فضا در حال تبدیل شدن به عرصهای جدید برای بسیاری از مردم است، اما هنوز اثرات بیولوژیکی آن بر انسان در حال بررسی میباشد. در همین راستا یافتههای جدید نشان دادهاند قرار گرفتن در شرایط خلاء و حضور باکتریها در فضا و تحت جاذبه ضعیف باعث میشود تغییراتی در رفتار و کارآیی سلولها ایجاد شود که عملاً آنها را در برابر آنتیبیوتیکها کشندهتر و مقاومتر میکند.
همانطور که تحقیقات پیشین ثابت کرده، رفتار عناصر و اجسام در صورت حذف جاذبه متغیر خواهد بود. اگرچه تأثیر جاذبه روی عملکرد باکتریها رسماً تأیید نشده، برخی تحقیقات نشان میدهد ساختارهای عنصری این نوع مواد میکروسکوپی در شرایط متنوع جاذبهای، واکنش و رفتارهای متفاوتی از خود نشان میدهد.
در فضا باکتریها در مقابل آنتیبیوتیکها مقاومت بیشتری از خود نشان دادهاند و بههمین ترتیب آسیبزنندهتر هستند. بهعلاوه، باکتریها در فضا زودتر جهش پیدا میکنند و خودشان را با شرایط ویژه جدیدی که در آن قرار گرفتهاند، بیشتر وفق میدهند. حال اینکه آیا این جهشها و تطبیق با شرایط جدید روی کشندهتر شدن آنها تأثیر داشته یا نه، موضوعی است که به تحقیقات بیشتر نیاز دارد.
در سایر بخشهای مطالعات، کارشناسان به این نتیجه رسیدهاند که جاذبه اندک روی سبک شکلگیری زیستلایه باکتریها اثر میگذارند. زیستلایهها اجتماعی از سلولهای میکروارگانیسم هستند که به یک سطح متصل شده و توسط مواد پلیمری خارج سلولی پوشیده میشوند. آنها نرخ مقاومت باکتریها در برابر آنتیبیوتیکها و در نتیجه بیشتر زنده ماندن آنها را افزایش میدهند. یافتهها نشان داده در ایستگاههای فضایی، زیستلایههای باکتریها بیشتر رشد میکنند و سطح روی آنها را بیشتر پوشش میدهند.
دیگر تأثیر جاذبه اندک روی باکتریها شامل تخریب و تحلیل ساختار عنصری آنهاست. برخی از باکتریها در معرض خلاء واکنشهای عجیبی از خود نشان دادهاند و اندازه سلولهای آنها کاهش پیدا کرده، اما در عوض تعدادشان افزایش یافته است. این موضوع باعث میشود سطح قابل تماس هر سلول با آنتیبیوتیکها کاهش یابد و در نتیجه کشندگی و تأثیرگذاری باکتریها بهاندازه قابلتوجهی بیشتر شود.
همچنین بروز فعالیت رسوبی و عدم رانش سلولها بهخاطر نبود جاذبه، دیگر عنصر تأثیرگذار در زمینه واکنش باکتریها در فضا بهحساب میآید. در واقع داروها و مواد مغذی بهخاطر شناور نبودن سلولها کمتر از همیشه میتوانند روی باکتریها تأثیر بگذارند. تمام این موارد پیامدهای بسیار جدی و پیچیدهای دارند که نیازمند تحقیقاتی وسیعتر خواهد بود. آلوده شدن به باکتریها در شرایطی که نتوان با داروهای معمول با آن مقابله کرد، میتواند بسیار مشکلآفرین باشد.