شرکت روسی باتری اتمی کاوشگرهای فضایی توسعه میدهد

متخصصان مؤسسه علمی-تحقیقاتی بوچوار (Bochvar Institute) روسیه، نمونه آزمایشی منبع تغذیه بر پایه ایزوتوپ رادیواکتیو تریتیوم (Tritium) را با هدف تأمین باتریهای مورد استفاده در فضا و هوانوردی روسیه تولید کردهاند. تریتیوم ایزوتوپ رادیواکتیو هیدروژن است و انرژی تشعشع ایزوتوپ مذکور بهکمک مبدل نیمهرسانا به انرژی الکتریکی تبدیل میشود. منابع تغذیه مشابه برای تأمین انرژی سامانههای الکتریکی با طرح میکروالکترومغناطیسی کمتوان، حسگرهای ابزار اندازهگیری و برخی موارد دیگر استفاده میشوند.
تریتیوم از آن جهت برای ساخت منابع تغذیه مذکور مطلوب است که رادیواکتیویته مناسبی دارد (نیمه عمر آن ۱۲.۳ سال است)، اما با این حال تابش بتای آن شدید نبوده و ساختار مواد نیمهرسانا را تخریب نمیکند؛ درنتیجه این امکان را فراهم میآورد تا بتوان منبع تغذیه استفادهکننده از آن را بهمدت ۱۵ سال در مدار حفظ کرد. توان نمونه روسی این نوع منبع تغذیه ۲۰۰ نانو وات، قطر آن ۳۰ میلیمتر و ارتفاع آن ۱۵ میلیمتر است.
بهگفته مقامات مؤسسه بوچوار، خط تولید منابع اشعه بتا بر پایه تریتیوم در این مؤسسه ایجاد شده است. بهرهوری بیشتر مراحل فرآیند فنی، امکان تولید محصول مذکور را در مقیاس نیمه صنعتی در بوچوار فراهم ساخته و همچنین دسته آزمایشی محصول تولیدشده همه مراحل آزمون را پشت سر گذاشته است.
مقامات این مؤسسه میافزایند: «محصول تولیدی ما مشابهی در بازار روسیه ندارد و معروفترین رقیب غربی ما شرکت آمریکایی سیتیلَبز (CityLabs) است که منابع تغذیه تریتیومی تولید میکند و توان و قیمت محصول ما با آنها قابل رقابت میباشد.» آنها البته خاطر نشان میکنند دستگاه ما از نظر راندمان تبدیل عقبتر است. مقامات بوچوار دراینباره میگویند: «ما اساساً فقط از قطعات روسی استفاده میکنیم و مبدل نیمهرسانا با آن کیفیتی که در محصول آمریکایی استفاده شده، در روسیه وجود ندارد. بااینحال فعالیت ویژه شار ذرات بتا در باتریهای اتمی روسی بالاتر است. اگر ما در تولید منابع خود از مبدل نیمهرسانای آمریکایی استفاده کنیم، توان آنها بیشتر از دو برابر نمونه مشابه آمریکایی خواهد شد.»