ممکن است اقتصاد چین در سالهای اخیر با رکود مواجه شده باشد اما هیچ اثری از افول در برنامه‌های فضایی جاه‌طلبانه‌ی این کشور مشاهده نمی‌شود. در کنار تلاش برای رقابت با ناسا در ارسال کاوشگرهای رباتیک و نهایتا فضانورد به ماه و مریخ، دولت چین نگاه ویژه‌ای به شرکتهای رو به رشد بخش خصوصی خود دارد تا بتواند نسخه‌هایی بومی و قابل رقابت از شرکت‌هایی چون بلو اوریجین و اسپیس ایکس به وجود آورد.
بخش اعظم انگیزه‌های فضایی چین بر تقویت اعتبار فضایی این کشور در داخل و خارج و تبدیل شدن به یک قدرت فضایی در اوایل دهه‌ی 2030 تمرکز دارد اما تلاش دولت برای سه برابر کردن بودجه‌ی فعالیتهای فضایی به همراه ظهور استارت آپهای در حال رشد نشانگر این است که صنعت و دولت چین منافع اقتصادی بلندمدتی را در سرمایه‌گذاریهایشان در تکنولوژی‌های فضایی می‌بینند. این جریان فزاینده‌ی شرکتهای دولتی و خصوصی فضایی چینی می‌تواند باعث افزایش فشار روی ناسا و شرکتهای فضایی تجاری در آمریکا و اروپا شود.
چین هم‌اکنون دارای 43 استارت آپ است که هرکدام حداقل 1 میلیارد دلار ارزش دارند اما رییس جمهور این کشور همچنان مایل به افزایش این تعداد خصوصا در بخش‌های تکنولوژیک است. شواهد موجود نیز نشان‌دهنده‌ی این است که پکن باور دارد که موفقیت‌های فضایی می‌تواند باعث تقویت شرکتهای خصوصی و دولتی این کشور بشود و حتی اقتصاد در حال رکود آن را نیز نجات دهد.
در سالهای اخیر تعدادی استارت آپ فضایی چینی ظهور کرده‌اند که غالبا توسط دانشگاه‌ها و صندوق‌های توسعه حمایت می‌شوند. از جمله‌ی این شرکتها می‌توان به OneSpace، ExPaceو Landspace اشاره کرد که همگی طی دو سال گذشته و با هدف فراهم آوردن پرتابهای ارزان قیمت به فضا تاسیس شده‌اند. این شرکتها دقیقا شبیه اسپیس ایکس یا بلو اوریجین نیستند و با وجود یدک کشیدن نام استارت آپ، کمک گرفتن آنها از دولت چین غیر قابل انکار است و حتی برخی راکت‌های ماهواره‌بر خود را با استفاده از راکت‌های مورد استفاده‌ی دولت تولید کرده‌اند. اما به هر حال پرتاب ماهواره‌های کوچک حتی با استفاده از تکنولوژی‌های راکتی عاریه از برنامه‌های فضایی ملی، راهی مناسب برای موفقیت در بازار است. در ادامه نگاهی اجمالی به فعالیتهای این استارت آپ‌ها خواهیم داشت.
وان اسپیس (OneSpace)، احتمالا اولین
در سال 2015 و با پشتیبانی سازمان علوم وصنایع دفاعی چین تاسیس شد و راکت 59 تنی آنها تا سال 2018 آماده‌ی پرتاب می‌گردد. این راکت قادر خواهد بود محموله‌ی 500 تنی را تا مدار leo حمل کند و سازندگان آن امیدوارند که برای هر کیلوگرم وزن محموله حدودا 14000 دلار دریافت کنند. برنامه‌ی کوتاه مدت این شرکت رسیدن به هزینه‌ی پرتاب نصف پرتابهای دولتی و برنامه‌ی بلند مدت آن فراهم کردن پرتاب با یک دهم آن هزینه می‌باشد. وان اسپیس تا اواخر سال جاری نمونه‌ی اولیه‌ی این راکت را آماده می‌کند و غیر از آن برای ساخت کپسول‌های فضایی سرنشین‌دار نیز برنامه دارد. یکی از شعارهای این شرکت این است که قصد دارد سفرهای فضایی را به سادگی مسافرت با تاکسی برای مشتریان خود عرضه کند.
لنداسپیس (Landspace)، از زمین به فضا
این شرکت در سال 2015 توسط فارغ‌التحصیلان دانشگاه Tsinghua احداث شده و هدف نهایی آنها ساخت یک راکت با اندازه‌ی متوسط برای پروازهای سرنشین‌دار و بدون سرنشین به فضاست. این شرکت قصد دارد با ماهواره‌بر 1000 کیلوگرمی LandSpace-1 که اواخر امسال یا اوایل سال بعد آماده می‌شود بازار پرتاب میکروماهواره‌های اروپا و آسیای جنوبی را مورد هدف قرار دهد. لنداسپیس گستره‌ی وسیعی از خدمات فضایی از جمله بیمه، پشتیبانی از طراحی ماهواره و مدیریت زنجیره‌ی عرضه را به مشتریان خود ارائه می‌دهد. LandSpace-1 با استفاده از 4 مرحله‌ی سوخت جامد خود می‌تواند یک محموله‌ی 400 کیلوگرمی را تا ارتفاع 500 کیلومتری از سطح زمین و مدار SSO بالا ببرد.
اکسپیس (ExPace)، نسخه‌ی چینی اسپیس ایکس!
سازمان صنعت و علوم هوافضای چین (CASIC) که بزرگترین تولیدکننده‌ی موشک این کشور می‌باشد در سال 2016 تصمیم گرفت که یک شعبه‌ی تجاری نیز برای گسترش فعالیت‌هایش تاسیس کند که این تصمیم منجر به احداث شرکت اکسپیس شد. البته با وجود اینکه نام این شرکت به شدت یاداور نام اسپیس ایکس است شاید فعالیتهای آن تداعی‌کننده‌ی اسپیس ایکس نباشد. اسپیس ایکس همواره به دنبال فراهم کردن پروازهای سرنشین‌دار خصوصا به مریخ بوده است اما اکسپیس به دنبال هرف گرفتن بازار پرتاب ماهواره‌های کوچک است. راکت‌های سوخت جامد Kuaizhou مورد استفاده‌ی این شرکت که قبلا نیز در سال 2014 توسط CASIC مورد استفاده قرار گرفته بودند کوچکتر از آن هستند که بتوانند انسان‌ها را به مدار ارسال کنند
شنژن یولانگ (Shenzhen Yu Long) و آرزوهای بزرگ
شرکت علوم و فناوری فضایی شنژن یولانگ نیز یک استار آپ دیگر است که قصد دارد تا سال 2020 راکت‌های سوخت مایع سایز متوسط تولید کند و تا 2025 آنها را برای پرواز سرنشین‌دار آماده کند. این شرکت کوچک که اطلاعات زیادی از آن در دسترس نیست، البته پروژه‌هایش را از حد وعده فراتر برده و در ژانویه‌ی 2016 موفق شده که با راکت خود یک محموله‌ی 165 کیلوگرمی را تا ارتفاع 35 کیلومتری بالا ببرد؛ قطعا شنژن یولانگ راه درازی را باید تا دستیابی به مدار leo طی کند اما حداقل این یک شروع است.
موردهای بیان شده را می‌توان بازیکن‌های بزرگ بازار پرتابهای ارزان‌قیمت چینی دانست اما تعداد زیادی از این شرکتها در حال ظهور و فعالیت هستند که از میان آنها می‌توان به Space Vision فعال در بخش توریسم فضایی و Link Space در زمینه‌ی راکت‌های تحقیقاتی ارزان‌قیمت اشاره کرد. فعالیت تمام این شرکتها در نهایت یک حقیقت را متذکر می‌شود: چین در حال سرمایه‌گذاری روی صنعت رو به رشد فضایی خود است و قصد دارد بخشی از فعالیت‌ها و نوآوری‌های خود را به بیرون از دولت انتقال دهد. این حرکت باعث خواهد شد که فعالان تجاری صنعت راکتی این کشور بتوانند بدون گرفتار شدن توسط قوانینی که در این تجارت گریبانگیر دولت‌ها می‌شود به فعالیتهای بین‌المللی بپردازند. گرچه این شرکتها باید علاوه بر چالش‌های فنی پیش رو، با راکت‌های دولتی سری لانگ مارچ و رقبای خارجی نیز رقابت کنند. اگر این شرکتها موفق شوند که بر مسائل مذکور فائق آیند و به اهداف خود برسند نقش چین در فضا از زمان حال هم پررنگ‌تر می‌شود و این چیزیست که کارشناسان آمریکایی از آن هراس دارند و از آن به عنوان اهرمی برای متقاعد کردن دولت وقت آمریکا به بازگرداندن فعالیتهای فضایی به روال سابق استفاده می‌کنند.
در جدول زیر می‌توان اطلاعات در دسترس از 4 شرکت معرفی شده را به صورت مختصر مشاهده کرد:
