اروپا ارتباطات لیزری ماهوارهای را برای اتصال هواپیماهای مسافربری آزمایش میکند
شرکت اروپایی ایرباس قصد دارد سامانه مخابرات لیزری ماهوارهای را برای برقراری ارتباط مسافران هواپیماها با زمین آزمایش کند. این پروژه بهعنوان بخشی از برنامه سایلایت (ScyLight) آژانس فضایی اروپا (ESA) انجام میشود که با هدف توسعه فناوریهای ارتباطات لیزری امن و پژوهش درباره ارتباطات اپتیکال (نوری) و کوانتومی راهاندازی شده است. نمونه اولیه ترمینال لیزری سامانه مذکور موسوم به اولترایر (UltraAir) قرار است در ایستگاه زمینی اپتیکال آژانس فضایی اروپا در منطقهای واقع در اسپانیا نصب شود و با ترمینال لیزری ماهواره آلفاست (Alphasat) در مدار ژئو ارتباط برقرار کند.
ترمینال ارتباطات لیزری را ایرباس با همکاری سازمان تحقیقات علمی کاربردی هلند (Netherlands Organisation for Applied Scientific Research) و اداره فضایی این کشور (Netherlands Space Office) تا پایان سال ۲۰۲۱ در محیط آزمایشگاهی توسعه میدهد. بنابر برنامهریزیها تایید نهایی اولترایر و آزمایش آن در یک پرواز، اواسط سال ۲۰۲۲ انجام خواهد شد. در طولانی مدت، چنین سامانهای به مسافران هواپیماها اجازه میدهد تا با استفاده از سامانه EDRS (سرواژه European Data Relay System) آژانس فضایی اروپا ارتباطات پرسرعت با زمین برقرار کنند. اولترایر در صورت موفقیت در آزمایشهای پیشرو و عملیاتی شدن، میتواند انتقال داده ضد پارازیت و با سرعت چند گیگابیت بر ثانیه را فراهم آورد.
EDRS یک سامانه ماهوارهای مستقل اروپا و پروژهای مشترک میان ESA و ایرباس بوده که بهمنظور ایجاد ارتباطات ماهوارهای برای مردم این قاره توسعه یافته است. سامانه مذکور از فناوری لیزر برای رله داده تقریبا در لحظه به سراسر اروپا بهره میبرد. همچنین ماهواره آلفاست که بناست در این آزمایش مورد استفاده قرار گیرد، پروژهای مشترک میان شرکت بریتانیایی اینمارست (Inmarsat) و ESA است که در سال ۲۰۱۳ به فضا پرتاب شد. این ماهواره با وزنی معادل ۶۶۴۹ کیلوگرم دارای عمر طراحی ۱۵ سال بوده و باس ماهوارهای آلفاباس (Alphabus) در آن بهکار رفته است.
فناوریهای ارتباطات اپتیکال که از لیزر استفاده میکنند، ضمن ارائه سرعت انتقال داده بسیار بالا، امنیت و تابآوری بالایی را نیز فراهم میآورند. بهعلاوه، رهگیری ارتباطات اپتیکال در مقایسه با ارتباطاتی که از فرکانسهای رادیویی بهره میبرند، بسیار سختتر است؛ چرا که از پرتوهای بسیار باریکتری برای انتقال داده استفاده میکنند.