عضویت ایران در فدراسیون بینالمللی فضانوردی ملغی میشود

مرتضی براری، رئیس سازمان فضایی ایران، خواستار توقف بررسی لایحه اساسنامه عضویت ایران در فدراسیون بینالمللی فضانوردی (International Astronautical Federation) در صحن علنی مجلس شد، اما عضو کمیسیون صنایع از ملغی شدن عضویت ایران در این فدراسیون خبر داد. براری دراینباره در توئیتر خود نوشت: «در جلسه روز ۱۸شهریور در کمیسیون صنایع و معادن مجلس اعلام کردم که مواد اساسنامه عضویت ایران در فدراسیون بینالمللی فضانوردی از ۳۷ ماده به ۱۶ ماده کاهش یافته و بههمیندلیل مستلزم ارائه لایحه جدید است.»
وی افزود: «درهمینحال طی تماس تلفنی با محسن دهنوی، نماینده عضو کمیسیون صنایع و معادن، درخواست داشتم تا طرح این اساسنامه در صحن علنی مجلس از دستور کار خارج شود.» بهگفته رئیس سازمان فضایی، فدراسیون بینالمللی فضانوردی یک نهاد علمی برای تبادلات علمی میان اعضاء بوده و سیاستگذار نیست. ازاینرو عضویت در این فدراسیون نه تنها برای کشورهای عضو هیچگونه تعهد حقوقی ایجاد نمیکند، بلکه خروج از آن نیز نیاز به طی فرآیند حقوقی ندارد.» براری تأکید کرد: «البته عضویت در این فدراسیون، در هر دو دوره مجلس شورای اسلامی مورد تأیید مرکز پژوهشهای مجلس نیز بوده است.»
این درحالی است که محسن دهنوی در توئیتر شخصیاش نوشت: «از زمانی که دولت تصمیم به عضویت در فدراسیون بینالمللی فضانوردی گرفت، اساسنامه دچار تغییرات زیادی شده است. ازاینرو در مکالمه با محمد جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، ضمن قبول ایرادات وارده، قرار شد با تصویب در هیئت دولت و ارسال نامه استرداد لایحه به مجلس، عضویت ایران ملغی شود.»
لایحه تدوین اساسنامه عضویت ایران در فدراسیون بینالمللی فضانوردی از سوی دولت به مجلس دهم ارائه شد و هماکنون نیز در مجلس یازدهم در دست بررسی قرار گرفته است. این لایحه بهدلیل وجود برخی ابهامات با انتقاداتی از سوی کارشناسان این حوزه همراه بوده و کارشناسان معتقدند که مجلس نباید در الحاق به این فدراسیون عجله به خرج دهد.
البته سازمان فضایی ایران از سال ۱۳۹۲ به فدراسیون بینالمللی فضانوردی ملحق شده، اما از آنجا که مطابق اصل ۷۷ قانون اساسی، عهدنامهها، مقاولهنامهها، قراردادها و موافقتنامههای بینالمللی باید بهتصویب مجلس شورای اسلامی برسد، الحاق سازمان فضایی ایران به این فدراسیون، غیرقانونی و بدون تصویب مجلس تلقی میشود. بههمیندلیل دولت در سالهای اخیر تلاش کرد تا برای این الحاق، زیرساخت قانونی نیز ایجاد کند. ازاینرو لایحه عضویت سازمان فضایی در این فدراسیون به پیشنهاد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در جلسه ۶اسفند۱۳۹۶ هیئت وزیران بهتصویب رسید، اما تصویب آن در مجلس شورای اسلامی تاکنون بهطول انجامیده است.
کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی این لایحه را در ۱۸شهریور تصویب کرد و در نوبت طرح در صحن علنی قرار داد. اکنون نیز شواهد نشان میدهد که طرح این لایحه در صحن مجلس متوقف شده است.
فدراسیون بینالمللی فضانوردی یک سازمان غیردولتی و غیرانتفاعی تحت قوانین کشور فرانسه است که در حوزه تحقیقات فضایی و کاربرد این تحقیقات فعالیت دارد و اعضای آن شامل مؤسسات، صنایع، ارائهدهندگان خدمات، محافل دانشگاهی و انجمنهای حرفهای ملی و بینالمللی هستند. دفتر مرکزی آن در شهر پاریس در کشور فرانسه قرار دارد و همکاریهای بینالمللی و تبادل اطلاعات از جمله اقدامات اصلی این فدراسیون بهشمار میرود.