شناسایی منابع زمین‌گرمایی استان آذربایجان شرقی توسط سازمان فضایی ایران

0 483

سازمان فضایی ایران در پروژه‌ای پژوهشی در راستای شناسایی منابع انرژی زمین‌گرمایی (geothermal energy) با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و روش سنجش از دور حرارتی، وضعیت میزان اکسید آهن را در استان آذربایجان شرقی مورد بررسی قرار داد. در این پژوهش  اداره کل سنجش از دور این سازمان با استفاده از تصاویر ماهواره‌های سنجشی لندست (Landsat) و نمونه‌برداری‏‌های زمینی، نقشه زمین‌گرمایی و اکسیدهای آهن در این استان را تهیه کرده است.

برنامه لندست حاصل همکاری ناسا و سازمان زمین‌شناسی آمریکا (U.S. Geological Survey) و طولانی‌ترین پروژه فعال تصویربرداری ماهواره‌ای از زمین می‌باشد که از ژوئیه۱۹۷۳ با پرتاب ماهواره «فناوری منابع زمینی» (Earth Resources Technology) آغاز شده‌ است؛ ماهواره‌ای که در نهایت به لندست تغییر نام یافت. از اطلاعات این ماهواره‌ها می‌توان در تعیین کاربری اراضی، اکتشافات زمین‌شناسی، کانی‌شناسی، مدیریت جنگل‌داری، کشاورزی و نقشه‌نگاری استفاده نمود.

تصاویر بالا نتایج حاصل از این پژوهش در زمینه شناسایی منابع زمین‌گرمایی با استفاده از تصاویر ماهواره‌‏ای را نشان می‌دهد. تصویر اول محدوده مورد مطالعه و تصویر دوم نقشه کلاسه‏‌بندی اکسیدهای آهن و نقشه زمین‌گرمایی استان آذربایجان شرقی را نمایش می‌دهد. مطابق تصویر دوم در نقشه زمین‌گرمایی، مناطق روشن‏‌تر دمای سطح زمین و انرژی زمین‌گرمایی بالا را نشان می‏‌دهد. در نقشه کلاسه‌‏بندی اکسیدهای آهن نیز مناطق تیره‌تر نمایان‏‌گر حضور بالای اکسیدهای آهن در منطقه مورد مطالعه است.

بررسی نتایج نشان می‏‌دهد الگو و روند مناطق دارای انرژی زمین‌گرمایی بالا با الگو و روند مناطق دارای اکسیدهای آهن بالا همبسته است. به‌عنوان مثال، در مناطقی که در نقشه با بیضی آبی مشخص شده‌‏اند، با میزان همبستگی بالایی، حضور همزمان اکسیدهای آهن بالا و انرژی زمین‌گرمایی بالا نشان داده شده است. این امر صحت نتایج به‌دست آمده را نیز تأیید می‏‌کند.

لازم به توضیح است سنجش از دور حرارتی به‏‌عنوان شاخه‌‏ای از علم سنجش از دور نقش مهمی در مطالعات محیط ‏‌زیست ایفا می‏‌کند. سنجش از دور حرارتی یکی از روش‌‏های نوین و کم‏‌هزینه در مقایسه با پیمایش‏‌های زمینی، آن هم در مناطق دورافتاده است که در کوتاه‌ترین زمان مطالعات ارزشمندی از منطقه‏ مورد نظر را در اختیار محققان و پژوهشگران قرار می‌‏دهد. تهیه‏ نقشه‏ دمای سطح زمین برای شناسایی مناطق مستعد انرژی زمین‏‌گرمایی با به‌کارگیری باند مادون ‏قرمز حرارتی امکان‌پذیر است که زمینه را برای مطالعات اکتشافی بیشتر فراهم می‏‌آورد.

در فناوری سنجش از دور حرارتی، حرارت سطح زمین توسط باند حرارتی محاسبه می‏‌شود و با استفاده از برخی از شاخص‌‏های به‌دست آمده از دیگر باندهای تصاویر ماهواره‌‏ای و الگوریتم‏‌های مربوطه، منابع زمین‌گرمایی و همچنین منابع معدنی شناسایی می‌‏شود.

 

espash

منبع خبرگزاری مهر
با اشتراک گذاری مطلب از اسپاش حمایت کنید
https://espash.ir/?p=15227
مطالب پیشنهادی اسپاش
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها