پلتفرمی برای پایش ماهوارهای اثرات شیوع کرونا
آژانس فضایی اروپا (ESA) و کمیسیون اروپا (European Commission) طی همکاری با یکدیگر و در راستای مقابله با اثرات اقتصادی و اجتماعی شیوع ویروس کرونا، پلتفرمی ایجاد کردهاند که از تصاویر ماهوارهای برای ارزیابی تأثیرات دوران قرنطینه و اِعمال محدودیتها بر جوامع و همچنین انجام پایش پس از رفع محدودیتها استفاده میکند. این پلتفرم با نام RACE (سرواژه Rapid Action Coronavirus Earth observation) شناخته میشود و در اصل نوعی سامانه اطلاعاتی است که امکان نظارت بر مؤلفههای مهم محیطی از جمله تغییرات کیفیت آب و هوا و همچنین فعالیتهای اقتصادی و انسانی در حوزههایی مانند صنعت، حمل و نقل، ساخت و ساز، ترافیک و کشاورزی را فراهم میآورد.
یکی از امکانات پلتفرم RACE فراهمآوری امکان تشخیص آلودگی هوا در نقاط مختلف جهان است. RACE با استفاده از دادههای ماهواره سنتینل-۵پی (Sentinel-5P) نقشه متوسط غلظت دیاکسید نیتروژن در شهرهای بزرگ و مناطق مختلف جهان را نشان میدهد. ماهواره سنجش از دور سنتینل-۵پی متعلق به ESA و بخشی از برنامه کوپرنیک (Copernicus) است که مأموریت آن پایش آلودگی هوا میباشد.
نقشه متوسط غلظت دیاکسید نیتروژن در شهرهای بزرگ و مناطق مختلف اروپا با بهرهگیری از دادههای ماهواره سنتینل-۵پی
پلتفرم یادشده همچنین نشان میدهد چگونه میتوان از هوش مصنوعی برای نظارت بر شاخصهای اقتصادی استفاده کرد. جوزف اشباچر (Josef Aschbacher)، مدیر پایش زمین ESA، دو مثال در رابطه با نحوه استفاده از ترکیب هوش مصنوعی و دادههای ماهوارههای تجاری را ارائه داد که شامل نظارت بر تغییرات در حجم تولید خودروهای یک کارخانه خودروسازی در آلمان و پایش ترافیک هوایی در فرودگاه بارسلونای اسپانیا میشوند. وی میگوید: «طی ماههای آینده RACE برای نظارت بر مناطق بیشتری در سراسر اروپا توسعه مییابد و کارآیی آن با بهرهگیری از دادههای ماهوارههای سنتینل و سامانههای زمینی چندمنظوره موسوم به Third Party Missions افزایش خواهد یافت.» گفتنی است این سامانههای زمینی برای گردآوری، پردازش ، بایگانی و توزیع اطلاعات بهدست آمده از دیگر ماهوارهها مورد استفاده قرار میگیرند.
در ویدئوی زیر خلاصهای از عملکرد RACE با بهرهگیری از دادههای ماهوارههای برنامه کوپرنیک در شرایط شیوع کرونا نشان داده میشود. این ماهوارهها در وضعیت خاص حاصل از این بیماری به پایش وضعیت زمین پرداختند و در مواردی مانند احداث مکانهای موقت درمانی در ایتالیا، بررسی وضعیت مرزها میان بسیاری از کشورهای عضو اتحادیه اروپا، مشکلات مربوط به توقف صادرات محصولات و پشتیبانی از اقدامات متعدد برای مقابله با شیوع این ویروس به کمک کشورهای اروپایی آمدند.
بهگفته پیر دلزو (Pierre Delsaux)، معاون رئیس صنایع دفاعی و فضایی کمیسیون اروپا، RACE ظرفیت و سازگاری قابلتوجهی با برنامه فضایی اتحادیه اروپا و نقش این برنامه در توسعه قاره سبز دارد. وی با بیان اینکه صنعت فضا یک حوزه راهبردی برای این اتحادیه در پایداری و استقلال اروپا محسوب میشود، عنوان کرد: «RACE نقشی را که برنامه فضایی اتحادیه اروپا میتواند برای پیشرفت پایدار و طولانیمدت در این قاره ایفا کند، به اثبات میرساند.»