل دلایل اصلی شکل‌گیری کانون‌های گردوغبار، امکان تحلیل الگوهای زمانی- مکانی وقایع گرد و غبار و پایش تأثیر اقدامات صورت گرفته جهت تثبیت کانون‌های تولید گردوغبار از جمله کاربردهای بالقوه ی این سامانه می باشد.
گفتنی است: نقشه‌های تولید شده در این سامانه، شامل بررسی وضعیت شدت و فراوانی گردوغبار در مقیاس ماهانه و سالانه و هم‌چنین نقشه‌های رویداد محور در کشور است. نسخه‌ی اولیه‌ی سامانه، هم‌اکنون به صورت دو زبانه به آدرس www.irandust.com در دسترس عموم قرار گرفته است.
شایان ذکر است؛ سه محصول شدت غبار، تعداد روزهای غبار آلود و رویدادهای بزرگ غبار از محصولات اصلی این سامانه ی می‌باشد، که برای تولید خروجی‌های مربوط به هر سال حدود 2000 تصویر ماهواره‌ای دریافت و با مدل توسعه داده شده توسط محققان این شرکت دانش بنیان پردازش شده است.
مهندس احسان جلیلوند، مدیر فنی طرح با بیان اینکه با استفاده از این سامانه قادر به بررسی شدت رویدادهای گرد و غبار با گام زمانی ماهانه و از 17 سال پیش تاکنون هستیم، خاطر نشان کرد؛ در نسخه اولیه 4 سال اخیر (2017-2014) پوشش داده شده است. این سامانه در حال حاضر در سطح ملی ارائه شده، اگرچه در کنار آن به بررسی رویدادهای غبار منطقه ای در کشورهای عراق، عربستان و افغانستان نیز پرداخته‌ایم و در بروزرسانی بعدی سامانه کل محدوده خاورمیانه پوشش داده خواهد شد.
مهندس جلیلوند اظهار داشت؛ با توجه به نیازمندی های متنوع سازمان ها و نهادهای مسئول در بحث مدیریت و کاهش اثرات گرد و غبار در کشور، امکان سفارشی سازی این سامانه متناسب با نیازمندی‌های این سازمان ها و نهادها وجود دارد.
