بهرهبرداری از سامانه مکان محور مشاهدات ماهوارهای سنجش از دور

سامانه مکان محور مشاهدات ماهوارهای سنجش از دور در راستای پایش هوشمند زمین توسط محققان کشور به بهرهبرداری میرسد و قرار است بهصورت گسترده استفاده شود. یاسر ابراهیمیان قاجاری، رئیس گروه ژئوماتیک ستاد توسعه فناوریهای حوزه فضایی و حمل و نقل پیشرفته معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری، در خصوص این سامانه گفت: «سامانه هوشمند مشاهدات ماهوارهای که توسط محققان شرکتهای دانشبنیان بهنتیجه رسیده است، با استفاده از دریافت تصاویر ماهوارهای و پردازش تصاویر بر اساس الگوریتمهای هوش مصنوعی، پدیدههای محیطی کل کشور را مورد پایش قرار میدهد و گزارشهای فنی را به کاربران ارسال میکند.»
ابراهیمیان قاجاری عنوان کرد: «کاربردهای این سامانه از طریق پردازش تصاویر ماهوارهای مناطق آتشسوزی در جنگلها و مراتع، پایش پهنه آبی تالابها و دریاچهها، پایش گردوغبار، نظارتبر آلودگیهای نفتی در دریاها، پایش جنگلها و کنترل تغییر کاربری و جنگلداری، اکتشاف معادن و همچنین پایش و هوشمندسازی مزارع کشاورزی است.» وی با اشاره به کاربردهای دیگر این سامانه ادامه داد: «سامانه مذکور پیشبینی و امدادرسانی در بحرانهایی مانند وقوع سیلاب را انجام داده و گزارش فنی تحت وب و برنامه تلفن همراه را به کاربران خود یعنی سازمانها و مردم ارسال میکند.»
ابراهیمیان قاجاری افزود: «فناوریهای مورد استفاده در این سامانه شامل الگوریتم هوشمند تشخیص آتش، فناوری هوشمند مدیریت سیلاب، فناوری هوشمند کشاورزی نوین و فناوری هوشمند مدیریت تالابها و جنگلها هستند.» وی همچنین در خصوص الگوریتم هوشمند تشخیص آتش این سامانه گفت: «در تشخیص پیکسل آتش با استفاده از الگوریتمهای خاص برای اولین بار توانستیم طی بهرهگیری از تصاویر ماموریت ماهوارهای سنتینل-۳ (Sentinel-3) آژانس فضایی اروپا (ESA) با قدرت تفکیک مکانی ۳۰۰ متر، ضمن حذف خطاهای انعکاس آبی و ابری با دقتی بالا، نقاط آتش فعال کل کشور را بهصورت روزانه مورد پایش قرار دهیم.»
ابراهیمیان قاجاری در خصوص فناوری هوشمند مدیریت سیلاب سامانه هوشمند ماهوارهای بیان کرد: «با استفاده از الگوریتمها و پردازش تصاویر راداری مدل ارتفاعی زمین (DEM) با دقت ۱۵ متر توانستیم با هوشمندسازی، مسیرهای سیلابی ایران را شناسایی کنیم. مسیرهای مذکور با محدودههای سیلاب در تحتوب و برنامه تلفن همراه تعین شده و با استفاده از مدلهای پیشبینی هواشناسی میزان بارش باران بهصورت پلیگونهای منحصربهفرد در این مناطق مشخص میشود. بنابراین در بارشهای حداکثری به تمامی کاربرانی که موقعیت آنها توسط گیرنده GPS تلفن همراه شناسایی شده است و در محدوده سیلابی قرار دارند، هشدارهای لازم ارسال میشود.»
وی عنوان کرد: «کاربر با فناوری هوشمند کشاورزی نوین این سامانه و با استفاده از پردازش تصاویر ماهوارهای، موقعیت زمین کشاورزی خود را ثبت کرده و گزارشهای فنی را بهصورت راهکارهای آبدهی هوشمند، بر اساس اندازهگیری رطوبت خاک و گیاه، کنترل آفات و کیفیت سلامت گیاه بر اساس اندازهگیری کروفیل گیاه دریافت میکند. همچنین در جهت برآوردهای خسارت زمینهای کشاورزی گزارشهای جامعی بهشکل موقعیت محدودههای خسارتدیده با درصد آسیبها ارسال میشود.»
ابراهیمیان قاجاری افزود: «درخصوص وضعیت جنگلها و مراتع با پایش مستمر تصاویر ماهوارهای سلامت جنگلها بررسی و گزارشهای ریسک آتشسوزی در آنها بر اساس معیارهای رطوبت خاک و گیاه تهیه میشود. همچنین با پایش مستمر، هرگونه جنگلخواری و تغییر کاربری تحت گزارشهای مکان محور به کاربر گزارش خواهد شد.»
رئیس گروه ژئوماتیک ستاد توسعه فناوریهای حوزه فضایی و حمل و نقل پیشرفته معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری درنهایت بیان کرد: «پایش بدنه آبی تالابها و دریاچهها، پایش و شناسایی مناطق آتشسوزی و تهیه نقشههای ریسک آتش، نظارتبر آلودگیهای نفتی، پایش جنگلها و مراتع، رصد سیلاب و تهیه نقشههای ریسک سیلاب، اکتشاف معادن، پایش آلودگی هوا، کشاورزی هوشمند بر اساس اندازهگیری رطوبت و تشخیص آفات و سلامت گیاه از جمله کاربردهای سامانه هوشمند ماهوارهای بهشمار میرود.» وی در خصوص سایر کاربردهای این سامانه نیز افزود: «پایش تغییر کاربری اراضی، خدمات هوشمند فضای سبز شهری و همچنین برآورد خسارت سیلاب و آتشسوزی پوشش گیاهی از دیگر کاربردهای این محصول دانشبنیان است.»