ابداع روشی جدید برای مشاهده ماده تاریک

منجمان روشی را ابداع کردهاند تا بتوانند با استفاده از تلسکوپهای موجود ماده تاریک را بهصورت غیرمستقیم مشاهده کنند. در این روش بهجای تمرکز بر ماده تاریک، به اثرات گرانشی آن توجه میشود. پل گری (Pol Gurri)، منجم دانشگاه فناوری سوینبرن (Swinburne University of Technology) استرالیا، درباره این روش میگوید: «مثل این است که میزان باد را از روی حرکتهای پرچم تشخیص دهید؛ باد را نمیتوانید ببینید ولی حرکت پرچم به شما میگوید که قدرت وزش باد چقدر است.»
در این تحقیق از روشی بهنام همگرایی گرانشی ضعیف استفاده شده که محققان بهوسیله آن کهکشانهای دور را رصد کرده و سپس منتظر عبور یک کهکشان دیگر از میان آن و ما میمانند. در صورت وقوع این پدیده، امواج نور ساطعشده از کهکشان دورتر بهدلیل نیروی گرانش کهکشان میانی دچار خمیدگی میشوند. منجمان دانشگاه فناوری سوینبرن توضیح میدهند: «ماده تاریک بهصورت جزئی، تصویر جسمی را که در پشت آن قرار دارد، تاب میدهد. این اثر تاحدی شبیه خواندن روزنامه از انتهای لیوان شیشهای ضخیم است.»
از این روش درگذشته نیز برای بررسی ماده تاریک استفاده شده، اما معمولاً برای بهرهگیری از آن به تلسکوپهای بسیار دقیق با توانایی مشاهده شکل کهکشانهای دور نیاز است. اکنون محققان بهجای تمرکز بر شکل کهکشانها، بر چگونگی چرخش آنها تمرکز کردهاند. گری میگوید: «چون از حرکت احتمالی ستارهها و گازها در داخل کهکشانها اطلاع داریم، میتوانیم بهطور تقریبی شکل یک کهکشان را حدس بزنیم. با اندازهگیری میزان کجشدگی واقعی تصاویر کهکشان، از میزان ماده تاریک آن آگاه میشویم.»
بهکمک این روش میتوان از تلسکوپهای قدیمی مثل تلسکوپ دانشگاه ملی استرالیا (Australian National University) که قطر آینه آن ۲.۳ متر است، برای مشاهده غیرمستقیم ماده تاریک با دقتی بالا استفاده کرد.