پایش ماهوارهای ۱۳ دریاچه و تالاب اصلی کشور

مصطفی منصورپور، مدیرکل سنجش از دور سازمان فضایی ایران، آخرین وضعیت پایش دریاچههای اصلی کشور بر مبنای دادههای ماهوارهای را تشریح کرد و گفت: «دریاچهها و تالابهای طبیعی از مهمترین زیست بومها روی کره زمین هستند که نقش پراهمیتی در بقای گونههای مختلف گیاهی و جانوری ایفا میکنند. با توجه به این موضوع اداره کل سنجش از دور سازمان فضایی ایران بهصورت دورهای و منظم برخی از تالابها و دریاچههای مهم کشور را مورد پایش قرار میدهد.»
وی افزود: «این پایش ماهوارهای که مربوط به مهر۱۳۹۹ از ۱۳ دریاچه و تالاب سطح کشور میشود شامل تالابهای آلاگل، آجی گل، آلماگل و گمیشان در استان گلستان، تالاب چغاخور در استان چهارمحالوبختیاری، دریاچههای پریشان، ارژن، طشک، بختگان و مهارلو در استان فارس، تالاب غوری گل در آذربایجان شرق، دریاچه ارومیه در استانهای آذربایجان شرقی و غربی و هامونهای سیستان (پوزک، صابری و هیرمند) در استان سیستان و بلوچستان است.»
بر این اساس پایش ها نشان میدهد که دریاچهها و تالابهایی همچون تالاب آجی گل و آلماگل در گلستان، چغاخور در چهارمحالوبختیاری، طشک و مهارلو در استان فارس و دریاچه ارومیه در مهر۱۳۹۹ نسبت به زمان مشابه در مهر۱۳۹۸ کاهش مساحت سطح آب داشتهاند. همچنین برخی از تالابها بهدلیل توقف بارندگیها از اواخر بهار و تابستان سال جاری به طور کامل خشک شدند.
مدیرکل سنجشازدور سازمان فضایی ایران اضافه کرد: «پایش ماهوارهای این تالابها در مهرماه سال جاری نشان میدهد، بیشترین کاهش سطح آب مربوط به تالاب چغاخور در استان چهارمحالوبختیاری است. همچنین با توجه به پایش ماهوارهای سه ماهه اخیر، در مهر ماه تالاب بختگان و دریاچههای پریشان و ارژن در استان فارس، کاملاً خشک شده و تالابهای آجی گل و آلماگل در استان گلستان رو به خشکی میروند. برخلاف دریاچههای فوق سطح آب دریاچههای آلاگل و گمیشان (استان گلستان) و دریاچه غوری گل در استان آذربایجان شرقی در مهر۱۳۹۹، نسبت به مهر۱۳۹۸ افزایشیافته است.»
بهگفته وی، برای پایش سطح آب این دریاچهها (بهاستثنای دریاچه ارومیه) از تصاویر ماهواره سنتینل-۲ (Sentinel-2) در مهر۱۳۹۹ و مهر۱۳۹۸ استفاده شده و تا حد امکان نیز تصاویر مربوط به روزهای مشابه میباشد. با توجه به توان تفکیک مکانی تصاویر سنتینل-۲ (۱۰ * ۱۰ متر) دقت مساحتهای محاسبه شده در مقیاس ۱:۱۰۰۰۰۰ در نظر گرفته میشود.
وی درباره آخرین وضعیت دریاچه ارومیه بر مبنای پایش ماهوارهای نیز گفت: «پایش ماهوارهای تصاویر ماهوارههای لندست (Landsat) از دریاچه ارومیه در ۱۷مهر۱۳۹۹ نشان میدهد که مساحت سطح آب این دریاچه حدود ۳۰۶۰ کیلومتر مربع بوده است. مقایسه مساحت سطح آب دریاچه در زمان مشابه در سال ۱۳۹۸ که مساحت سطح آب دریاچه حدود ۳۱۲۰ کیلومتر مربع بوده، کاهش سطح آب دریاچه را در حدود ۲ درصد نشان میدهد.»
منصورپور ادامه داد: «همچنین متوسط مساحت سطح آب دریاچه از اردیبهشت تا مهر۱۳۹۹ در مقایسه با زمان مشابه در سال ۱۳۹۸ بهترتیب ۳۳۵۰ کیلومترمربع و ۳۴۹۰ کیلومترمربع بوده که کاهشی در حدود ۱۴۰ کیلومترمربع در مساحت سطح آبدیده میشود.»
همچنین باتوجهبه پردازش دادههای ارتفاع سنجی ماهوارهای، متوسط تراز آبی دریاچه ارومیه طی ۶ ماه گذشته (اردیبهشت تا مهر۱۳۹۹) حدود ۱۲۷۱.۶۳ متر بوده که نسبت به تراز متوسط مدت مشابه سال ۱۳۹۸ با حدود ۱۲۷۱.۷۰ متر، ۷ سانتیمتر کاهش داشته است.