سفر در آسمان؛ پدیده‌های رصدی خرداد

مریم فخیمی: در آستانه آغاز ماه مبارك رمضان هستيم. گروه‌های رصدی در پی برنامه‌ريزی برای رصد هلال اول ماه رمضان هستند. شب‌های رمضان برای علاقمندان به كنجكاوی  در آسمان فرصت مناسبی است. اگر به جستجو در آسمان شب علاقمند هستيد به ابزار خاصی نياز نداريد اما كمی دقت و حوصله كمك می‌كند تا صورفلكی بهار و سيارات درخشان چون زهره،مشتری و زحل  را به آساني در آسمان بيابيد. 

حكايت سُنبله، دوشيزه‌ای در آسمان

صورت فلكی سُنبله (به معنی خوشه) از قديمیترين و واضح‌ترين صورفلكی آسمان است. خورشيد در هنگام عبور از دايرة‌البروج زمان زيادی در اين صورت فلكی می‌گذراند. ستاره سِماك‌اغزل درخشان‌ترين ستاره اين صورت است.اين ستاره به رنگ سفيد در آسمان قابل تشخيص است. سماك‌اعزل در لاتين به معنای خوشه گندم است و در دست اين دوشيزه آسماني قرار دارد.
صورت فلكی سنبله تنها چهره زنانه در دايرة‌البروج است. اين صورت آسمانی در تمدن‌های بين‌النهرين، مصر، يونان و روم نمادهای متفاوتی از ايزدبانوان داشت. در كتاب «التفهيم» نوشته ابوريحان‌بيرونی، اين صورت فلكی سُنبله يا عَذرا ناميده شده است.

پديده‌های رصدی خرداد

برای ديدن اين رويدادها به ابزار خاصی نياز نداريد. اين رخدادها با چشم غيرمسلح در تمام نقاط كشور قابل رويت است.

1 خرداد: ساعت 4:50 صبح و پيش از طلوع آفتاب سياره زهره (Venus) را در نزديكی ماه كهنه خواهيد ديد. برای ديدن اين پديده به سمت شرق آسمان نگاه كنيد.سياره زهره درخشان‌ترين جرم آسمان است.

6 خرداد: ساعت 20:40 در غرب آسمان ، ماه را در نزدیکی سیاره سرخ مریخ خواهید دید.

11 خرداد: ساعت 17:13 به وقت تهران، ماه در تربيع اول خواهد بود.

13 خرداد: ساعت 21:10، در جنوب آسمان و در صورت فلكی دوشيزه، مقارنه ماه و سياره درخشان مشتری (Jupiter)را خواهيد ديد.

14 خرداد: ساعت 21:14 در جنوب آسمان، ماه را اندكی بالاتر از ستاره سفيد رنگ سماك‌اغزل (Spica) خواهيد يافت.

18 خرداد: بعد از غروب آفتاب، در ساعت 21:25 به جنوب‌شرق آسمان كه بنگريد ماه را در نزديكی ستاره سرخ رنگ قلب‌العقرب (Anatares) خواهيد ديد.

19 خرداد: ماه بدر، ساعت 17:41 

19 خرداد: ساعت 22، مقارنه زيبای ماه و ارباب حلقه‌ها سياره زحل (Saturn)، در جنوب‌شرق آسمان قابل رويت خواهد بود.

27 خرداد: ساعت 16:04، ماه در تربيع دوم خواهد بود.

31 خرداد: در آخرين روز بهار براي ديدن مقارنه زيباي ماه و زهره بايد سحرخيز باشيد. ساعت 4:30 صبح درشرق آسمان، ماه را در نزديكی سياره درخشان زهره تماشا كنيد.