ماهواره ها چگونه به پیش بینی سیل های احتمالی در کشور کمک میکنند؟

امیرحسین مجیدیان: طبق نظر کارشناسان حوزه سنجش از دور، می توان از این علم و فناوری برای پیش بینی بروز سیل بهره برد. تا جایی که برخی معتقدند در صورت استفاده مناسب از تصاویر ماهوارهای امکان داشت که از برخی خسارات مالی و جانی سیل اخیر در آذربایجان شرقی جلوگیری کرد.
بارندگی های شدید فروردین ماه امسال در آذربایجان شرقی موجب جاری شدن سیل در برخی نواحی و خسارت دیدن معابر و زیرساخت های شهری و برون شهری، اراضی کشاورزی همچنین جان باختن 42 نفر از مردم شهرستان های آذرشهر و عجب شیر شد. شهرستانهای آذرشهر و عجب شیر که عمده خسارت جانی و مالی سیل در این مناطق بوده در جنوب تبریز مرکز استان آذربایجان شرقی واقع شدهاند. با توجه به افزایش خسارات جانی و مالی ناشی از سیل در سالهای اخیر در مناطق مختلف دنیا به ویژه در ایران ایجاد یک سیستم ماهوارهای هشدار سیل در کشور لازم به نظر میرسد.
سنجش از دور یکی از ابزارهای مفید بررسی تودهها و جبهههای بارانزا جهت یابی مسیر حرکت آنها، پیش بینی بارش ها و در صورت لزوم اعلام هشدار برای بلایای طبیعی سیل است. باظهور فناوری های پیشرفته در فرایند دریافت اطلاعات هواشناسی ماهوارهای رادارهای تخصصی و همچنین نتایج متفاوتی که دادههای حاصله در مکانهای مختلف ارائه میدهند، در سراسر جهان تحقیقاتی در این زمینه در حال انجام است. کارشناسان معتقدند شمالغرب کشورمان نیز به دلیل موقعیت خاص اقلیمی و با توجه به اینکه عمده تودههای هوایی باران زای ایران از این ناحیه وارد کشور می شوند. نیاز دارد تا مجموعهای از مطالعات با استفاده از تصاویر ماهوارهای بر روی مناطق سیل خیز صورت گیردتا شرایط لازم برای تصمیم گیری های مقتضی فراهم شود.
از این رو، میتوان برای پارامترهای مختلف مرتبط با ایجاد سیل مانند الگوی وزش باد و شیب در منطقهی مورد نظر که معلوم می باشد ضریب گذاری کرد. سپس تنها فاکتور مجهول وضعیت بارندگی است و موفقیت سامانههای پیشبینی سیل تا اندازه زیادی بستگی به داشتن اطلاعات صحیح و به هنگام از وضعیت بارش در منطقه دارد. تصاویر ماهوارهای به دلیل پوشش وسیع، به هنگام بودن و دارا بودن باندهای حرارتی، ابزار مناسبی به منظور نمایش ابرهای بارانزا و اندازه گیری میزان بارش میباشند.