ماهواره ها چگونه از خطرات سقوط بهمن پیشگیری می‌کنند

امیرحسین مجیدیان:كشور ايران به لحاظ موقعيت خاص زمين شناسی، جغرافيايی و اقليمی خود همواره در معرض وقوع انواع سوانح طبيعی مانند زلزله و سيل قرار دارد و هر از چندگاهي شاهد وقوع يكي از اين بحرانها در برخي ماطق كشور و تلفات و خسارات سنگين ناشي از آن هستيم. مديريت چنين بحرانهايي مستلزم ابزار و اطلاعات مختلفي است كه ازمهمترين آنها اطلاعات مكاني و توصيفي صحيح، دقيق و بهنگام از سراسر كشور است. 

در این رابطه محمدرضا اسماعیلی، کارشناس سنجش از دور به خبرنگار اسپاش گفت:«کاربردهای سنجش از دور را می‌توان به چند دسته تقسیم کرد. دسته ای از این کاربرد ها مشخص هست و گروهی دیگر به طور شفاف مشخص نیست. مثلا برای سقوط بهمن که در زمستان گذشته رخ داد، این امکان وجود داشت که برای جلوگیری و پیشگیری از این حادثه با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای اقدامات پیشگیرانه‌ انجام داد. بنابراین می توان گفت که مجموعه ای از کاربردهای این علم، پس از پیشرفت فناوری مشخص می شود. همچنین ممکن است با توجه به اتفاقاتی که در روز اتفاق می افتد، کاربردهای این علم نمایان شود.»

بنا به اظهارات اسماعیلی، بسیاری از کاربردهای سنجش از دور و استفاده از تصاویر ماهواره ای و تحلیل آن ها، هنوز نهان هستند. گویی که می‌بایست حادثه و یا اتفاقی رخ دهد تا اینکه استفاده از تصاویر سنجشی، به عنوان راه حل برای پیشگیری و مدیریت بحران مشکل، انتخاب شود. مانیتورینگ (پایش و دیده بانی رخداد ها)کمک بزرگی است که این علم به دولت ها و سیستم‌های مدیریتی می‌کند. یعنی در بازه‌های مختلف زمانی و با توجه به شرایط، به ثبت داده‌ها پرداخته شود و سپس بررسی شود که آیا داده ها به شرایط بحرانی نزدیک هستند و یا فاصله دارند. 

کارشناس موسسه سنجش از دور بصیر افزود: «داده‌های سنجش از دور به دو دسته تقسیم می‌شوند. هم می توانند تصویری باشند و هم به صورت غیرتصویری. که چیزی که بیشتر رایج است و بیشتر برای مردم آَشنا هست، داده‌های تصویری می‌باشد. این تصاویر می توانند از طریق ماهواه‌ها، تصاویر هوایی و غیره بدست آیند. همچنین داده‌های غیر تصویری از راه‌هایی مثل لیزراسکنر از سطح زمین و یا داده‌های راداری فراهم می‌شوند. از طرفی ویژگی که تصاویر سنجش از راه دور دارند، این است که به هرمیزان که برداشت و اندازه گیری مورد نیاز باشد، این امر به صورت نقطه‌ای و گسسته صورت می‌گیرد. فرضا شما می خواهید بدانید که در یک نقطه چقدر خسارات وارد شده است، این امکان وجود دارد که منطقه به صورت پیوسته مورد تحلیل قرار بگیرد. ولی اگر همین با حضور ناظر میدانی دنبال شود، اطلاعات پیوسته‌ای از منطقه به دست نمی‌آید. فلذا به سبب همین ویژگی ها، دانش سنجش از دور را می‌توان جهت مدیریت بحران در هنگام بروز حوادث طبیعی استفاده کرد.»