امکانات جدید برای نسل بعدی ماهوارههای هواشناسی آمریکا

آمریکا به دنبال توسعه نسل جدید ماهوارههای هواشناسی، با ابزارها و حسگرهای جدید است که قابلیتهای رصدی بهتری را فراهم میآورند. بنابر اعلام اداره ملی اقیانوسی و جوی (National Oceanic and Atmospheric Administration بهاختصار NOAA) ایالات متحده، این ماهوارهها ابزارهایی را برای نظارت بر وضعیت اقیانوسهای ساحلی و کیفیت هوا حمل میکنند. قرار است اولین ماهواره سامانه مذکور موسوم به ژئو-ایکساُ (GEO-XO) سال ۲۰۳۲ در مدار ژئو قرار گیرد. بر اساس طرح فعلی که هنوز نهایی نشده است، منظومه ژئو-ایکساُ مانند سری ماهوارههای ژئواس-آر (GOES-R) این کشور شامل دو ماهواره بر فراز شرق و غرب ایالات متحده بههمراه ماهوارهای در آسمان مرکز ایالات متحده خواهد شد.
بهگفته پم سالیوان (Pam Sullivan)، از مدیران NOAA، این ماهوارهها علاوهبر ایجاد امکان پیشبینی بهتر وضعیت آبوهوا، قادر به پایش کیفیت هوا و رنگ اقیانوسها خواهند بود. ابزار اصلی برای ماهوارههای ژئو-ایکساُ-وست (GEO-XO-West) و ژئو-ایکساُ-ایست (GEO-XO-East) که بر فراز غرب و شرق ایالات متحده قرار میگیرند، تصویرگرهای پیشرفتهتر نسبت به ماهوارههای قبلی برای تهیه مداوم دادهها از ایالات متحده، مکزیک، آمریکای مرکزی، آمریکای جنوبی، دریای کارائیب و بخشهای زیادی از اقیانوسهای آرام و اطلس هستند.
ماهوارههای ژئو-وست و ژئو-ایست علاوهبر ابزارهایی برای نقشهبرداری از رعدوبرق و آبوهوای فضایی، حسگرهای تشخیص رنگ اقیانوس را بهمنظور نظارت بر مناطق ساحلی و شناسایی شکوفههای جلبکی مضر حمل میکنند. ماهواره ژئو-ایکساُ-سنترال (GEO-XO-Central) نیز که بر فراز آمریکای مرکزی مستقر خواهد شد، مجموعهای از ابزارها شامل ژرفاسنج مادون قرمز فراطیفی، حسگر ترکیبی جوی (Atmospheric Composition Sensor) و محموله نامشخص دیگری را با خود حمل میکند.
در صورت تایید طرح این پروژه، ژرفاسنج ماهواره ژئو-ایکساُ-سنترال نخستین ژرفاسنج NOAA است که در مدار ژئو مستقر میشود. تاکنون ابزارهایی از این نوع در مدارهای قطبی قرار میگرفتند. استقرار ژرفاسنج در مدار ژئو نسبت به مدار قطبی موجب میشود تا ابزار مذکور دادههای بسیار بیشتری را برای تهیه مدلهای عددی هواشناسی جمعآوری کند.
همچنین بهگفته سالیوان، حسگر ترکیبی جوی در ماهواره ژئو-ایکساُ-سنترال ضمن بهبود پیشبینی کیفیت هوا، به روشن شدن ارتباط بین کیفیت هوا و شرایط آبوهوایی کمک خواهد کرد. ژئو-ایکساُ-سنترال دارای فضای اضافی برای نصب یک ابزار دیگر بوده و NOAA قصد دارد در آینده دو ماهواره دیگر با طراحی مشابه آن خریداری کند. درحالحاضر شرکتهای آمریکایی ال۳هریس (L3Harris Technologies) و ریتئون (Raytheon Intelligence & Space) مشغول مطالعه برای توسعه تصویرگرهای ماهوارههای ژئو-ایکساُ هستند.